ارزش معاملات ثانویه اوراق بدهی

بازار اولیه و بازار ثانویه در بورس چیست؟

بازار اولیه و بازار ثانویه چه بازارهایی هستند؟ چه ويژگی هایی دارند و مزیا و معایب هر یک از آنها چیست؟ بازار اولیه، بازاری است که در آن اوراق بهادار شرکتها برای اولین بار به سرمایه گذاران عرضه و به آنها فروخته می شود و در مقابل، بازار ثانویه بازاری است که دارایی هایی که یک بار در بازار اولیه مورد معامله قرار گرفته اند برای خرید و فروش عرضه می شوند. در این مقاله قصد داریم تا اطلاعات جامع و کاملی در مورد بازار اولیه و ثانویه به شما ارائه داده و شما را کامل با ويژگی های هر یک از آنها آشنا سازیم. آنچه در این مقاله به آن خواهیم پرداخت :

بازار اولیه بورس چیست و چه مزایا و معایبی دارد؟

تعریف بازار ثانویه در بورس چیست؟

با اهداف و ویژگی های بازار اولیه و بازار ثانویه بیشتر آشنا شوید.

ریسک‌های جدی بازار سرمایه را بشناسید.

بازار اولیه بورس چیست و چه مزایا و معایبی دارد؟

بازار اولیه، بازاری است که در آن انواع سهام، بدهی و اوراق بهادار برای اولین بار در یک فرآیند جمع‌آوری سرمایه بلندمدت فروخته می‌شود. این بازار با صدور سهام جدید سروکار دارد؛ بنابراین به آن بازار اولیه صدور سهام نیز گفته می‌شود. وقتی سهمی برای اولین بار به بازار عرضه می‌شود، در بازار اولیه به آن رسیدگی می‌شود.

در بازارهای اولیه، وام‌گیرندگان اوراق بهادار را برای مدت‌ زمان طولانی معامله می‌کنند؛ بنابراین بازار اولیه سبب تسهیل شکل‌گیری سرمایه می‌شود. سه روش برای افزایش سرمایه در بازار اولیه وجود دارد: عرضه عمومی، حق تقدم سهام و سرمایه‌گذاری خصوصی. انتشار عمومی یا عرضه عمومی سهم به آن دسته از سهامی گفته می‌شود که به‌تازگی در بازار سرمایه منتشرشده است یا یک شرکت تازه تأسیس قصد صدور سهام خود را برای اولین بار داشته باشد.

حق تقدم سهام به آن حقی گفته می‌شود که به سهامدار فعلی شرکت تعلق دارد و به‌ این‌ ترتیب سهامداران فعلی در خرید سهام جدید منتشر شده با قیمت مناسب اولویت بیشتری دارند. سهام جدید معمولاً به‌ تناسب بین سهام‌داران فعلی تقسیم می‌شود. سرمایه‌گذاری خصوصی به روشی برای فروش و توزیع خصوصی سهام به هر موسسه، نهاد یا گروهی از افراد به طور اختصاصی گفته می‌شود. از اصلی‌ترین ویژگی‌های بازار اولیه این است که این بازار با مسائل مربوط به صدور سهام جدید سر و کار دارد. این بازار جای مشخصی ندارد و روش‌های مختلفی برای افزایش سرمایه شناور در این بازار به کار برده می‌شود.

تعریف بازار ثانویه در بورس چیست؟

بازار ثانویه، بازاری برای خرید اوراق بهادار دست دوم است؛ به عبارت دیگر اوراق بهاداری که از بازار اولیه عبور کرده‌اند، دیگر در بازار ثانویه معامله می‌شوند. فروش ثانویه اوراق بهادار به این معنی است که اوراق برای اولین بار در بازار اولیه دادوستد شده است. سهام و اوراقی که در بازار اولیه معامله شده‌اند، مجدداً در بازار ثانویه مورد معامله قرار می‌گیرند.

در حالت کلی، بازار ثانویه بازاری مداوم و منظم برای خرید و فروش انواع اوراق بهادار است. با توجه به مکانیسم‌های موجود قیمت‌گذاری، قیمت هر سهم مشخص می‌شود و در بازار ثانویه به طور منظم داد و ارزش معاملات ثانویه اوراق بدهی ستد می‌شود. این بازار شامل کلیه شرکت های بورسی است که توسط دولت به رسمیت شناخته شده است. اصلی‌ترین هدف بازار ثانویه ایجاد نقدینگی در بازار و جامعه است.

