کدام نمادها در دوران ریزش بورس بازدهی داشتهاند؟
شاخص بورس از سهشنبه هفته گذشته تا حالا ۸۰ هزار واحد سقوط کرده، اما با این حال چند نماد بورسی حتی در دوران ریزش بازدهی قابل توجهی داشتهاند.
به گزارش شهرآرانیوز،ریزش ۸۰ هزار واحدی شاخص بورس به سهامداران نشان داد، ادامه راه به همان راحتی سابق نیست. این ریزش هشت درصدی تنها در چهار روز کاری یعنی از سهشنبه هفته قبل تا حالا اتفاق افتاد. روزهایی که اغلب نمادها با صف فروش و سبقت گرفتن سهامداران برای فروش سهامشان روبرو بودند. حتی در همان روزهای ناامیدکننده، بعضی سهامداران کلی برد کردند. بررسی وضعیت نمادهای بورس نشان میدهد با وجود ریزش ۸۰ هزار واحدی میتوان نمادهایی را نام برد که از سهشنبه تا حالا هر روز صف خرید داشتهاند و در این مدت بالای ۲۰ درصد به سهامدارانشان سود رساندهاند. از جمله این نمادها میتوان به غدام، میهن و دتولید اشاره کرد.
نمادهایی که در برابر ریزش بورس واکسینه شدهاند
دیروز با وجود ریزش ۳۰ هزار واحدی شاخص بورس، همچنان سهام چند شرکت با حداکثر رشد قیمت یعنی مثبت پنج درصد نسبت به روز گذشته مواجه بودند و شاهد صف خرید سرمایهگذارهای بورس برای سهام این نمادها بودیم. طولانیترین صف خرید مربوط به نماد ونیکی متعلق به شرکت سرمایهگذاری ملی ایران است که ارزش آن به ۱۴۶ میلیارد تومان میرسد. کفپارس متعلق به شرکت فرآوردههای نسوز پارس با صف خرید ۵۰ میلیارد تومانی در مقام دوم و رانفور متعلق به شرکت خدمات انفورماتیک با صف خرید ۴۷ میلیارد تومانی در مقام سوم قرار دارد. از دیگر نمادها با افزایش قیمت پنج درصدی میتوان به والبر، غسالم، ساوه، حتوکا و دامین اشاره کرد. این شرکتها دیروز با وجود ریزش بازار همچنان به رشد خود ادامه میدادند.
صف خرید دیروز برای سهمهای ارزنده، امروز هم تکرار شد. اینبار نماد دتولید متعلق به شرکت داروسازی تولید دارو رکورددار طولانیترین صف خرید در ساعات معاملات است. ارزش صف خرید این نماد به ۱۶۴ میلیارد تومان میرسد. کگهر، نماد شرکت سنگ آهن گهرزمین با صف خرید ۹۴ میلیارد تومانی در مقام دوم قرار دارد و مقام سوم متعلق به نماد ونیکی، شرکت سرمایهگذاری ملی ایران است که ارزش صف خرید آن امروز به ۷۱ میلیارد تومان میرسد. از دیگر نمادهایی که امروز با افزایش قیمت پنج درصدی روبرو بودند، میتوان به گشان، حکشتی، فارس، شصدف، کفپارس، وآذر، غپاک و ساوه اشاره کرد.
کدام نمادها بیشترین بازدهی مثبت را در سهامداران در زمان ریزش بورس چه کنند؟ ریزش بورس داشتند؟
به گزارش فرارو، شاخص بورس از سهشنبه هفته گذشته تا حالا ۸۰ هزار واحد سقوط کرده و میانگین بازدهی سرمایهگذاری در چهار روز کاری اخیر، منفی هشت درصد بوده. با این حال چند نماد بورسی حتی در دوران ریزش بازدهی قابل توجهی داشتهاند. رکورددار آنها نماد غدام متعلق به شرکت خوراک دام پارس است. قیمت سهام این شرکت از سهشنبه تا حالا با وجود ریزش ۸۰ هزار واحدی ۲۲.۷ درصد رشد کرده و از ۹ هزار و ۴۳۵ به ۱۱ هزار و ۵۷۶ تومان رسیده است. نماد میهن متعلق به شرکت بیمه میهن در رتبه دوم قرار دارد. قیمت سهام این شرکت در رزوهایی که شاخص کل ۸۰ هزار واحد ریخت و اغلب نمادها شاهد صف فروش بودند، از ۴۶۷ به ۵۶۷ تومان رسیده و ۲۱.۵ درصد رشد کرده است. دتولید متعلق به شرکت داروسازی تولید دارو هم با بازدهی ۲۱.۴ درصدی در مقام سوم قرار دارد. از جمله دیگر شرکتها با بازدهی چشمگیر در روزهای قرمزرنگ بورس میتوان به خساپا با رشد ۲۱.۲ درصدی، کدما با رشد ۲۰.۹ درصدی و کفپارس با رشد ۲۰.۲ درصدی اشاره کرد.
