«دام نقدینگی ممکن است به عنوان وضعیتی تعریف شود که در آن سیاستهای پولی متعارف غیر فعال شده باشند. زیرا نرخ بهره در صفر یا نزدیک به صفر است. تزریق پول توسط بانک مرکزی هیچ تاثیری ندارد. زیرا همه افراد پول نقد را نگه داری میکنند»
نسبت مالکانه چیست
نسبت مالکانه از تقسیم حقوق صاحبان سهام به کل داراییها به دست میآید، نسبت مالکانه نشان دهنده آن است که کدام بخش از داراییهای شرکت به صاحبان سهام تعلق دارد و قدرت مالی شرکت برای بازپرداخت بدهیها تا چه اندازه است. در این نوشتار اطلاعات جامعی درباره نسبت مالکانه، چگونگی محاسبه، رابطه آن با میزان ریسک و غیره جمعآوری کردهایم.
تعریف نسبت مالکانه
نسبت مالکانه نشان دهنده آن است که کدام چه بخش از داراییهای شرکت یا واحد اقتصادی به صاحبان سهام تعلق دارد. نسبت مالکانه در واقع مشخصکننده نسبت حقوق صاحبان سرمایه به جمع دارایی است. با استفاده از نسبت مالکانه میتوان قدرت مالی واحد تجاری را فهمید، این مسئله از نظر طلبکاران اهمیت زیادی دارد، هر چقدر نسبت مالکانه بیشتر باشد، نشان میدهد که آن واحد تجاری یا واحد اقتصادی استحکام و قدرت بیشتری دارد. باید بدانید که نسبت مالکانه یکی از نسبتهای اهرمی است.
با نسبتهای مالی بیشتر آشنا شوید
نسبتهای مالی اعدادی هستند که برای به دست آوردن اطلاعات معنادار از صورتهای مالی شرکت استخراج میشود. این اعداد از ترازنامه، صورت سود و زیان، جریان نقدینگی، حاشیه سود، نرخ بازگشت، ارزشگذاری و غیره به دست میآید. نسبتهای مالی به چندین دسته تقسیم میشوند:
- نسبت نقدینگی
- نسبت اهرمی و پوششی
- نسبت فعالیت
- نسبت سودآوری
- نسبت ارزش بازار
نسبت اهرمی و ارتباط آن با نسبت مالکانه
نسبت اهرمی نشان میدهد که شرکت تا چه اندازه نیازهای مالی خود را از منابع دیگران تأمین کرده است، در واقع نسبت اهرمی میزان تأمین نیازهای مالی از طریق ایجاد بدهی را نشان میدهد. نسبت اهرمی همان نسبت مالکانه است که سهم صاحبان سهام را در داراییهای بنگاه نشان میدهد.
دو دلیل برای استفاده از نسبتهای مالی
تحلیل نسبتهای مالی با دو هدف انجام میشود:
- پیگیری عملکرد شرکت
- مقایسه عملکرد شرکت
برای پیگیری عملکرد شرکت
میزان نسبتهای مالی هر دوره باید تعیین شود و تغییر مقادیر آنها در طول دوران نیز بررسی میشود تا به سرنخهایی که باعث پیشرفت مؤسسه میشود. به طور مثال افزایش نرخ بدهی نسبت به داراییها معیاری برای این است که شرکت تا چه اندازه تحتفشار بدهی است و تا چقدر با خطر ورشکستگی دستوپنجه نرم میکند.
مقایسه عملکرد شرکت
در واقع به این دلیل انجام میشود که نسبتهای مالی با رقبای اصلی مقایسه شود تا بتوانید بفهمید که کدام بخش از شرکت موقعیت و عملکرد بهتر یا بدترین نسبت به میانگین صنعت مربوط به خود را دارد، دیگران با استفاده از مقایسه بازده دارایی شرکت به این نتیجه میرسند که کدام شرکت در حال افزایش سودآوری است و استفاده بهینهتر از داراییها را دارند.
چه کسانی از نسبتهای مالی استفاده میکنند؟
نسبتهای مالی برای دو گروه افراد مهم است
نسبتهای مالی استفادهکنندگان خارجی مانند تحلیلگران مالی سرمایهگذاران خردهفروشی اعتباردهندگان عراق با مقامات ناز نظارتی ناظران صنعت مقامات مالیاتی اهمیت دارد.
استفادهکنندگان داخلی که شامل مدیر کارمندان مالکان و غیره هستند.
با محدودیتهای نسبتهای مالی آشنا شوید
همانطور که گفته شد از نسبتهای مالی، تحلیلگران سرمایهگذاران و اعتبار دهندگان استفاده بیشتری میکنند. این نسبتها برای مقایسه وضعیت واحد تجاری با صورتهای مالی استاندارد است. محدودیتهای نسبتهای مالی را بشناسیم:
- از آنجا که نسبتهای مالی بر اساس تاریخ دستهبندی میشوند در واقع شرایط موجود در گذشته را نشان میدهند.
- ازآنجاکه مبنای بهای تمام شده بر اساس تاریخ است، نمیتواند نسبتهای مالی و سطح عمومی قیمتها و ارزشهای جاری را نشان دهد.
- روشهای مختلف حسابداری بر نسبتهای مالی تأثیرگذار هستند، به طور مثال شرکتهایی که از روش فایفو استفاده میکنند نتیجه متفاوتی نسبت به شرکتهای دارند که از روش لایفو استفاده میکنند.
- چون برای محاسبه نسبتهای مالی استانداردهای دقیق وجود ندارد بنابراین نمیتوان دقیقاً تشخیص داد که اطلاعات گزینش شده در محاسبات استفاده شده یا خیر
- تفاوتهای موجود در ویژگیهای عملیاتی شرکتهای مختلف، مثل نحوه تأمین مالی منطقه جغرافیایی، نقدینگی کل چیست و چه اهمیتی دارد؟ نقدینگی کل چیست و چه اهمیتی دارد؟ خطوط تولید، روش عملیات و غیره مقایسه میان شرکتها را کمی سخت میکند.