نقدینگی به معنای تبدیل اوراق بهادار به پول نقد است، در واقع هر زمانی که نیاز به پول نقد داشتید می‌توانید در بازار ثانویه اوراق خود را بفروشید و هر زمانی که پول مازادی داشتید می‌توانید این پول را در بازار بورس سرمایه گذاری و اوراق بهادار را خریداری کنید. روندهای خاصی برای خرید اوراق بهادار در زمان رکود بازار وجود دارد، به‌این‌ترتیب در زمان صعود بازار می‌توان سهام را فروخت و سود بیشتری کسب کرد؛ بنابراین تعادل ایجاد شده در بازار ثانویه منجر به ایجاد نقدینگی خوبی در بازار می‌شود.

با اهداف و ویژگی های بازار اولیه و بازار ثانویه بیشتر آشنا شوید.

در صورتی که سرمایه گذار اوراق بهادار را در گذشته خریداری کرده باشد و اکنون قصد فروش آن را داشته باشد، می‌تواند از طریق بازار ثانویه و به واسطه کارگزاران بورس اقدام به فروش آن کند. خرید و فروش در بازار بورس اغلب از طریق سامانه‌های معاملاتی آنلاین انجام می شود. پنل های معاملاتی جهت افزایش رفاه سرمایه گذاران نسبت به گذشته تغییرات قابل توجهی پیدا کرده است. کارگزار بورس نهاد یا موسسه‌ای است که رابط بین سرمایه ارزش معاملات ثانویه اوراق بدهی گذار و بازار بورس است.

در واقع فرآیند ثبت نام ، عضویت و خرید و فروش سهام در بازار بورس بر عهده کارگزار است. در حقیقت کارگزار بورس کار خرید و فروش سهام و اوراق بهادار را به نمایندگی از طرف مشتریان انجام می‌ دهد. معمولاً کارگزاران بورس اشخاص حقوقی با تجربه و آشنا به مسائل مالی هستند. در انتخاب کارگزاری باید دقت کافی به خرج داد تا با یک انتخاب آگاهانه و مناسب از دردسرهای احتمالی به دور ماند. زمانی که شما قصد ورود به بازار بورس را دارید، یکی از مراحلِ اولیه ورود به بورس، انتخاب کارگزاری است. در واقع نقطه ورود به بازار سرمایه از طریق خرید و فروش سهام در کارگزاری میسر است.

از جمله اصلی‌ترین ویژگی‌های بازار ثانویه می‌توان گفت که بازار ثانویه باعث ایجاد نقدینگی در بازار و جامعه می‌شود. جایگاه بازار ثانویه پس از بازار اولیه است. این بازار جایگاه مشخص و ویژه‌ای دارد. سرمایه‌گذاران جدید و تازه‌وارد به بازار بورس انگیزه زیادی برای سرمایه‌گذاری در بازارهای ثانویه دارند. برخلاف بازارهای اولیه که مکان مشخصی ندارد، معاملات بازار ثانویه در مکان خاصی به نام بورس اوراق بهادار انجام می‌شود که زمینه‌ساز بسیاری از سرمایه‌گذاری‌های جدید در اقتصاد است.

ریسک‌های جدی بازار سرمایه را بشناسید.

جنبه بعدی مربوط به بازار سرمایه، شناخت ریسک‌های بازار سرمایه است. قبل از سرمایه‌گذاری در دنیای بورس بهتر است انواع ریسک‌های موجود در این بازار را کامل بشناسید. سرمایه گذاری و دید بلند مدت در بازار بورس همواره نسبت به کوتاه مدت دارای ریسک کمتر و سود بیشتری است. قبل از اقدام به هر گونه خرید و فروش در بازار بورس باید ملاحظاتی را مد نظر قرار دهید. قیمت سهام بر خلاف سپرده‌های بانکی یا اوراق قرضه دولتی نوسانات گسترده‌ای دارد، سپرده‌های بانکی و اوراق دولتی معمولاً عاری از هر گونه ریسک سرمایه‌گذاری هستند. فرضیه‌های کارآمد بازار نشان می‌دهد که عوامل مؤثری در تغییر قیمت سهام در بورس نقش دارند. بنا به مطالعات انجام شده نشان داده شده است که روندهای خاص و منظمی در قیمت‌گذاری سهام در بورس در دوره‌های مختلف اقتصادی وزمانی تکرار می شود.