بورس از سهشنبه هفته گذشته آن روی سکه را به سهامداران نشان داده است. بعد از دو ماه رشد چشمگیر شاخص کل، هفته گذشته بورس وارد کانال اصلاحی شده و در چهار روز کاری حدود ۸۰ هزار واحد ریزش داشته است.
همان روز اول یعنی سهشنبه شاخص ۲۶ هزار واحد عقب نشینی کرد تا به سهامداران ثابت کند ادامه راه به همان راحتی یک دو ماه اخیر نخواهد بود. به گزارش فرارو، در این روز سرمایهگذاران بازار دیروز رقمی حدود ۱۹ هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان سهام خرید و فروش کردند که اگر این رقم را کنار معاملات شش هزار میلیارد تومانی فرابورس بگذاریم، میبینیم سهشنبه بازار بورس میزبان حدود ۲۵ هزار میلیارد تومان خرید و فروش سهام بود. در این روز برای اولین بار بعد بیش از یک ماه شاهد خروج پول از بورس بودیم. طوری که سهامداران حقیقی ۴۷۸ میلیارد تومان از بازار سرمایه خارج کردند. هرچند روز چهارشنبه شرایط بازار کمی مساعدتر شده بود، اما با آغاز هفته دوباره بورس شرمنده سرمایهگذارانش شد.
بزرگترین ریزش تاریخ بورس دیروز رقم خورد. زمانی که شاخص کل با کاهش ۳۰ هزار واحدی با کانال یک میلیونی خداحافظی کرد. در این روز اغلب نمادها شاهد صف فروش بودند. طولانیترین صف فروش دیروز به نماد وبملت متعلق به بانک ملت اختصاص دارد. طوری که سهامداران این بانک حدود ۶۹۰ میلیارد تومان سهام خود را به فروش گذاشتند و خریداری برای آن وجود نداشت. فولاد مبارکه اصفهان با صف فروش ۵۷۱ هزار میلیارد تومانی و پالایش نفت بندرعباس با صف فروش ۴۱۵ میلیارد تومانی در رتبههای بعدی قرار داشتند.
دیروز سهامداران حقیقی ۲۹۳ میلیارد تومان پول از بازار سرمایه خارج کردند. این رقم پایینتر از خروج پول در روز سهشنبه هفته گذشته است. شاید بتوان دلیلش را در صفهای فروش طولانی و موفق نشدن سهامداران به فروش سهامشان پیدا کرد.
امروز هم وضعیت بورس چندان تعریفی نداشت. تا یک ساعت و نیم بعد از بازگشایی بازار، شاخص کل تا رقم ۹۶۴ هزار واحد عقب نشینی کرد. هرچند از آن زمان به بعد هیجان فروش کمتر شد و شاخص بورس توانست خود را به محدوده ۹۶۸ هزار واحد برگرداند. بازگشایی شستا روی قیمت منفی ۲.۵ درصدی، شاخص را یک پله به عقب برد، اما در ادامه با آغاز معاملات نمادهای خساپا و خودرو متعلق به سایپا و ایرانخودرو، شاخص کل دوباره به ۹۶۸ هزار واحد بازگشت تا نهایتا کاهش ۱۹ هزار واحدی در کارنامه امروز بورس ثبت شود.
دلایل ریزش تاریخی بورس تهران
شاخص کل بورس تهران، امروز با سقوط حدوداً ۱۱ هزار واحدی، بیشترین میزان ریزشِ مقداری در کل تاریخ بازار سهام در ایران را تجربه کرد. این ریزش در حالی صورت گرفت که حسن روحانی رئیسجمهور در روز گذشته با نگاه مثبت در مورد بورس حرف زده بود و حتی از بازار سرمایه حمایت کرده بود؛ از سوی دیگر، از بازارهای جهانی نیز امروز خبر منفی مخابره نشده بود و وضعیت سیاسی نیز به ضررِ بازارِ سرمایه نبود. دلایل ریزش بورس چیست و آیا این ریزش، ادامهدار خواهد بود؟
شاخص کل بورس تهران، امروز با سقوط حدوداً ۱۱ هزار واحدی، بیشترین میزان ریزشِ مقداری در کل تاریخ بازار سهام در ایران را تجربه کرد. این ریزش در حالی صورت گرفت که حسن روحانی رئیسجمهور در روز گذشته با نگاه مثبت در مورد بورس حرف زده بود و حتی از بازار سرمایه حمایت کرده بود؛ از سوی دیگر، از بازارهای جهانی نیز امروز خبر منفی مخابره نشده بود و وضعیت سیاسی نیز به ضررِ بازارِ سرمایه نبود. دلایل ریزش بورس چیست و آیا این ریزش، ادامهدار خواهد بود؟
به گزارش مردم سالاری آنلاین، امروز شاخص کل بورس تهران ۱۰ هزار و ۸۹۲ واحد ریزش کرد و تا کانال ۳۰۸ هزار واحدی عقبنشینی کرد. این ریزش به معنای کاهش ۳.۴۱ درصدیِ شاخص کل بورس تهران است. از حیث درصدی، بورس تهران ریزشهایی بالاتر از این را تجربه کرده است، اما از حیث مقداری، بیشترین ریزش شاخص کل بورس در روز جاری صورت گرفت و در واقع، یک رکورد معکوس در معاملات امروز بازار سهام ثبت شد.