بررسی نسبتهای اهرمی و نسبت مالکانه برای سرمایه گذاری
نسبتهای اهرمی مانند نسبت مالکانه چون نحوه تأمین بدهی و میزان قدرت شرکت برای پاسخگویی بدیها را نشان میدهد، اهمیت زیادی دارد. دلیل این اهمیت را میتوان در موارد زیر پیدا کرد:
- چون نسبتهای اهرمی میزان ثروتی که سهامداران برای شرکت به وجود آوردهاند را مشخص میکند، برای اعتبار دهندگان شرکت اهمیت زیادی دارد.
- نسبتهای اهرمی چون نشان میدهند که میزان درآمد شرکت برای پرداخت بدهیهای خارج از شرکت کفایت میکند یا خیر از نظر سهامداران دارای اهمیت ویژهای است.
- اگر شرکتی در محل هزینهها سرمایهگذاری مناسبی داشته باشد و سودی که از سرمایهگذاری در این قسمت به دست میآورد بیشتر باشد، اینگونه سرمایهگذاری باعث افزایش سرمایه سهامداران در شرکت میشود و شرکت را از تأمین منابع مالی خارجی بینیاز میکند.
- در واقع با بررسی داراییهای شرکت و میزان هزینههای آن، میتوان تخمین زد که میزان سودآوری شرکت در زمان رشد اقتصادی تا چه اندازه خواهد بود.
- شرکتی که هزینه کمتری برای به دست آوردن سرمایه میپردازد در زمان رکود اقتصادی نیز زیان کمتری را متحمل میشود و سود کمتری در زمان رشد اقتصادی خواهد داشت.
ارزیابی نسبت مالکانه
حاصل جمع نسبت مالکانه و نسبت بدهی همیشه برابر با یک است. یعنی اگر نسبت مالکانه ۷۰ باشد، میتوان نسبت بدهی را ۳۰ درصد برآورد کرد. ارزیابی عدد نسبت مالکانه به این شرح است:
- هر چه میزان نسبت مالکانه شرکتی بیشتر باشد، نشان دهنده آن است که شرکت به تعهدات خود پایبند است و در انجام امور خود موفقتر بوده است. بالا بودن نسبت مالکانه نشان میدهد که این شرکت چندان از اهرمهای مالی استفاده نمیکند.
- نسبت مالکانه پایین، نشاندهنده این است که شرکت بیشتر سرمایه خود را از محل اعتبارات تأمین کرده و همین مسئله باعث ایجاد ریسک مالی برای شرکت میشود.
رابطه نسبت مالکانه با میزان ریسک
در یک بنگاه اقتصادی هر چه نسبت مالکانه بیشتر باشد، به معنای آن است که در صورت وضعیت مالی شرکت ریسک کمتری وجود دارد. بالا رفتن صورت وضعیت مالی شرکت، نشاندهنده افزایش بدهی بنگاه است.
بنابراین هر چه میزان حقوق صاحبان سهام و در نتیجه نسبت مالکانه بنگاه بیشتر باشد بنگاه یا شرکت تجاری، ریسک کمتری را متحمل میشود.
وضعیت نسبت مالکانه برای بانکها
برای بانکها نسبت مالکانه به صورت نسبت کفایت سرمایه تعریف میشود. برای محاسبه نسبت کفایت سرمایه در بانکها از این شیوه استفاده میشود:
در بانکها سرمایه نظارتی یکی از پارامترهای مهم برای سیاستهای پولی و مبنای عملکرد بانک است، چرا که بانک مرکزی بر اساس آن تصمیمات، نظارت و تنظیمگری بانکها را انجام میدهد.
سرمایه نظارتی بانک را باید بر مجموع داراییهای موزون شده با ریسک کمتر از حقوق صاحبان سهام تقسیم کرد.
وضعیت نسبت مالکانه در صنایع مختلف
در صنایع سنگین و سرمایه بر که مجبور به داشتن ماشینآلات و تأسیسات گسترده هستید، و مجبور به صرف سرمایه زیادی هستید، نسبت مالکانه بالا کاملاً طبیعی است.
اما شرکتهای واسطهای که نقش توزیع و پخش را دارند نسبت مالکانه ساختار با تفاوتی دارد. در این نوع شرکتها نسبت مالکانه نشاندهنده تفاوت در ساختار ترازنامه است. پایین بودن میزان نسبت مالکانه به خاطر انباشت میزان داراییهای جاری است. ازآنجاکه شرکتهای پخش به دلیل ایجاد توازن بین تأمین و مصرف دائماً در حال تغییر داراییهای جاری هستند، بنابراین بررسی نسبت مالکانه در این شرکتها فایده چندانی ندارد.
نسبت مالکانه برای بنگاه اقتصادی
بنگاههای اقتصادی چون با استفاده از داراییهای خود منافع و سود را به دست میآورند، بنابراین آنچه در این بنگاهها اهمیت دارد، این است که داراییهای آنها چگونه تأمین شده است؟ آیا داراییها از طریق سهامداران یا حقوق صاحبان سهام تأمین شده و یا اینکه بنگاه اقتصادی برای تامین داراییها قرض کرده است؟
باید بدانید با افزایش بدهی بانکی، ریسک صورت وضعیت مالی بالاتر میرود.
در ارزیابی نسبت مالکانه بنگاه هر اندازه حقوق صاحبان سهام و نسبت مالکانه بنگاه رقم بیشتری داشته باشد آن بنگاه ریسک کمتری را متحمل میشود.
استفاده از نسبت مالکانه در درآمد و هزینه
صورتهای مالی از تغییرات حقوق صاحبان سرمایه که از معاملات با صاحبان سرمایه و تغییرات دیگر در حقوق صاحبان سرمایه به وجود آمده، ایجاد میشود. نتیجه این تغییرات درآمد و هزینه نامیده میشود. درآمد و هزینه دو واژه مهم هستند که تغییرات اساسی حقوق صاحبان سرمایه را نشان میدهد
درآمد همان افزایش حقوق صاحبان سرمایه است، به جز مواردی که به آورده آنها مربوط میشود.
هزینه نیز کاهش حقوق صاحبان سرمایه به غیر از آنچه مربوط به آورده صاحبان سرمایه میشود.
سؤالات متداول
منظور از دوره وصول مطالبات چیست؟
دوره وصول مطالبات مدت زمانی است که طول میکشد تا مطالبات شرکت وصول شود، طولانی بودن این نسبت به معنای فروش نسیه شرکت است.