این بدان معناست که رکود و رونق بازار بر روی قیمت سهام تأثیر دارد. تحقیقات نشان می‌دهد که حتی عوامل روان‌شناختی نیز بر قیمت گذاری سهام در بازار بورس تأثیرگذار است. برخی اوقات با منتشر شدن اخبار ضد و نقیض قیمت سهام در بازار افزایش یا کاهش می‌یابد. این نوسانات ناشی از تأثیر روانی آن خبر است. نوع دیگر ریسک معمولاً در بازار اوراق بهادار روی می‌دهد. ریسک بازار اوراق بهادار ناشی از تغییرات نرخ بهره است.

بین نرخ بهره و قیمت اوراق بهادار رابطه معکوس وجود دارد. بدان معنی که اگر نرخ بهره افزایش یابد، قیمت اوراق قرضه کاهش می‌یابد و با کاهش نرخ بهره، قیمت اوراق افزایش خواهد داشت. قیمت اوراق بهادار نسبت به سیاست‌های پولی و تغییرات اقتصادی کشور حساس است.

مروری بر معاملات ارزش معاملات ثانویه اوراق بدهی بازار ثانویه / اوراق و سهام در مسیر متضاد

اقتصادنیوز: میانگین ارزش معاملات خرد بورس 4 هزار و 104 میلیارد تومان بود که نسبت به رقم 4 هزار و 875 میلیاردی هفته پیشین، افت 16 درصدی داشته است.

به گزارش اقتصادنیوز ، در هفته اخیر ارزش معاملات خرد بورس کاهش یافت و شاهد سقوط آن به محدوده 3 هزار میلیارد تومانی بودیم.

میانگین ارزش معاملات خرد بورس 4 هزار و 104 میلیارد تومان بود که نسبت به رقم 4 هزار و 875 میلیاردی هفته پیشین، افت 16 درصدی داشته است. کمترین رقم ارزش معاملات خرد به روز چهارشنبه برمی‌گردد که ارزش معاملات خرد 3 هزار و 344 میلیارد تومان بود و بیشترین رقم هفته نیز در روز دوشنبه ثبت شد که به رقم 4 هزار و 989 میلیارد تومان بالغ شد.

در هفته‌ اخیر میانگین روزانه ارزش معاملات اوراق بدهی در بازار ثانویه 51 هزار و 679 میلیارد تومان بود و به طور میانگین سهم ارزش معاملات اوراق درآمد ثابت در بازار سهام 54 درصد بود.

جدول معاملات

در این هفته شستا صدرنشین جدول معاملات بودند و در تمامی روزهای هفته بیشترین حجم معاملات بازار سهام را داشتند. روز دوشنبه نمادهای خودرو، بفجر و وبملت بیشترین ارزش معاملات بازار را داشتند و شستا، خودرو و خساپا بیشترین حجم معاملات را به خود اختصاص ارزش معاملات ثانویه اوراق بدهی دادند. روز سه‌شنبه نیز حکشتی، خگستر و ددانا بیشترین ارزش معاملات و شستا، خساپا و خودرو بیشترین حجم معاملات را داشتند.

روز چهارشنبه بیشترین ارزش معاملات به وبملت، بپاس و ددانا اختصاص داشت و شستا، وبملت و خودرو بیشترین حجم معاملات را ارزش معاملات ثانویه اوراق بدهی داشتند.

ارزش معاملات ثانویه اوراق بدهی

در هفته‌ اخیر میانگین ارزش معاملات اوراق بدهی رشد داشت و سهم اوراق از معاملات بازار سهام افزایش یافت. میانگین روزانه ارزش معاملات اوراق بدهی در بازار ثانویه در هفته اخیر 51 هزار و 679 میلیارد تومان بود که نسبت به هفته پیشین افزایش 34 درصدی داشته است. این هفته به طور میانگین سهم ارزش معاملات اوراق درآمد ثابت در بازار سهام 54 درصد بود.

ارزش معاملات اوراق بدهی در بازار ثانویه

بررسی معاملات اوراق بدهی در بازار ثانویه در سال 1401 نشان می‌دهد‌ معاملات اوراق در سال جدید بیش از 84 درصد معاملات در بازار سرمایه را تشکیل می‌دهد.

به گزارش پرسون، یکی از معضلات این روزهای بازار سرمایه، به مشکل کمبود نقدینگی برمی‌گردد.