امروز معاملات کالاها در بازارهای جهانی که معمولاً بر بورس تهران اثر میگذارد، سیگنال منفی خاصی صادر نمیکرد و آتشبس موقت در جنگ تجاری چین و آمریکا، در کل فضای مقطعی مثبتی در معاملات بازارهای جهانی ایجاد کرده است. علاوه بر این، ریسک سیاسی خاصی نیز در روز جاری متوجه بازار بورس نبود. گذشته از این، بازارهای موازی با بورس، نظیر بازار مسکن، طلا و ارز، همچنان در رکود هستند و تهدیدی از این ناحیه نیز متوجه بورس نیست. دولت نیز برای چندمین بار بر حمایت از بازار سرمایه تأکید کرده و خبر میرسد که شرکتهای بیشتری در صف عرضه اولیه سهام در بازار بورس و فرابورس قرار دارند.
عامل دیگری که میتواند بر معاملات بورس تأثیر بگذارد، روند سودآوری شرکتها است. تا چند روز دیگر، اغلب شرکتهای بورسی باید صورتهای مالی ششماهه خود را منتشر کنند و از هماکنون مشخص است که گزارش بسیاری از نمادهای بنیادی بازار در گروههای فرآوردههای نفتی، پتروشیمی، فلزی، معدنی، تولید ماشینآلات برقی و غیره مثبت است. پس از این ناحیه نیز خطری متوجه بازار بورس نیست. با این حساب، دلیل ریزش بورس چیست؟ شاخص بورس روز گذشته نیز ۶۳۱۹ واحد افت کرده بود و در دو روز اخیر، میزان ریزش شاخص کل بورس، بیش از ۱۷ هزار بوده است!
دلایل ریزش بورس چیست؟
نخستین موردی که در معاملات امروز بورس تهران به چشم آمد، ضعف تقاضا بود. در واقع، ولع خرید سهام به شدت افت کرده و در مقابل بر صف طویلِ فروشندگان افزوده شده است. تعداد زیادی از نمادهای بورسی و فرابورسی، امروز صفهای فروش سنگین را تجربه کردند.
ارزش کل معاملات بورس و فرابورس امروز حتی به ۲ هزار میلیارد تومان هم نرسید، این در حالی است که در هفتههای گذشته حتی ارزش معاملات روزانه، رکود تاریخی ۴ هزار و ۶۰۰ میلیارد تومانی سهامداران در زمان ریزش بورس چه کنند؟ را نیز ثبت کرده بود.
حقوقیهای بازار، امروز در سهمهای بسیاری خریدار بودند و در واقع حمایت از برخی سهمها تا حدی صورت گرفت. با این حال، این حمایت به اندازه کافی نبود که این امر خود را در کاهش جدی ارزش معاملات نشان داده است. بسیاری از حقوقیها در هفتهها و ماههای اخیر که رشد بیوقفه بورس ادامه داشته است، میزان زیادی سهام به حقیقیها فروختهاند و در مقابل، میزان بسیار کمتری سهام خریداری کردهاند. امروز نیز که بازار به حمایت نیاز داشت، حمایت حقوقیها، چندان برجسته و پررنگ نبود. در واقع، یکی از دلایل ریزش شاخص کل بورس در دو روز اخیر میتواند این باشد که حقوقیها، در مدت اخیر شناسایی سود کردهاند و بخشی از پول را بازار سرمایه خارج کردهاند.
خروج نقدینگی از طرف برخی سهامداران حقوقی در هفتههای اخیر، میتواند یکی از دلایل ریزش بازار بورس در دو روز اخیر باشد. در هفتهها و روزهای گذشته، برخی حقوقیها در گروههای بانکی و پالایشی فروشهای سنگینی داشتهاند و احتمالاً نتیجه این فروشها، خروج بخشی از نقدینگی از بازار بوده است و آنها بخشی از پولِ این فروشها را از بازار خارج کردهاند.
دلیل دیگرِ ریزش بورس، معاملات هیجانی در تعداد قابل توجهی از سهامداران حقیقی، خصوصاً سهامداران تازهوارد است. رونق بورس در سال جاری، باعث شد تا عده زیادی برای گرفتن کد بورسی به کارگزاریها هجوم بیاورند. تعداد شرکتکنندگان در آخرین عرضه اولیه صورتگرفته در بازار سهام، بیش از ۹۰۰ هزار نفر بوده است؛ این در حالی است که در مهرماه سال سهامداران در زمان ریزش بورس چه کنند؟ گذشته، تعداد افرادی که اقدام به خرید سهام شرکتها در عرضه اولیه میکردند، چیزی در حدود ۲۰۰ هزار نفر بود. بسیاری از سهامداران تازهوارد، آموزشهای کافی ندیدهاند و حتی اصول اولیه سرمایهگذاری در بورس را نمیدانند. بسیاری از آنها به محض منفی شدن یک سهم، در صفهای فروش قرار میگیرند و با رفتار هیجانی خود و حراج کردن سهمها، سبب میشوند تا در اکثر نمادها، بهصورت دومینووار، صفهای فروش طویلی شکل بگیرد.