حاشیه سود عملیاتی چیست؟
حاشیه سود عملیاتی برای برآورد سود و فروش شرکت است و اقلام غیرعملیاتی، هزینه مالی و مالیات در آن محاسبه نمیشود.
از نسبتهای مالی مانند نسبت مالکانه چه استفادهای میشود؟
نسبت اهرمی در واقع نشاندهنده میزان ریسک سرمایهگذاران و اعتبار دهندگان بلندمدت واحد تجاری است و نشاندهنده میزان توان بازپرداخت بدهیهای کوتاه مدت، بلند مدت شرکت در زمان سررسید است.
منظور از نسبت مالکانه چیست؟
نسبت مالکانه، نسبت حقوق صاحبان سهام به کل داراییهای شرکت را نشان میدهد. با استفاده از نسبت مالکانه میتوان فهمید که چقدر از داراییهای شرکت از محل حقوق صاحبان سهام تأمین شده است.
اگر در شرکتی نسبت مالکانه عدد بالایی باشد چه مفهومی دارد؟
هرچه نسبت مالکانه عدد بزرگتر داشته باشد نشان دهنده آن است که ساختار دارایی شرکت قوی و مستحکم است. هرچه نسبت مالکانه شرکت بیشتر باشد، نسبت بدهی و سهم منابع اعتباری وام در دارایی شرکت کمتر است.
نسبتهای اهرمی چه فایدهای برای شرکت دارد؟
نسبتهای اهرمی نشاندهنده ریسک سرمایهگذاران و اعتباردهندگان بلندمدت واحد تجاری است.
دام نقدینگی چیست؟ توضیح و مثال از liquidity-trap
دام نقدینگی چیست؟ چه زمانی اتفاق می افتد؟ راه های پیشگیری از آن چیست؟ در این مقاله مثال هایی از دام نقدینگی در کشور های مختلف و نحوه مقاله با آن را برای شما آورده ایم. اما در ابتدا به تعریف دام نقدینگی پرداخته ایم و سپس نحوه شکل گیری آن را توضیح داده ایم. از تاریخچه آن برای شما سخت گفته ایم . در نهایت نیز راه های مقابله با دام نقدینگی را توضیح داده ایم. پس با بیلان مهر تا انتها یاین مقاله علمی همراه باشید. ( شرکت حسابداری بیلان مهر ارائه دهنده خدمات مالی در اصفهان )
دام نقدینگی (فهرست مطالب)
دام نقدینگی چیست؟
با وجود نرخ کم سود های بانکی سیاست های پولی ناکارآمد میشود. در این زمان مردم می خواهند به جای هزینه کردن در صنعت یا خرید اموال ، پول نقد را نزد خود نگه دارند . در این شرایط مردم سعی می کنند که سرمایه خود را برای به حداقل رساندن ضرر ناشی از افزایش نرخ بهره به صورت راکد نگه دارند. این وضعیت در شرایط رکود اقتصادی ایجاد می شود. تزریق پول توسط بانک مرکزی در از بین بردن دام نقدینگی بی تاثیر است.
نشانه های دام نقدینگی چیست؟
- نرخ های بسیار کم بهره
- تورم پایین
- رشد اقتصادی آهسته / منفی
- اولویت صرفه جویی به جای هزینه و سرمایه گذاری
- سیاست های پولی در افزایش تقاضا ناکارآمد می شوند
راه حل برای تله نقدینگی چیست؟
نظریه پرداز مدرن پولی ( جان مینارد کینز ) معتقد است ما باید نرخ تورم بالاتری را هدف قرار دهیم. انتظارات تورمی را افزایش دهیم. عرضه پول را افزایش دهیم. در صورت لزوم مستقیم قرار دادن پول در دست خانوارها هم میتواند انجام شود.
اقتصاددانان معتقدند که بانک های مرکزی برای افزایش عرضه پول باید از تسکین کمی استفاده کنند. در صورت لزوم اوراق قرضه و دارایی را برای کاهش بازده اوراق مشارکت و شرکت ها خریداری کنند.
تاریخچه دام نقدینگی
جان مینارد کینز، در نظریه عمومی خود در سال ۱۹۳۶ چنین مینویسد:
«این احتمال وجود دارد که که پس از آنکه نرخ بهره به یک سطح معین کاهش یافته باشد. نقدینگی ممکن است که به طور کامل مطلق شود. به این معنا که تقریبا همه ترجیح میدهند که پول نقد نگه داری کنند. اما در حالی که ممکن است این مورد محدودکننده در آینده اهمیت پیدا کند من هیچ کدام از آنرا تاکنون نمیدانم»
جان هیکس اقتصاددان انگلیسی :
«دام نقدینگی ممکن است به عنوان وضعیتی تعریف شود که در آن سیاستهای پولی متعارف غیر فعال شده باشند. زیرا نرخ بهره در صفر یا نزدیک به صفر است. تزریق پول توسط بانک مرکزی هیچ تاثیری ندارد. زیرا همه افراد پول نقد را نگه داری میکنند»
در دام نقدینگی مردم بین اوراق قرضه و وجه نقد بیتفاوت هستند. زیرا نرخ بهره هر دو ابزار مالی با هم برابر هستند. سود نقدی صفر است و بهره اوراق قرضه نزدیک صفر است. از این
رو بانک مرکزی دیگر نمیتواند نرخ بهره را تحت تاثیر قرار دهد.
نمونه ای از تله های نقدینگی
- افسردگی بزرگ 1929-1933
- ژاپن در دهه 1990 و اوایل 2000
- انگلیس ، اتحادیه اروپا ، ایالات متحده – 2009-15
- دام نقدینگی بین 15-15 2009
رشد عرضه پول در دام نقدینگی
ویژگی یک دام نقدینگی این است که افزایش عرضه پول تأثیر کمی در افزایش تقاضا دارد. یک دلیل این است که افزایش عرضه پول هیچ تاثیری در کاهش نرخ بهره ندارد. هنگامی که نرخ بهره 0.5٪ است و افزایش بیشتر در عرضه پول وجود دارد ، تقاضای نگه داشتن پول به صورت نقد به جای سرمایه گذاری در اوراق بهادار کاملاً منطقی است. این بدان معنی است که تلاش برای افزایش عرضه پول در دام نقدینگی باعث تحریک فعالیت های اقتصادی نمی شود. زیرا مردم فقط پول نقد بیشتری را ذخیره می کنند.