خروج سرمایه توسط سرمایه‌گذاران حقیقی تشدید کننده این مساله در یک سال گذشته بوده است. بی اعتمادی موجود در بازار سهام سبب شده سهامداران پول خود را وارد بازار اوراق بدهی، صندوق‌های با درآمد ثابت و سیستم بانکی کنند.

بررسی معاملات اوراق بدهی در بازار ثانویه در سال 1401 نشان ارزش معاملات ثانویه اوراق بدهی می‌دهد‌، معاملات اوراق در سال جدید بیش از 84 درصد معاملات در بازار سرمایه را تشکیل می‌دهد.

در اولین هفته کاری سال، سهم اوراق از معاملات بازار ثانویه 4 درصد بوده است، اما در هفته دوم کاری در سال 1401 و با روشن شدن موتور خرید و فروش اوراق در روزهای دوشنبه، سهم این معاملات در بازار سرمایه به بیش از 85 درصد رسیده است.

به عبارت دیگر، در هفته سوم، سهم ارزش معاملات اوراق درآمد ثابت در بازار سهام 85 درصد بوده است که نسبت به هفته پیش از آن، افزایش چشمگیری داشته است. در هفته چهارم نیز روال کار به همین صورت بوده است. در هفته گذشته سهم ارزش معاملات اوراق درآمد ثابت در بازار سهام 84 درصد بود که نسبت به هفته پیشین کاهش یک درصدی داشته است.

* روند معاملات اوراق بدهی در هفته اول سال 1401

در هفته اول سال جدید موتور معاملات در روزهای دوشنبه شروع نشده بود. در این هفته در روز شنبه 589 میلیارد تومان و در روز یکشنبه 100 میلیارد تومان در بازار اوراق بدهی معامله شده است.

در روزهای دوشنبه و سه شنبه نیز به ترتیب 100 میلیارد تومان و 557 میلیارد تومان معامله اوراق صورت گرفته است، اما در روز چهارشنبه انجام این معاملات به شدت کاهش یافته و به 49 میلیارد تومان رسیده است.

در مجموع 4 درصد کل معاملات این هفته به اوراق بدهی اختصاص داشته است که یک روند عادی و معمولی به حساب می‌آید.

* بررسی معاملات اوراق بدهی در هفته دوم فروردین

در این هفته، بیشترین رقم معاملات اوراق بدهی در بازار ثانویه به روز دوشنبه اختصاص داشت که بیش از 182 هزار میلیارد تومان بود.

در این هفته، همزمان با رشد نسبی ارزش معاملات خرد سهام، میانگین روزانه ارزش معاملات اوراق نیز افزایش داشته است. در دومین هفته کاری بورس در سال 1401، میانگین ارزش معاملات اوراق بدهی در بازار ثانویه از 279 میلیارد تومان به به 46 هزار و 146 میلیارد تومان رسید که رشد 165 برابری را نشان می‌دهد.

معاملات اوراق در هفته اخیر دو نیمه متفاوت داشت. در دو روز ابتدایی رشد کرد، اما در دو روز پایانی به ارقام پائین‌تری سقوط کرد.

روز یکشنبه 14 درصد از معاملات بازار به اوراق بدهی اختصاص داشت و روز دوشنبه ارزش معاملات اوراق بدهی در بورس 182 هزار و 927 میلیارد تومان بود که 95 درصد معاملات بازار را تشکیل می ‌داد.

روز سه‌ شنبه ارزش معاملات اوراق 135 میلیارد تومان بود که 2 درصد از معاملات کل بازار را تشکیل داد و در آخرین روز کاری هفته ارزش معاملات اوراق به 299 میلیارد تومان رسید که 4 درصد از ارزش کل معاملات بازار را شامل می ‌شود.

در هفته سوم فروردین ماه، شاهد رشد ارزش معاملات خرد سهام بودیم. در این هفته که شاخص بورس در مجموع 31 هزار و 653 واحد صعود کرد، میانگین ارزش معاملات خرد بورس به 6 هزار و 664 میلیارد تومان افزایش یافت که نسبت به رقم 4 هزار و 512 میلیاردی هفته پیشین، رشد 48 درصدی داشته است.

* روند معاملات در سومین هفته کاری بورس در سال جدید

در این هفته، بیشترین رقم معاملات اوراق بدهی در بازار ثانویه به روز دوشنبه اختصاص داشت که 182 هزار و 823 میلیارد تومان بود.