فعلاً در بین تعداد قابلتوجهی از سهامداران تازهوارد، ترس حرف اول را میزند و اگر رفتار هیجانی آنها ادامه یابد، ممکن است ضررهای سنگینی را متحمل شوند.
هنوز نمیتوان پیشبینی کرد که ریزش بورس ادامهدار خواهد بود یا نه. دلایل بنیادی برای تداوم، این ریزش وجود ندارد و قاعدتاً با گزارشات ششماهه مثبت بسیاری از شرکتها، باید جبهه تقاضا تقویت شود و بورس بار دیگر در مسیر صعودی قرار گیرد. علاوه بر این، بسیاری از نمادهای کوچک و متوسط هم در روزهای اخیر اصلاح قابل توجهی کردهاند و قیمت آنها در محدوده جذابی قرار گرفته است. این عوامل، روی کاغذ، میتواند شرایطی را رقم بزند که به زودی ریزش بورس خاتمه یابد. اما همه چیز صرفاً این عوامل نیست و بازار بورس نیاز به تحرک بیشتر سهامداران حقوقی در جبهه تقاضا دارد. اگر سهامداران حقوقی به صورت گسترده دست به خرید سهام و حمایت از نمادهای مستعد نزنند، کماکان رفتار هیجانی در بین بسیاری از سهامداران حقیقی حرف اول را خواهد زد و آنها به سمت خروج از بازار بورس، سوق خواهند یافت.
ماجرای بستهای با پایانیباز
اواسط سال گذشته قبل از انتخابات ریاست جمهوری، سید ابراهیم رئیسی سرزده به ساختمان سازمان بورس رفت و مشکلات این حوزه را بررسی کرد. در آن زمان سهامداران انتظار داشتند در کوتاهمدت این معضلات حل شود، اما با گذشت بیش از یکسال از فعالیت دولت سهامداران در زمان ریزش بورس چه کنند؟ سهامداران در زمان ریزش بورس چه کنند؟ هنوز بازار سرمایه دچار نوساناتی است که سهامداران را به خروج سرمایه ترغیب میکند. هرچند برخی کارشناسان معتقدند تا قبل از سال ۹۸ بورس بهدرستی در مسیر فعالیت خود قرار داشت، اما درگیر کردن عامه مردم و سرمایههایشان با بازار سرمایه، انتظارات از این بازار را بیشتر کرد.
خلاصه پس از یکسال از فعالیت دولت سیزدهم، هفته اول آبان بود که احسان خاندوزی، وزیر امور اقتصادی و دارایی اعلام کرد جلسات فوقالعاده راهکارهای کوتاهمدت حمایت از بازار سهام در دستور کار دولت و بازار سرمایه قرار گرفت.
۵ آبان اعلام شد با مجوز ریاست شورایعالی بورس، جلسات فوقالعاده بررسی راهکارهای کوتاهمدت حمایت از بازار سرمایه جهت اقدامات عملیاتی فوری برگزار میشود. در همین راستا سازمان بورس اعلام کرد این تصمیمات با اخذ مجوزهای لازم از نهادهای ذیربط از شنبه هفته آینده اعمال خواهند شد. حالا بستهای به عنوان بسته ۱۰ بندی حمایت فوری از بازار سرمایه منتشر شده که کارشناسان معتقدند این حمایت جنبه مثبت و منفی دارد. به بیان بهتر ممکن است در کوتاهمدت بتواند به بازار سرمایه کمک کند، اما اگر این حمایت ادامهدار نباشد، ممکن است بازار را تحتتاثیر قرار دهد. ضمن اینکه بازار سرمایه از تعادل خارج شده و به عنوان بازاری سهامداران در زمان ریزش بورس چه کنند؟ شفاف شناخته میشود و دولت نباید حمایت خود را به منظور دخالت در بازار تلقی کند.