نظریه پولی مدرن
نظریه پولی مدرن (MMT) استدلال می کند که در یک دام نقدینگی ، سیاست مالی توسعه انبساطی می تواند با افزایش عرضه پول تأمین شود و وام دولت نیازی نیست. تا زمانی که تورم در یک هدف قابل قبول باقی بماند ، دولت می تواند برای تامین هزینه ها پول چاپ کند.
سیاست های غلبه بر این مشکل
سیاست برای ایجاد پول و کاهش بازده اوراق قرضه دولتی و شرکت ها
به جای خرید دارایی از بانکها ، پول مستقیماً به مردم داده می شود.
لازم است دولت سرمایه گذاری مستقیم در اقتصاد را دنبال کند. به عنوان مثال ، ساختن طرح های کار عمومی باعث ایجاد تقاضا و بازگشت منابع بلا استفاده به گردش دایره ای می شود.
بازارساز خودکار چیست؛ چطور ارائهدهنده نقدینگی باشیم و کسب درآمد کنیم؟
بازارساز خودکار چیست؟ میتوانید یک بازارساز خودکار (Automated Market Making) را بهعنوان روباتی در نظر بگیرید که همیشه مایل است قیمتی بین دو دارایی را به شما اعلام کند. بعضی از صرافی ها مانند یونیسواپ از فرمولهای ساده استفاده میکنند، در حالی که کرو (Curve)، بالانسر و دیگران از فرمولهای پیچیدهتری بهره میبرند.
نه تنها میتوانید با استفاده از یک بازارساز خودکار (AMM) بدون نیاز به اعتمادسازی معامله کنید، بلکه میتوانید با ارائه نقدینگی به استخر، تبدیل به یک بازارساز شوید و برای تامین نقدینگی کارمزد دریافت کند.
بازارسازهای خودکار جایگاه خود را در فضای امور مالی غیرمتمرکز، ساده و آسان کردهاند. غیرمتمرکز ساختن بازار به این روش، اساس کار و هدف بازار کریپتوکارنسی است.
پروتکلهای بازارساز خودکار مانند یونیسواپ به طور منظم شاهد حجم رقابتی، نقدینگی بالا و افزایش تعداد کاربران هستند. اما این صرافیها چگونه کار میکنند؟ آیا AMMها میتوانند با صرافیهای سنتی رقابت کنند؟ مقاله «بازارساز خودکار چیست» را دنبال کنید تا به پاسخ این پرسشها برسید.
بازارساز خودکار چیست؟
بازارساز خودکار (AMM) نوعی پروتکل مبادله غیرمتمرکز (DEX) است که برای قیمتگذاری داراییها از یک فرمول ریاضی استفاده میکند. در این پروتکلها به جای استفاده از دفترچه سفارش مانند یک صرافی سنتی، داراییها طبق یک الگوریتم، قیمتگذاری میشوند.
این فرمول میتواند با هر پروتکل متفاوت باشد. به عنوان مثال، یونیسواپ از فرمول x * y = k استفاده میکند، که x مقدار یک توکن در استخر نقدینگی و y مقدار دیگری است. در این فرمول، k یک مقداری ثابت است، به این معنی که نقدینگی کل استخر همیشه باید ثابت بماند.
سایر بازارسازها از فرمولهای دیگری بر اساس هدف خاصی که دارند، بهره میبرند. اما شباهت همه آنها این است که قیمتها را به صورت الگوریتمی تعیین میکنند. اگر در حال حاضر این مفهوم کمی پیچیده است، نگران نباشید، در ادامه به درک کاملی از بازارساز خودکار خواهید رسید.
بازارسازی سنتی اغلب با شرکتهایی با منابع گسترده و استراتژیهای پیچیده کار میکند. سازندگان بازار به شما کمک میکنند تا قیمت مناسب را یک صرافی ارز دیجیتال پیدا کنید. بازارسازان خودکار این فرآیند را غیرمتمرکز کرده و به هر کسی اجازه میدهند بازاری را بر روی بلاکچین ایجاد کند. اما چگونه میتوانند این کار را انجام دهند؟
یک بازارساز خودکار چگونه کار می کند؟
به پرسش بازارساز خودکار چیست، پاسخ دادیم، حالا بیاید ببینیم که این بازارسازها چگونه کار میکنند.
یک بازارساز خودکار مشابه یک دفتر سفارش صرافی عمل میکند، چون جفتهای معاملاتی را ارائه میدهد، مانند ETH/DAI. با این حال، برای انجام معامله، نیازی به داشتن طرف مقابل ندارید. در عوض، شما با یک قرارداد هوشمند تعامل خواهید داشت که بازار را برای شما «میسازد».
در یک صرافی غیرمتمرکز، معاملات بهطور مستقیم بین کیف پولهای کاربر انجام میشود. اگر ارز دیجیتال A را با رمز ارز B در صرافی X بفروشید، شخص دیگری در آن سوی معامله وجود دارد که رمز ارز B را با رمز ارز A خود میخرد. میتوانیم این معامله را تراکنش همتا به همتا (P2P) بنامیم.
در مقابل، شما میتوانید بازارسازها را بهعنوان قرارداد همتا (P2C) در نظر بگیرید. نیازی به طرف مقابل به معنای سنتی نیست، چون معاملات بین کاربران و قراردادها انجام میشود. از آنجایی که هیچ دفترچه سفارشی وجود ندارد، هیچ نوع سفارشی نیز در AMM وجود نخواهد داشت. در عوض قیمتی که برای دارایی مورد نظر که میخواهید بخرید یا بفروشید دریافت میکنید، با فرمول تعیین میشود.
بنابراین نیازی به طرف مقابل نیست، اما هنوز به شخصی نیاز داریم که باید بازار را ایجاد کند، درست است؟ نقدینگی در قرارداد هوشمند هنوز باید توسط کاربرانی به نام ارائهدهندگان نقدینگی (LPs) تامین شود.