در هفته گذشته همزمان با افت نسبی ارزش معاملات خرد سهام، میانگین روزانه ارزش معاملات اوراق نیز کاهش یک درصدی داشته است داشته است.

در هفته دوم فروردین میانگین ارزش معاملات اوراق بدهی در بازار ثانویه 46 هزار میلیارد تومان بود که در هفته اخیر به 38 هزار و 733 میلیارد تومان رسید که افت 16 درصدی را نشان می‌دهد.

روز شنبه سهم اوراق بدهی از معاملات بازار ثانویه 17 درصد بود. روز یکشنبه 28 درصد از معاملات بازار به اوراق بدهی اختصاص داشت و روز دوشنبه ارزش معاملات اوراق بدهی در بورس 182 هزار و 893 میلیارد تومان بود که 96 درصد معاملات بازار را تشکیل می‌داد.

روز سه ‌شنبه ارزش معاملات اوراق هزار و 734 میلیارد تومان بود که 20 درصد از معاملات کل بازار را تشکیل داد و در آخرین روز کاری هفته ارزش معاملات اوراق به 4 هزار و 733 میلیارد تومان رسید که 40 درصد از ارزش کل معاملات بازار را شامل می‌شود.

در هفته گذشته شاهد افت ارزش معاملات خرد سهام نیز بوده‌ایم. در این هفته که شاخص بورس در مجموع 9 هزار و 653 واحد نزول کرد، میانگین ارزش معاملات خرد بورس به 5 هزار و 532 میلیارد تومان کاهش یافت که نسبت به رقم 6 هزار و 664 میلیاردی هفته پیشین، افت 16 درصدی داشته است.

* سهم بالای اوراق در معاملات بازار سهام

یکی از عمده ترین دلایل شکل گیری چنین بازاری در کنار بازار سهام، به مساله تامین مالی دولت از بورس برمی‌گردد. دولت دوازدهم در استفاده از این روش برای تامین کسری بودجه بیش از حد اصرار داشت و همین مساله نیز باعث شد، بخشنامه‌های متعددی در زمینه میزان سرمایه گذاری بانک ها، نهادهای مالی، صندوق ها با درآمد ثابت، صادر کند.

همین مساله در شرایط فعلی و با رسیدن زمان بازپرداخت این اوراق سبب شده است، ارزش معاملات اوراق بدهی در بازار ثانویه رشد قاب توجهی داشته باشد. در صورتی که به اوراق مانند آنچه در بودجه سال 1401 آمده است، نگاه شود، می‌توان هم دولت و هم سهامداران را در این زمینه منتفع دانست.

اوراق بهادار چیست و چه انواعی دارد؟

حتما عبارت دوکلمه‌ایِ اوراق بهادار به گوش‌تان خورده است اما شاید اگر از شما بپرسیم که این اوراق دقیقا چه هستند و چه کاربردهایی دارند به طور دقیق یا حتی غیردقیق نتوانید پاسخ آن را بدهید. اگر می‌خواهید که از سیاست و اقتصاد به خوبی سر دربیاورید باید اطلاعات‌تان را در زمینه‌های مختلف بالا ببرید. کسی که دانش و آگاهی خوبی نسبت به این زمینه‌ها داشته باشد، تصمیمات بهتری می‌گیرد و زندگی‌اش را بهتر مدیریت می‌کند.

در درجه نخست، اطلاعات و شناخت‌تان را نسبت به اکوسیستم‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی و سیاسی بالا ببرید و بعد با تلاش به سمت اهداف مالی‌تان گام بردارید. اوراق بهادار هم از آن دسته اصطلاحاتی است که باید با آن آشنا شوید تا کاربردهایش را به خوبی درک کنید. اوراق بهادار در واقع نوعی ابزار مالی است که قابلیت داد و ستد دارد. هر نوع ورقه‌ای که تضمین‌کننده و نشان‌دهنده حقوق مالی باشد و بتوان آن را خرید یا فروخت با این نام شناخته می‌شود. در ادامه از این اوراق بیشتر خواهیم گفت.