جزئیات بسته ۱۰ بندی
براساس مفاد بسته ۱۰بندی حمایت فوری از بازار سرمایه؛ اصل سهام و سود ۲۰درصدی ۹۶ درصد از حقیقیها بیمه شد. در بسته ۱۰بندی حمایت فوری از بازار سرمایه، مصوباتی از جمله بیمه شدن اصل و سود سهام مردم در یک سال آینده تا واریز شدن منابع جهت حمایت از سهام شرکتهای تولیدی بزرگ کشور دیده میشود. بسته جامع حمایتی بازار سرمایه که هفته گذشته طراحی و در جلسات رده عالی مقامات اقتصادی کشور مطرح شده بود، اجرایی میشود. بیمه کردن سهام حاضر در پورتفوی اشخاص حقیقی تا سقف ۱۰۰میلیون تومان برای هر نفر (که حدود ۹۶ درصد از تعداد کدهای حقیقی فعال حاضر در بازار را تشکیل میدهند) از طریق انتشار عمومی اوراق تبعی و خرید توسط سرمایهگذاران صورت میگیرد. سررسید اعمال این اوراق یک ساله بوده و مبلغ تعهد خرید ۲۰ درصد بالاتر از ارزش ترکیب سبد افراد در آخرین روز معاملاتی چهارشنبه، ۴ آبان۱۴۰۱ است و براساس ترتیباتی که سازمان بورس اعلام مینماید، اعمال و اجرایی خواهد شد. همچنین انتشار اوراق اختیار تبعی فروش بر روی سهام موجود در صندوقهای درآمد ثابت تا سقف ۴۰ هزار میلیارد تومان با تضمین اصل ارزش سبد سهام در ابتدای دوره براساس ترتیباتی که سازمان بورس اعلام میکند که البته باید توجه داشت منابع لازم برای ایفای تعهدات در سررسید اوراق مذکور، از محل بودجه سال ۱۴۰۲ تامین خواهد شد.
مورد بعدی، حمایت به موضوع تزریق منابع جدید برمیگردد که توسط صندوقهای حاکمیتی برای خرید سهام در بازار سرمایه انجام میشود و به مرور افزایش مبلغ مذکور را در دستور کار دارد. واریز منابع مندرج در ردیف بودجه سال ۱۴۰۱ به صندوق تثبیت از روز شنبه جمعا به مبلغ حدود ۵۰۰۰ میلیارد تومان حمایت بعدی این بسته است.
چتر نظارتی
هماهنگی، نظارت و پایش مستقیم و مستمر فعالیت اشخاص حقوقی بازار سرمایه شامل شرکتها و نهادهای مالی شبهدولتی، صندوقهای بازنشستگی و نهادهای نظامی و حمایت این نهادها از سهام ناشران تحت مدیریت خود و توقف فروش تا زمان ثبات در بازار، و انجام اقدامات حمایتی از جمله خرید سهام و انتشار اوراق تبعی حمایتی هم مورد تاکید شورایعالی بورس بوده است. همکاری مشترک بانک مرکزی و وزارت اقتصاد جهت مدیریت نرخ سود هم قرار است برای حمایت از بازار سرمایه اجرایی شود.
مشوقهای سپردهگذاری
با تصویب هیاتمدیره سازمان بورس، مواردی مانند افزایش سپردهگذاری مستقیم سازمان بورس نزد صندوق تثبیت، محدود کردن بخش فروش بازارگردانها تا اطلاع ثانوی، توقف پذیرهنویسی اوراق بهادار و عرضههای اولیه تا زمان بازگشت ثبات به بازار سرمایه و بازگشت زمان جلسه معاملاتی در فرابورس به روال سابق از ساعت۱۳ به ۱۲و۳۰دقیقه اجرایی خواهد شد.
بستهای پرنقش و نگار
محمد رضانژاد، کارشناس بازار سرمایه در گفتگو با خبرنگار جامجم در واکنش به بسته ۱۰ بندی و فوری دولت برای حمایت از بازار سرمایه بیان کرد: در این زمینه بحثهای مختلفی وجود دارد که از جمله آن میتوان به استیضاح فعلی وزیر صمت اشاره کرد که این موضوع همیشه در راستای وعدهها، ابهام دارد. درواقع این اقدام به تنهایی میتواند منجر به تشدید بیاعتمادی در فضای بازار سرمایه شود.
وی اضافه کرد: در صورتی که بسته ۱۰ بندی حمایت از بازار سرمایه به مرحله اجرا برسد، تأثیرات بسیار مثبتی در روند آن شاهد خواهیم بود. ضمن اینکه عمده افراد فروشنده در این حوزه، افراد حقیقی هستند که نسبت به حقوقیها از سهام کمتری برخوردارند. البته این هیجان میتواند کاهش یابد، چرا که از لحاظ بنیادی در شرایط فعلی کسی سهام خود را نمیفروشد، مگر اینکه با ریسک زیاد، سرمایه خود را وارد بانک کند.
این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به استیضاح وزیر صمت اظهار کرد: در این زمینه معمولا باید دید استنباط بازار سرمایه نسبت به رویکرد وزیر چگونه است. وی در صنایع خودرویی چند اقدام مهم و مثبت مانند عرضه برخی از خودروها در بورس کالا و آزادسازی واردات خودرو را به سرانجام رساند، اما از طرفی، در سهمهای عمده بازار که کامودیتیها هستند، عملکرد خیلی خوبی به خصوص در حوزه پتروشیمی و نفت از خود نشان نداد.
رضانژاد تصریح کرد: همچنین احتمال دارد دلیل ریزش بورس و شاخص، سناریو بدبینانه و بیاعتمادی باشد که در سراسر بازار منتشر شده است؛ بنابراین باید دید برآیند اعتماد بازار سرمایه برای استیضاح وزیر صمت به کدام سمت خواهد رفت و نمیتوان نتیجه آن را به صورت قطعی پیشبینی کرد.