استخر نقدینگی در بازارساز خودکار چیست؟
ارائهدهندگان نقدینگی (LPs) وجوهی را به استخرهای نقدینگی اضافه میکنند. شما میتوانید یک استخر نقدینگی را بهعنوان انبوهی از سرمایه در نظر بگیرید که معاملهگران میتوانند با آن معامله کنند. در ازای ارائه نقدینگی به پروتکل، ارائهدهندگان از معاملاتی که در استخر آنها اتفاق میافتد، کارمزد دریافت میکنند. در مورد یونیسواپ، ارائهدهندگان ارزشی معادل دو توکن، برای مثال، 50 درصد اتر و 50 درصد دای را به استخر ETH/DAI واریز میکنند.
بنابراین هر کسی میتواند یک بازارساز شود؟! بله. اضافه کردن وجوه به استخر نقدینگی بسیار آسان است و پاداشها توسط پروتکل تعیین میشود. بهعنوان مثال، یونیسواپ 0.3 درصد از معاملهگران کارمزد میگیرد که بهطور مستقیم آن را به ارائهدهندگان نقدینگی میدهد. سایر پلتفرمها ممکن است برای جذب ارائهدهندگان نقدینگی بیشتر به استخر خود، هزینه کمتری دریافت کنند.
چرا جذب نقدینگی مهم است؟
با توجه به نحوه کار AMMها، هرچه نقدینگی بیشتری در استخر وجود داشته باشد، ممکن است لغزش کمتری برای سفارشات بزرگ ایجاد شود. این به نوبه خود ممکن است حجم بیشتری را به پلتفرم جذب کند.
مشکلات لغزش در طرحهای مختلف بازارساز خودکار متفاوت است، اما باید به نقدینگی کل چیست و چه اهمیتی دارد؟ آن توجه داشت. به یاد داشته باشید، قیمتگذاری توسط یک الگوریتم تعیین میشود. در واقع به روشی ساده، تغییرات نسبت بین توکنها در استخر نقدینگی، پس از معامله تعیین خواهد شد. اگر نسبت با حاشیه زیاد تغییر کند، مقدار زیادی لغزش وجود خواهد داشت.
اجازه دهید موضوع را با ارائه یک مثال روشنتر کنیم. فرض کنید میخواستید تمام ETH موجود در استخر ETH/DAI را در بخرید. شما باید برای هر اتر اضافی حق بیمه را که به طور تصاعدی بالا میرود، بپردازید، اما هرگز نمیتوانید همه آن را از استخر خریداری کنید. چرا؟ این موضوع به دلیل فرمول x * y = k است. اگر x یا y صفر باشد، به این معنی که ETH یا DAI در استخر صفر شود، معادله دیگر معنی ندارد.
اما این داستان کامل در مورد بازارسازهای خودکار و استخرهای نقدینگی نیست. هنگام ارائه نقدینگی به AMMها باید مورد دیگری را هم در نظر داشته باشید؛ ضرر ناپایدار.
ضرر ناپایدار در بازارساز خودکار چیست؟
ضرر ناپایدار زمانی اتفاق میافتد که نسبت قیمت توکنهای سپردهشده پس از سپردهگذاری در استخر تغییر کند. در واقع اگر در هنگام برداشت توکنها از استخر، قیمت آنها از زمان سپردهگذاری کمتر باشد، ضرر ناپایدار رخ داده است.
هرچه این تغییر بزرگتر باشد، ضرر ناپایدار بزرگتر خواهد بود. به همین دلیل است که بازارسازهای خودکار با جفت توکنهایی که ارزش مشابهی دارند، مانند استیبل کوینها یا توکنهای پیچیده، بهترین کارایی را ارائه میدهند. اگر نسبت قیمت بین جفت رمز ارز در محدوده به نسبت کوچکی باقی بماند، ضرر ناپایدار هم ناچیز است.
از سوی دیگر، اگر این نسبت تغییرات بسیاری داشته باشد، ارائهدهندگان نقدینگی ممکن است به جای اضافه کردن وجوه به یک استخر، به سادگی توکنها را نگه دارند. با این حال، استخرهایی مانند ETH/DAI که بهطور کامل در معرض ضررهای ناپایدار هستند، به لطف کارمزد معاملاتی که تعلق میگیرند، سودآور خواهند بود.
با این گفته، ضرر ناپایدار عنوان مناسبی برای نامگذاری این پدیده نیست. «ناپایداری» فرض میکند که اگر داراییها به قیمتهایی که در ابتدا سپرده شدهاند برگردند، زیان کاهش مییابد. با این حال، اگر وجوه خود را با قیمت کمتر در زمان سپردهگذاری در استخر، برداشت کنید، ضرر ناپایدار زیاد خواهد بود. در برخی موارد، کارمزدهای معاملاتی ممکن است زیانها را کاهش دهد، اما هنوز مهم است که خطرات را در نظر بگیرید. هنگام واریز وجوه به AMM مراقب باشید و مطمئن شوید که پیامدهای ضرر ناپایدار را درک کردهاید.
مثالی از ضرر ناپایدار
ضرر ناپایدار تفاوت بین نگهداری داراییها و قرار دادن آنها در یک استخر نقدینگی است. در اینجا با یک مثال بسیار ساده این مفهوم را بررسی میکنیم.
- آلیس 1 اتر و 100 دای در استخر نقدینگی مورد نظرش قرار میدهد.
- یک هفته بعد 1 اتر برابر با 200 دای است.
- اگر آلیس 1 اتر و 100 دای اولیه خود را نگه میداشت، 50 درصد سرمایهاش افزایش مییافت (100 دای یکسان است، اما اتر اکنون 200 دای ارزش دارد)
- از آنجایی که آلیس در یک استخر بازارساز خودکار شرکت میکند، سود او کمتر از 50 درصدی است که اگر به سادگی داراییها را نگه میداشت، به دست میآورد.
مزایای بازارساز خودکار چیست؟
چه چیزی در مورد AMM عالی است؟ آنها بسیاری از ویژگیهای مهم دیفای را فعال میکنند که صرافیهای سنتی نمیتوانند انجام دهند. در اینجا چند مزیت آنها را باهم بررسی میکنیم؟
تجارت غیرمتمرکز
بازارسازهای خودکار نیازی به ثبت نام، اقدامات احراز هویت یا سایر موانع برای تجارت ندارند. هر کسی که کیف پول ارز دیجیتال و اتصال به اینترنت داشته باشد، میتواند 24 ساعته و 7 روز هفته معامله کند. حتی در زمان سقوط تکاندهنده کریپتو در ماه می 2021، صرافیهای AMM با وجود حجم معاملات رکورددار، در دسترس بودند، در حالی که صرافیهای متمرکز مانند کوین بیس، بایننس و رابینهود همگی سقوط کردند.