اوراق بهادار چیست؟

اوراق بهادار ابزار و اهرمی مالی در دستان شماست که ارزش مالی دارد و به راحتی می‌توانید آن را داد و ستد کنید. همان‌طور که گفته شد، اوراق بهادار حکم یک ابزار مالی را دارد و به همین خاطر هم سرمایه‌گذاران و هم سرمایه‌پذیران از این اوراق که از سوی نهادهای دولتی یا خصوصی تضمین می‌شود، سود می‌برند و منتفع می‌شوند. شرکتی که اوراق بهادار را منتشر می‌کند، منتشرکننده یا ناشر نام دارد. اوراق بهادار به شکل‌های مختلفی منتشر می‌شوند و در اختیار عموم قرار می‌گیرند. این انتشار می‌تواند به شکل صدور گواهی یا بدون گواهی و از طریق اینترنت باشد. اوراق مذکور بنا به اهداف و کارکردهایی که دارند با قیمت‌های مختلفی منتشر می‌شوند. به طور خلاصه تا اینجا گفتیم که :

1- اوراق بهادار یک ابزار مالی قابل خرید و فروش است.

2-اوراق بهادار دارای ارزش مالی هستند.

3- اوراق بهادار دارای انواع مختلفی هستند.

انواع اوراق بهادار

اوراق بهادار به سه گروه اصلی تقسیم می‌شوند:

• اوراق بدهی
• اوراق حقوق صاحبان سهام
• ابزارهای مشتقه

اوراق بدهی و انواع آن

اوراق بدهی که نام دیگر آن اوراق قرضه است از سوی یک ناشر پخش می‌شود. شرکت ناشر که صادرکننده و تولیدکننده برگه است به خریداران تضمین می‌دهد. بنا به این تضمین، مبلغ مشخصی در زمانی معین به صاحب و خریدار ورقه بدهی پرداخت می‌شود. در زمان سررسید هم اصل مبلغی که در هنگام خرید اوراق بدهی پرداخته شده است به خریدار آن بازگردانده می‌شود.

این کار باعث می‌شود که یک فرد بتواند سرمایه‌گذاری کند و سودی از بابت پولی که با آن اوراق بدهی خریداری کرده است، به دست بیاورد و در ضمن، دولت یا شرکت‌هایی که اوراق را منتشر می‌کنند هم با پول ارزش معاملات ثانویه اوراق بدهی دریافتی بابت فروش اوراق بتوانند برای انجام پروژه‌هایشان تامین مالی کنند. پس اوراق بدهی یا اوراق قرضه، نوعی از اوراق با درآمد ثابت هستند و کسی که این اوراق را خریداری می‌کند ضمن سرمایه‌گذاری به دولت یا شرکت‌های بزرگ وام می‌دهد و سود ثابتی را در مقابل از آن خود می‌کند.

یادتان باشد که شرکت ناشر در خرید و فروش اوراق بدهی یا قرضه متعهد است که مبلغ مشخصی را با عنوان «بهره سالانه» در زمان‌هایی مشخص به دارنده سهام پرداخت کند و در یک زمان معین هم که به آن «زمان سررسید» می‌گویند، اصل پول سرمایه‌گذار یا همان خریدار اورق قرضه پرداخت شود. کسی که اوراق بهادار را می‌خرد با عنوان بستانکار شناخته می‌شود و می‌تواند اصل مبلغ خرید اوراق و سود را دریافت کند. اما ارزش معاملات ثانویه اوراق بدهی هیچ مالکیتی در شرکت پیدا نخواهد کرد. یعنی خرید اوراق بدهی به شما حق مالکیت در یک شرکت و سازمان را نمی‌دهد. اگر بخواهید در یک شرکت حق مالکیت پیدا کنید باید به سراغ خرید سهام آن در بازار بورس بروید. بنگاه‌ها و شرکت‌هایی که اوراق بدهی را در اختیار خریداران قرار می‌دهند در واقع به نوعی به خریداران بدهکار هستند و به همین خاطر است که به این دسته از اوراق، بدهی یا قرضه گفته می‌شود. باید بدانید که اوراق بدهی دارای انواع مختلفی است:

انواع اوراق بدهی:

• اوراق خزانه دولتی

• اوراق صکوک شرکتی

• اوراق مشارکت دولتی

• اوراق مشارکت شرکتی

اوراق خزانه دولتی

اسناد خزانه اسلامی یا دولتی از ابزارهای مالی و اسلامی است. دولت آن را به جای بدهی‌های که دارد به جای طرح‌های تملک دارایی‌های سرمایه‌ای با قیمت اسمی و سررسید معین به طلبکاران غیردولتی واگذار می‌کند.