سرکوب نرخ، مانع رشد بازار سرمایه
احمد جانجان، کارشناس بازار سرمایه به خبرنگار جامجم میگوید: نرخ بهره بین بانکی اکنون به ۲۱ درصد نزدیک شده که تاثیر مستقیمی بر وضعیت بازار سرمایه دارد. همچنین اوراق گام فشار زیادی را به این بازار وارد میکند و در بلندمدت تاثیرات منفی به دنبال خواهد داشت.
وی تاکید کرد: سیاستگذار پولی و مالی در کشور اقداماتی انجام داده که بازار سرمایه در بلندمدت از آن بهرهمند نمیشود. سرکوب نرخ و دخالت در قیمتگذاری بازار سرمایه باعث شده این بازار جذابیت خود را برای سرمایهگذاری از دست بدهد. برخی کارشناسان بر این باورند بستهای که تدوینشده بیشتر مربوط به کلیات است و موضوع جدیدی ارائه نشده است. حالا باید دید آیا این بسته در کوتاهمدت میتواند پاسخگوی نیاز سرمایهگذاران باشد.
8 دلیل اصلی ریزش بورس را در اینجا بخوانید+پیش بینی آینده نزدیک
جالب اینجاست که تنها چند روز قبل از این اتفاقات بود که رئیس جمهور مردم را به ورود بی چون و چرا به بورس دعوت کرده بود ولی ریزش اخیر باعث نگرانی و تشویش سرمایه گذاران، به خصوص سهامداران تازه وارد شده است.
دوران طلایی بورس چطور شروع شد؟
سال 99 را دولت با سیاست های حمایتی و تشویقی از بورس آغاز کرد و در رسانه های و فضای مجازی همه جا صحبت از سرمایه گذاری در بورس بود. میلیون ها نفر کد بورسی گرفتند و سرمایه خود را وارد بورس کردند. این افزایش سرمایه به همراه اعلام دولت برای فروش صندوق های ETF شاخص کل بورس را از نیم میلیون واحد تا دو میلیون واحد افزایش داد، یعنی 400 درصد رشد. همزمان سهم های بزرگ دولتی هم رشد بسیاری کردند و دولت از این راه توانست بخشی از کسری بودجه خود را جبران کند.
اواسط مرداد که شاخص بورس مرز دو میلیون را رد کرد و رئیس جمهور هم از مردم خواست “همه چیز خود را به بورس بسپارید” و خبر از گشایش اقتصادی داد. اما در عمل اتفاقات دیگری افتاد. درست بر عکس انتظار مردم، بورس شروع به ریزش کرد و خبری از گشایش اقتصادی هم نشد. بروز اختلاف نظر و درگیری ها و تناقضات بین مسئولان سازمان بورس و وزرای اقتصاد و نفت مسیر بورس را تغییر داد.
تایید و تکذیب ها برای عرضه صندوق دارا دوم هم سهامداران در زمان ریزش بورس چه کنند؟ باعث فروش سهام از سوی حقوقی های بازار و سلب اعتماد سهامداران شد. هرچند در نهایت خبر عرضه صندوق دارا دوم شامل 15 درصد سهام دولت در شرکت های پالایشی اعلام شد ولی این هم کمکی به بازگشت بورس نکرد.
به طور کلی از عوامل ریزش بورس می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مجاز و متوقف نمودن معاملات سهم های مختلف بازار در طول ساعات بازار با بهانه کنترل ترافیک ورودی سفارشات و کنترل هسته معاملات که باعث سردرگمی و بی اعتمادی شد.
- قطعی شدید و عدم سفارش گیری و یا تاخیر های نیم ساعته در سفارش گیری معامله گران که باعث عدم تعادل بازار و ایجاد عدم تصمیم گیری صحیح سهامداران گردید.
- کاهش شدید اعتبارات کارگزاری ها توسط ابلاغیه های سازمان که منجر به فشار فروش برای تسویه اعتبارات گردید.
- آزاد سازی سهام عدالت در نماد های دولتی و شاخص ساز و عرضه غیر اصولی بصورت عرضه خرد در بازار که باعث فشار فروش سنگین و شکست حمایت ها شد .
- ، ابلاغ مصوبه سازمان در خصوص نصاب سرمایه گذاری صندوق های سرمایه گذاری با درامد ثابت که باعث ایجاد فشار فروش روی سهم ها گردید .
- تایید ها و تکذیب های پیاپی برای عرضه صندوق های ETF دولتی منجمله صندوق گروه پالایشی که باعث از بین رفتن اعتماد در بین فعالین بازار شد.
- فروش های هیجانی حقوقی های بازار در نمادهای مختلف حتی در صف فروش سهم ها انهم بعد از حتی 30 درصد ریزش قیمت ها.