نقدینگی عمیق
صرافیهای متمرکز برای نقدینگی به بازارسازان بزرگ متکی هستند. صرافیهای AMM نقدینگی خود را از هر کسی که مایل به سپردهگذاری داراییهای خود در ازای سهمی از کارمزد معاملات است، تامین میکند. دموکراتیک کردن صرافیها به این روش یک موفقیت آشکار است و بیش از 60 میلیارد دلار دارایی در DeFi قفل شدهاند.
کارایی بازار
پروتکلهای جدیدتر بازارسازها مانند بالانسر از استخرهای نقدینگی با وزن پویا، برای افزایش کارایی سرمایه استفاده میکنند که منجر به لغزش کمتر و قیمتهای بهتر در طول معاملات با حجم بالا میشود.
جنبههای منفی بازارساز خودکار چیست
مانند همه فناوریهای جدید، بازارسازها بدون عیب نیستند.
لغزش زیاد
به طور کلی، هر چه سفارش شما بزرگتر باشد، قیمت پیشنهادی برای دارایی سفارش دادهشده بالاتر است. همین امر در تراکنشها با حجم بالا نیز صدق میکند. به این دلیل که AMMها بر جفت رمز ارزها تکیه میکنند که با هم جمع شده و طبق یک الگوریتم قیمتگذاری میشوند. علاوه بر این، اختلاف قیمت قابل توجه بین داراییها میتواند خطر لغزش را افزایش دهد.
ضرر ناپایدار
ارائهدهندگان نقدینگی که جفت رمز ارزهای را در یک استخر نقدینگی سپردهگذاری میکنند، در معرض ضرر ناپایدار هستند. اگر دو دارایی سپردهگذاری کنید و قیمت یک یا هر دو تغییر کند، ممکن است داراییهای خود را با قیمتی کمتر از زمان سپردهگذاری برداشت کنید. ریسک این ضرر با سپردهگذاری جفت استیبل کوین در پروتکلهای بازارسازی مانند کرو و سوشیسواپ کاهش مییابد.
ریسک قرارداد هوشمند
اگر با یک پروتکل AMM یک ارائهدهنده نقدینگی شوید، رمزارز را به یک قرارداد هوشمند واریز میکنید. اگر یک باگ یا هکر از قرارداد هوشمند سوءاستفاده کند چه اتفاقی میافتد؟ این امر متاسفانه، ممکن است به معنای از دست دادن کامل رمزارز شما باشد. برخی از پروتکلهای دیفای، مانند آوه، صندوق بازپرداخت بزرگی را برای اصلاح چنین وضعیتی نگه میدارند.
جمعبندی
با مقاله بازارساز خودکار چیست همرا بودید. بازارسازان خودکار جزء اصلی امور مالی غیرمتمرکز (Defi) هستند. با استفاده از آنها هر کسی میتواند بازارهایی را به طور یکپارچه و کارآمد ایجاد کند. در حالی که در مقایسه با صرافیهای دیگر محدودیتهای خود را دارند، نوآوری کلی که برای ارزهای دیجیتال به ارمغان میآورند بسیار ارزشمند است.
بازارسازهای خودکار هنوز در مراحل ابتدایی خود هستند. بازارسازهایی که امروزه میشناسیم و استفاده میکنیم مانند یونیسواپ، کرو و پنکیکسواپ، از نظر طراحی زیبا هستند، اما از نظر ویژگیها محدودیتهایی دارند. به احتمال زیاد در آینده طرحهای نوآورانه بازارسازهای بیشتری بهوجود خواهد آمد. این امر باید به کارمزدهای کمتر، اصطکاک کمتر و در نهایت نقدینگی بهتر برای هر کاربر در حوزه امور مالی غیرمتمرکز منجر شود.
نظر شما درباره بازارساز خودکار چیست؟ آیا تا به حال یک ارائهدهنده نقدینگی در استخرها بودهاید؟
من مریم هستم و ارشد رشته فناوری اطلاعات. به شبکه و تکنولوژی خیلی علاقه دارم و در این زمینه تحصیل کردم. در بازار بورس فعالیت دارم و مدتی کار تولید محتوا انجام دادم. به همین دلیل تصمیم گرفتم از ترکیب این چند مورد وارد کار کریپتوکارنسی شم. تا اینکه با کیوسک آشنا شدم.
علاوه بر اینکه در آکادمی کیوسک مطلب مینویسم، دبیری بخش مقالات رو هم به عهده دارم.
نقدینگی چیست و چگونه افزایش پیدا میکند؟
احسان والیان
- اشتراکگذاری
در مفاهیم اقتصادی، نقدینگی تعریف خاصی دارد. برحسب این تعریف، به جمع پول و شبه پول، نقدینگی گفته میشود. اگر دقیقتر بخواهید بدانید، منظور از پول، مجموع اسکناس و سکههای فلزی در دست مردم به علاوه سپردههای دیداری و سپردههایی است که قابل چک کشیدن هستند.
واژه نقدینگی را بارها در موقعیتهای مختلف شنیدهایم. عدهای هم برای آنکه بگویند سطح سواد بالایی دارند به جای اینکه خیلی راحت بگویند؛ «پول ندارم!» میگویند؛ «شرمنده، الان نقدینگی کافی ندارم!». گرچه این جمله به اشتباه استفاده نشده است. پول نقدی که همراه ما هست و میتوانیم در لحظه خرج کنیم هم نقدینگی به حساب میآید. به طور کلی هر دارایی که بتوانیم در کمترین زمان ممکن به وجه نقد – البته بدون تغییر در ارزش اصلی آن – تبدیل کنیم به مفهوم نقدینگی (liquidity) نزدیکتر خواهد بود. پولی که در حال حاضر در دسترس شما هست و این قدرت را به شما میدهد تا بتوانید در آن واحد معامله دلخواهتان را انجام دهید، همان نقدینگی شما است. یک موضوع دیگر که مشابه نقدینگی نوشته میشود اما با آن تفاوت دارد، نقدشوندگی است. در بازارهای سرمایهگذاری، یکی از عواملی که امتیاز بزرگی به حساب میآید، میزان نقدشوندگی است. به عنوان مثال املاک و مستغلات با تمام پیشرفتی که در افزایش قیمت داشته است باز هم آن طوری که باید از ویژگی نقدشوندگی برخوردار نیست و در بستر نقدشوندگی جایگاه خاصی به دست نمیآورد. اما تاثیر و خلق نقدینگی در زندگی و اقتصاد دارای ابعاد قابل بحثی است که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.