اوراق صکوک شرکتی

ابزارهای مالی اسلامی (صُکوک)، اوراق بهادار با ارزش مالی یکسانی هستند که در بازارها قابلیت معامله دارند. معامله این دسته از اوراق بنا به یکی از قراردادهای مورد تأیید دین اسلام تعریف شده‌اند و صاحبان اوراق به صورت مشاع مالک یک یا مجموعه‌ای از دارایی‌ها و منافع حاصل از اوراق مذکور می‌شوند.

اوراق مشارکت دولتی و شرکتی

اوراق مشارکت دولتی و شرکتی به نوعی از اوراق بهادار می‌گویند که دولت یا ارگان‌های مرتبط با آن یا شرکت‌های دولتی یا خصوصی برای تامین اعتبار و بودجه مالی لازم برای طرح‌ها و پروژه‌های زیرساختی و عمرانی خود منتشر می‌کنند.

اوراق مرابحه

اوراق مرابحه هم از جمله اوراقی است که صاحبان آن به شکل مشاع، مالک یک دارایی هستند و بازدهی ثابتی دارند. ضمن اینکه می‌توان این اوراق را در بازار ثانویه به فروش رساند.

اوراق استصناع

اوراق استصناع به عنوان اوراق بهادار با بازدهی ثابت است که هدف از آن به وجود آوردن ابزاری برای تامین مالی پروژه‌های مختلف است. استصناع در اصطلاح فقهی و حقوقی، قراردادی است که یکی از طرفین قرارداد، در مقابل مبلغی مشخص، ساخت و تحویل پروژه‌ای معین را در زمانی مشخص برای طرف دیگر به عهده می گیرد. در نتیجه، اوراق استصناع یا سفارش ساخت، اوراق بهاداری است که ناشر بر اساس قرارداد سفارش ساخت منتشر می‌نماید.

اوراق منفعت

اوراق منفعت از جمله اسناد مالی بهاداری است که مالکیت آن بر مقدار معین خدمات یا منافع آینده از یک دارایی اشاره دارد و در ازای پرداخت مبلغ معینی این اوراق به وی منتقل می‌شود. در واقع، شبیه حق اقامتی است که در یک هتل به شما می‌دهند یا حق بهره‌مندی از خدماتی که یک دانشگاه در یک سال تحصیلی در اختیارتان قرار می‌دهد.

گواهی سپرده

گواهی سپرده نوعی از اوراق بهادار است که به شخص حامل، این حق را می‌دهد تا سود سپرده را دریافت نماید. هر گواهی سپـرده، تاریخ سررسید و یک نرخ سود ثابت دارد.

جالب است بدانید که در علم اقتصاد، بدهی نوعی دارایی محسوب می‌شود. چرا؟‌ به این دلیل که از طریق خلق و بازپرداخت آن در آینده، صاحب دارایی‌های بیشتری می‌شوید. انتشار اوراق بدهی از سوی شرکت‌های مختلف، روشی برای تامین نقدینگی است و به جای متوسل شدن به روش‌هایی مانند دریافت وام از بانک، تامین مالی جمعی صورت می‌گیرد. از این رو هم سرمایه‌گذاران به سود در آینده دست پیدا می‌کنند و هم شرکت‌های ناشر اوراق می‌توانند پروژه‌های‌شان را پیش ببرند.

اوراق بدهی چه ویژگی هایی دارند؟

اوراق بدهی دارای ویژگی‌هایی هستند که برای سرمایه‌گذاری در آنها نیازمند شناخت‌شان هستید. هر ورقه بدهی دارای تاریخ سررسید است. به این موضوع در قسمت‌های قبلی هم اشاره کردیم. اما دوباره یادآوری می‌کنیم که تاریخ سررسید، پایان دوره‌ای است که صاحب اوراق در آن، بدهی ارزش اسمی اوراق را دریافت می‌کند. ارزش اسمی هم به اصل مبلغ وام ارزش معاملات ثانویه اوراق بدهی گفته می‌شود. در تاریخ سر رسید اوراق بدهی این مبلغ به خریدار اوراق بازپرداخت می گردد. نرخ سود اسمی هم به بهره‌ای گفته می‌شود که به طور دوره‌ای تا سررسید اوراق بدهی به سرمایه‌گذار پرداخت می‌شود. البته اگر یک فرد نخواهد تا زمان سررسید اوراق برای دریافت آن منتظر بماند هم راه‌هایی وجود دارد. این فرد می‌تواند به سادگی در بازار سرمایه، اوراق خود را به فردی دیگر بفروشد. این اوراق به قیمت بازار به فردی دیگر می‌رسد. قیمت بازار هم به عوامل و عناصر متعددی وابسته است. در میان ویژگی‌های اوراق بدهی، خوب است به نرخ سود تا سررسید هم دقت داشته باشید.