- عدم انسجام کافی در بین مسئولین سازمان و حقوقی های بازار و صندوق های حامی بازار که حمایت از سهم های بازار را بصورت خیلی ضعیف و نا هماهنگ انجام دادند .
این عوامل طی چند هفته اخیر باعث افت 12 درصدی شاخص کل بورس و ریزش 30 درصدی سهام شرکت های بزرگ و عمده بازار سرمایه شده است.
بورس در آینده نزدیک
با توجه به ریزش های صورت گرفته در کلیه نماد های بازار، سلب اعتماد عمومی، خروج بخشی از سرمایه ها و همینطور نزدیک بودن ماه محرم و شهریور ماه به نظر نمی رسد بازار سرمایه خیلی زود بتواند دوباره به رشد بالایی دست یابد یا حداقل دوران طلایی ماه های اول سال را باید فراموش کرد. باید دید برنامه دولت برای هفته ها و ماه های پیش رو چیست و واکنش مردم و سرمایه گذاران چه خواهد بود.
به طور کلی به نظر می رسد بازار در شهریور ماه با کاهش بیشتر و سپس با آرامش و تعادلی در معاملات همراه باشد.
بازار بورس تا کجا میتواند بریزد؟
در روندهای نزولی بورس، معمولا سوالی که برای اکثر افراد مطرح است که بورس تا کجا ریزش یا اصلاح میکند؟ توجه کنید اصلاح و ریزش دو مفهوم متفاوت در بین اهالی بازار است. اصلاح افت موقتی در جهت روند است ولی ریزش به معنی تغییر روند صعودی بازار به روند نزولی است. اما به هر حال این سوال جواب مشخصی ندارد، واقعا کسی نمیداند بورس دقیقا تا کجا میریزد یا اصلاح میکند، اما بازار تا کجا میتواند بریزد؟ این سوال اتفاقا جواب دارد که جواب آن را در ادامه ذکر خواهیم کرد.
در بورس، گذشته چراغ راه آینده است!
برای موفقیت در هر کاری ابتدا باید با افراد باتجربه و بادانش آن حوزه مشورت کرده و از رهنمونهای آنها بهرهمند شد و بورس نیز از این قاعده مستثنی نیست. آیا فرد باتجربهای که در زمینه بورس حداقل 8 سال تجربه فعالیت مستمر داشته باشد را میشناسید؟ اگر پاسخ شما مثبت است شما خوشبخت هستید! در صحبتهای این فرد قطعا نکات بسیار ارزشمندی را میتوانید پیدا کنید که در هیچ سایت یا کتابی وجود ندارد.
اما اگر همچنین فردی را نمیشناسید نگران نباشید. بنده مصطفی دهقان (نگارندهی این مقاله) با 13 سال سابقه فعالیت در بازار سرمایه ایران، در این مقاله قصد دارم نکتهای را به شما بگویم که در هیچ کتاب یا کلاسی به شما اموزش نمیدهند.
در زمان نگارش این مقاله در 6 مهر 1399 بازار بورس در یک ریزش شدید به سر میبرد و شاخص هم وزن در طی دو ماه گذشته حدود 22 درصد ریزش را تجربه کرده است و قیمت بسیاری از سهامها چیزی حدود 40 تا 60 درصد در طی دو ماه گذشته کاهش یافته است.
سوال بسیاری از افراد در این برههی تاریخی از بورس این است، بورس تا کجا میریزد؟
همان طور که در ابتدای مقاله گفته شد، هیچ کس نمیتواند به طور دقیق پایان ریزش را پیشگویی کند، اما این که بازار تا کجا میتواند ریزش داشته باشد سوال دیگری است که جواب آن نیازمند رجوع به گذشته بازار است.
بورس تا کجا میتواند بریزد؟
چیزی که میخواهم در اینجا بگویم تجربه 13 ساله بنده است و متاسفانه شاید تلخ باشد اما واقعیت دارد و در گذشته بازار در طی این 13 سال چند بار اتفاق افتاده است و خود من به شخصه آن را تجربه کردهام. افرادی که در طی این دو سال (1398 و 1399) وارد بازار بورس شدهاند این ریزش اخیر را تا به حال تجربه نکرده بودند.
اما این ریزش بازار تا کجا میتواند ادامه پیدا کند؟
بازار سهام، کف ندارد! آنقدر قیمت یک سهم میتواند پایین بیاید که بازدهی سود سالانهای که میتواند آن شرکت به ازای هر سهم به صورت سالانه بسازد (سود سهم یا EPS) به اندازه سود بانکی شود. یعنی اگر سهمی که سود آن 50 تومان است میتواند تا 250 تومان پایین بیاید. یعنی قیمت سهمها تا P/E حدود 5 میتوانند کاهش پیدا کنند. در همین حال سهمهایی در بازار خواهید دید که P/E آنها 4 یا 3 خواهد. علت آن است که سودی که آنها ساختهاند فقط برای امسال است و سال آینده نمیتوانند این سود را تکرار کنند. فرضا اگر چند ساله آینده میانگین سود سالانه آنها N باشد قیمت سهم میتواند تا 5N تومان به راحتی کاهش پیدا کند.