نقدینگی چیست؟
در مفاهیم اقتصادی، نقدینگی تعریف خاصی دارد. برحسب این تعریف، به جمع پول و شبه پول، نقدینگی گفته میشود. اگر دقیقتر بخواهید بدانید، منظور از پول، مجموع اسکناس و سکههای فلزی در دست مردم به علاوه سپردههای دیداری و سپردههایی است که قابل چک کشیدن هستند. از سوی دیگر، شبه پول به داراییهایی گفته میشود که مستقیما قابل نقد شدن نیستند اما میتوان آنها را به صورت نقد یا سپردههای قابل چک کشیدن درآورد و تبدیل کرد.
خلق نقدینگی
موضوعی که قبل از خلق نقدینگی باید در نظر گرفته شود این است که حجم نقدینگی باید با میزان تولید کالا و همچنین خدمات برابر باشد. زمانی که این برابری به بار بنشیند میتوان در مورد خلق نقدینگی صحبت کرد. افزایش نقدینگی در جامعه با استفاده از ضریب فزاینده پولی محاسبه میشود. از این منظر، هر چه بانکها بیش از میزان سپردهای که دارند اقدام به خلق پول کنند، نقدینگی را افزایش دادهاند. در بخش بعد به بررسی تاثیر نقدینگی در اقتصاد میپردازیم و به اهمیت ضابطهمندی چاپ پول و خلق نقدینگی اشاره میکنیم.
تاثیر نقدینگی در اقتصاد
میتوان قبل از هر توضیحی حدسهایی در مورد تاثیر نقدینگی در چرخه اقتصاد زد. یکی از دیدگاهها و حدسهای درست در این رابطه این است که هر چه مردم قدرت نقدینگی بالاتری داشته باشند به همان مقدار هم سرعت معاملات و میزان تقاضا در جامعه بیشتر میشود. این اتفاق در صورتی که بخش عرضه هم در یک کشور پویا و فعال باشد و به طور صحیحی انجام گیرد، مساله خاصی نیست. اما اگر بخش عرضه و تولید دچار مشکل باشد یا خلق نقدینگی به صورت بیضابطهای با استفاده از چاپ پول انجام شود، بیماریهایی برای اقتصاد در پی خواهد داشت. نقدینگی بیش از حد و غیرمنطقی میتواند عاملی برای تورم باشد. حبس نقدینگی نیز مساله مهم دیگری است که میتواند به دلیل چاپ بیقاعده پول رخ دهد. در این شرایط، پول افراد به جای آن که در جاهای مناسب مانند صندوقهای سرمایهگذاری یا بخش تولید سرمایهگذاری شود و موجب رونق اقتصاد و افزایش سطح رفاه عمومی شود، در برخی گزینهها مانند مسکن حبس میشود. این موضوع در بلندمدت برای اقتصاد مناسب نیست.
خبر مهم رئیس کل بانک مرکزی درباره وام ازدواج
رئیس کل بانک مرکزی بر لزوم همراهی بانکها با مردم نقدینگی کل چیست و چه اهمیتی دارد؟ و تسهیل شرایط پرداخت تسهیلات خرد تاکید و اضافه کرد: در بحث پرداخت وام ازدواج اعلام کردهایم که بانکها باید با یک ضامن پرداخت کنند.
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از ایسنا، علی صالح آبادی پنجشنبه ۲۸ مهر در جلسه شورای گفت و گوی دولت و بخش خصوصی فارس در شیراز گفت: یکی ازمحورهای مهمی که در سطح کلان باید دنبال کنیم کنترل نقدینگی در کشور است، نقدینگی یک ارتباط بسیار تنگاتنگ و مستقیم با تورم دارد و وقتی نقدینگی فراتر از رشد تولید ناخالص داخلی رشد می کند در جامعه ایجاد تورم میکند.
او با یادآوری اینکه از یک سو تقاضای بخش خصوصی دریافت نقدینگی است و از سوی دیگر اگر بخواهیم یک مشکل اصلی در اقتصاد کشور مطرح کنیم نقدینگی اضافی موجود در جامعه است، گفت: بنابراین نقدینگی هم میتواند در بحث ایجاد تورم مشکل و در بحث حل مشکلات مالی بخش خصوصی راه حل باشد.
صالح آبادی اضافه کرد: بنابراین باید نقدینگی را به سمت تولید و فعالیتهای مولد هدایت کنیم که این نیاز به یک سری سیاستگذاریها و تصمیم گیریها هم در بانک مرکزی و هم دستگاههای مختلف دارد و این تصمیمات قطعا اثرگذار خواهد بود.
صالح آبادی، بر لزوم هدایت سرمایهها به سمت بخشهای مولد از سوی نظام مالیاتی گفت: باید فعالیتها غیر مولد و دلال بازی مشمول مالیات خاص خود باشد و اگر کسی در زمینه خرید و فروش سکه و خودرو فعالیت کرد باید مالیات خاص خود را پرداخت کند که فعالیتها به آن سمت سوق پیدا نکند.
او عنوان کرد: ایراداتی به نظام بانکی وارد است که به دنبال اصلاح آنها هستیم که برخی باید در سطوح عالی کشور تصمیم گیری شود.
رئیس کل بانک مرکزی، در خصوص وضعیت عرضه ارز در کشور هم گفت: امسال حجم عرضه ارز در بازار بسیار خوب است هم در حوزه حواله و هم اسکناس وضعیت بسیار خوبی داریم.
صالح آبادی افزود: بانک مرکزی هم از نظر منابع ارزی و هم در حوزه حوالهای و هم اسکناس وضعیت خوب و قابل قبولی دارد و با عرضههایی که انجام میدهیم آرامش حاکم بر بازار حفظ خواهد شد و تداوم خواهد داشت.