منظور از نرخ سود تا سررسید چیست؟

منظور این است که اگر شخصی اوراق بدهی را در همان نخستین روزی خریداری کند که منتشر شده‌اند، نرخ سود برابر با نرخ سود اسمی خواهد بود. اما اگر بعد از انتشار و با قیمت بازار اقدام به خرید اوراق بدهی کند، نرخ سود، نرخ سود تا سررسید خواهد بود. در بیشتر موارد، خرید و فروش‌های اوراق بدهی با نرخ سود تا سررسید است. یعنی، قیمت خرید و فروش اوراق بدهی در بازار از روند بازار و زمان خرید و فروش تبعیت می‌کند و هر لحظه قیمت اوراق در بازار، مقادیر خاصی است.

در این مقاله به تعریف اوراق بهادار و بررسی انواع آن که شامل اوراق بدهی، اوراق حقوق صاحبان سهام و ابزارهای مشتقه میباشد، پرداختیم. سپس انواع اوراق بدهی را بررسی کردیم و جزییات هر یک را کامل توضیح دادیم. آگاهی از تک تک مفاهیم بورسی باعث می‌شود تا شناخت بیشتری نسبت به سرمایه گذاری در بورس پیدا کنیم و احتمال بروز خطا را به مراتب کاهش می دهد.

سهم ۸۳ درصدی فروش اوراق از معاملات بازار سرمایه

سهم اوراق بدهی در معاملات بازار سرمایه به بیش از ۸۳ درصد رسیده است. این در حالی است که ارزش معاملات خرد در هفته دوم تیرماه با افت مواجه شده است.

به گزارش بیدار بورس، بازار سرمایه در هفته گذشته با افت در ارزش معاملات خرد مواجه شده است. اما در همین هفته که رکود در بورس موج می‌زند، معاملات اوراق بدهی رونق خاصی داشت و ۸۳ درصد از ارزش کل معاملات بورس را به خود اختصاص داد.

به عبارت دیگر، در هفته اخیر که روند تغییرات ارزش معاملات سهام نزولی بود، سهم اوراق بدهی از معاملات بازار سهام افزایش یافت.

در هفته دوم تیرماه، به طور میانگین ارزش معاملات اوراق درآمد ثابت در بازار سهام ۳۰ هزار و ۹۲۴ میلیارد تومان بود که نسبت به هفته گذشته رشد را نشان می‌دهد. در هفته اخیر به طور میانگین ۸۳ درصد از ارزش معاملات کل بازار سهام به اوراق بدهی اختصاص داشت.

در هفته گذشته، بیشترین رقم معاملات اوراق بدهی در بازار ثانویه به روز دوشنبه اختصاص داشت که بیش از ۱۲۵ هزار میلیارد تومان بود.

ارزش معاملات اوراق بدهی در اولین روز کاری هفته ۱۹ درصد از معاملات بازار سهام را شامل می‌ شد. روز یکشنبه سهم اوراق ۲۲ درصد شد و روز دوشنبه ارزش معاملات اوراق بدهی در بورس ۹۵ درصد معاملات بازار را تشکیل می ‌داد.

روز سه ‌شنبه ارزش معاملات اوراق به ۱۱ هزار و ۶۰۶ میلیارد تومان رسید که ۶۳ درصد از معاملات بازار ثانویه را شامل شد. در آخرین روز کاری هفته نیز ارزش معاملات اوراق به ۱۴ هزار و ۹۲۰ میلیارد تومان افزایش یافت که ۷۲ درصد از معاملات بازار سهام را تشکیل می ‌دهد.

رونق معاملات اوراق در بازار سرمایه می‌تواند به عنوان یک رقیب برای بازار سهام شناخته شود و در صورتی که ارزش معاملات خرد در بورس با افزایش روبرو نشود، می‌تواند هشدار عمیق شدن رکود در بورس را به صدا در بیاورد.