بنابراین بازار تا جایی میتواند بریزد که بر اساس سود سالهای آتی سهم، P/E فرضی سهم به 5 برسد.
آموزش گام به گام تحلیل بنیادی برای انتخاب سهم مناسب
برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تحلیل بنیادی روی لینک زیر کلیک کنید.
آیا میخواهید در بورس به موفقیت برسید؟ آیا نمیدانید چگونه یک سهم را از منظر بنیادی تحلیل کنید؟ نبود منبع آموزشی مناسب در زمینه تحلیل بنیادی انگیزه ای شد تا در یک کتاب آموزشی به زبانی کاملا ساده و کاربردی، به کمک تصاویر گویا و آموزش گام به گام، روش انتخاب یک سهم را بر اساس نکات بنیادی آموزش داده ایم. قطعا این روش آموزشی را در هیچ کجا پیدا نخواهید کرد! این کتاب الکترونیکی را به تمام کسانی که می خواهند در بازار بورس به موفقیت مستمر برسند توصیه میکنیم .
حقیقت تلخ در زمان ریزش بازار بورس
توجه کنید نکتهی مهم و تلخ این است:
بازار زمانی که میخواهد رشد کند به ارزش ذاتی سهم نگاه میکند، کاری ندارد سود سهم چقدر است. همه جا میشنوید که میگویند فلان سهم فلان قدر دارایی و مال و املاک دارد. یا NAV فلان سهم فلان قدر است. فلان سهم در فلان نقطه زمین دارد و از این صحبتها که به لحاظ بنیادی و ارزش گذاری کاملا درست است و بحثی در آن نیست. اما موضوع این است که وقتی بازار بورس بخواهد ریزش کند کاری ندارد که فلان سهم چقدر دارایی دارد یا فلان زمینش چقدر میارزد، بازار فقط نگاه میکند به سود سالانه سهم.
اگر سود بانکی بیشتر از آن باشد یعنی قیمت سهم هنوز جا دارد برای ریختن! متاسفانه به نادرست این منطق بازار سهام است و اگر تا امروز آن را قبول نداشتید از این به بعد قبول کنید چون واقعیت دارد. چه بخواهیم چه نخواهیم قیمت سهام را نمیتوان با قیمت گوشت و پراید و مسکن مقایسه کنیم. بازار بورس در زمان ریزش با هر بهانه ای افت میکند و در زمان رشد به هیچ بهانهای رشدش متوقف نمیشود.
این نقدینگی و روانشناسی بازار است که باعث رشد یا افت بازار میشود. در زمانی که بی اعتمادی در بازار وجود داشته باشد و روند بازار نزولی باشد، قیمت سهام میتواند تا P/E حدود 5 پایین بیاید. از آن سمت هم هیچ سقفی برای رشد یک سهم نمیتوان متصور بود. بازارها چه در زمان افت و چه در زمان رشد معمولا بیشتر از انتظار عموم افراد ادامه پیدا میکنند.
نقش تحلیل در بازار سهام
در اینجا ممکن است سوء تفاهمی برای افراد بوجود آید که پس نقش تحلیل در بورس چیست؟ آیا تحلیل تکنیکال در بورس ایران جواب میدهد؟ با این اوصاف تحلیل بنیادی به چه دردی میخورد؟ این شبهات از آنجا ناشی میشود که افراد مبتدی درک درستی از مفهوم تحلیل سهام و کارکرد آن در بورس ندارند.
باید بدانید دلیل رشد سهم ورود نقدینگی یا همان ورود پول است (که باعث افزایش تقاضا میشود) و دلیل افت قیمت سهام خروج نقدینگی است (که باعث افزایش عرضه میشود). بنابراین سهامداران در زمان ریزش بورس چه کنند؟ تحلیل سهام علت رشد یا کاهش قیمت سهام نیست بلکه علت عرضه و تقاضا است. تحلیل بنیادی به دنبال علت ورود یا خروج نقدینگی است و پتانسیلهای موجود برای ورود یا خروج نقدینگی را در آینده جستجو میکند و تحلیل تکنیکال ورود یا خروج نقدینگی را ردیابی و پیش بینی میکند.
برای مثال همان طور که در بالا گفتیم در زمان ریزش بازار بورس و یا افت قیمت یک سهم، باید به دنبال روند سودآوری شرکتها بود و آن را برای سالهای آینده پیش بینی کرد و با در نظر گرفتن P/E حدود 5 میتوان پتانسیل کاهش قیمت یک سهم را پیش بینی کرد. آیا این کارها چیزی جزء تحلیل بنیادی سهم است؟
حتما نگاهی به مقاله تاثیر رعایت حد ضرر در بازدهی بورس بیاندازید.
بازار بورس تا کجا میتواند بریزد و چگونه میتواند پایان آن را پیش بینی کرد؟ نظر خود را در قسمت کامنتها برای ما بنویسید.
دیدگاه شما