او ادامه داد: ورود ارز به کشور نیز نسبت به گذشته بسیار بهتر شده و بخش خصوصی ارزهای خوبی وارد چرخه تجاری کشور می کند و میزان رفع تعهد ارزی صادر کنندگان به حدود ۸۵ درصد رسیده که رقم خوبی است.
اموال مازاد بانکها تفدیل به تسهیلات شود
رئیس کل بانک مرکزی، با اشاره به تعیین تکلیف اموال مازاد بانکها گفت: برخی بانکهای ما دچار اموال مازاد هستند که باید آنها را بفروشند و منابع حاصل از آنرا تسهیلات پرداخت کنند.
صالح آبادی افزود: یکی از معضلات در کشور و نظام بانکی ما این است که فروش این اموال مازاد یا اتفاق نمیافتد یا به آرامی انجام می شود که هم در سطح دولت این مشکل را داریم و هم در سطح بانکها.
او ادامه داد: به دنبال این هستیم که بانکی که سپردههای مردم را تبدیل به مال و اموال کرده را ملزم کنیم که آن اموال را بفروشد و نقدینگی آنرا در قالب تسهیلات به مردم پرداخت کنند و اگر نفروشد با اختیاراتی که از مراجع بالاتر میگیریم بانک مرکزی آن اموال را به مزایده خواهد گذاشت و درآمد حاصل از آن برای پرداخت تسهیلات در اختیار بانک قرار خواهد گرفت.
صالح آبادی افزود: در همین راستا کارگروهی را در بانک مرکزی برای فروش اموال مازاد بانکها به ویژه بانکها خصوصی تشکیل دادهایم.
رئیس کل بانک مرکزی اظهار کرد: بانک حق ندارد منابع استان را جمع کند و در جای خاصی تبدیل به مال و اموال خاصی کند.
صالح آبادی ادامه داد: اگر میخواهیم تورم را در کشور کنترل و مدیریت کنیم باید از منابع اضافی که در اقتصاد وجود دارد به بخشهای مولد تولید تزریق شود نه اینکه از بانک مرکزی اضافه برداشت کنند که تورم ایجاد شود.
لزوم تعیین تکلیف بدهکاران کلان بانکی
رئیس کل بانک مرکزی، بر لزوم تعیین تکلیف بدهکاران کلان بانکی تاکید کرد و گفت: بدهکاران بانکی به چند دسته از جمله شرکتهایی که تکالیفی بر عهده داشتهاند، بخشهای مولدی که به دلیل شرایط اقتصادی دچار مشکلاتی شدهاند و تسهیلات گیرندگانی که بدهی آنها ناشی از بدحسابی آنها است و به رغم اینکه میتوانند بدهی خود را پرداخت کنند اما این کار را انجام نمیدهند.
صالح آبادی افزود: با بدهکارانی که به دلیل شرایط اقتصادی امکان بازپرداخت بدهی را ندارند بانکها باید مساعدت و همکاری کنند اما بدهکاران کلانی که به رغم توان مالی قصد پرداخت بدهی خود را ندارند باید تعیین تکلیف شود.
استفاده از ابزارهای اعتباری در کنار ابزارهای پولی
او، در خصوص اتخاذ راهکارهای تامین منابع مالی هم گفت: امسال راهکارهای دیگری هم در کنار ابزارهای پولی برای تامین منابع مالی داریم که می توان به ابزارهای اعتباری از جمله اوراق گام که حدود سه ماه است به خوبی فعال شده اشاره کرد.
صالح آبادی بیان کرد: از بهمن ۹۹ تا تیر ۱۴۰۱ به میزان ۸/۸ دهم هزار میلیارد تومان از این ابزار استفاده شده که با تسهیل مقررات آن در شورای پول و اعتبار و ابلاغ آن به شبکه بانکی در چهار ماه گذشته این عدد به ۱۹ هزار میلیارد تومان رسید که برنامه ریزی کرده ایم که آنرا به ۲۰۰ هزار میلیارد تومان برسانیم.
او افزود: اقتصاد ما بانک پایه است و بیش از ۸۰ درصد تامین مالی اقتصاد ما با بازار پول است و حتما باید ابزارهای تامین مالی را متنوع کنیم و در عین اینکه نیاز بخش تولید را مرتفع میکنیم مانع افزایش نقدینگی بی رویه شویم.
سیستم بانکی در خدمت بخش خصوصی باشد
رئیس کل بانک مرکزی، با اشاره به اهمیت و جایگاه بخش خصوصی در اقتصاد کشور گفت: بانک مرکزی و سیستم بانکی باید در خدمت بخش خصوصی باشند و از این بخش حمایت کنند و این را به عنوان یک محور کلیدی و مهم میدانیم و باید در همین جهت حرکت کنیم.
وام ازدواج باید با یک ضامن پرداخت شود
صالح آبادی، بر لزوم همراهی بانکها با مردم و تسهیل شرایط پرداخت تسهیلات خرد تاکید کرد و گفت: از جمله در بحث پرداخت وام ازدواج اعلام کردهایم که بانکها باید با یک ضامن پرداخت کنند و هر بانکی که بیش از یک ضامن مطالبه می کند مرتکب تخلف شده و اگر رعایت نشود برخورد انضباطی خواهیم کرد.
او افزود: در وامهای کلانی که پرداخت میشود باید دقت داشته باشیم اما در وامهای خُرد که معمولا هم اقساط آنرا پرداخت می کنند در ابتدای امسال بخشنامه کردهایم که تا ۲۰۰ میلیون تومان که در طبقه وامهای خرد قرار میگیرد در دریافت وثیقه سخت گیری نشود و اگر متقاضی دارای رتبه اعتباری مناسبی با یک قرارداد لازم الاجرا پرداخت شود.
بانکهای خصوصی باید عضو شورای هماهنگی بانکها باشند
رئیس کل بانک مرکزی، با اشاره به اینکه بانکهای خصوصی همانند بانکهای دولتی تحت نظارت بانک مرکزی هستند، افزود: بانک مرکزی همان تسلط و کنترلی که بر بانک دولتی دارد بر بانک خصوصی هم دارد و بانکهای خصوصی موظفند که عضو شورای هماهنگی بانکها باشند و آمار در اختیار قرار دهند.
دیدگاه شما