ریسک پیش فرض چیست؟
ریسک پیش فرض ریسکی است که از پیش فرض می‌شود که وام گیرندگان در تاریخ معین و با مبلغ تعیین شده، قادر به بازپرداخت اقساط وام و تسهیلات خود نباشند. وام دهندگان و سرمایه گذاران تقریبا در همه اشکال، وام و تسهیلات دهی اعتباری در معرض ریسک پیش فرض قرار دارند. بنابراین آنها باید این ریسک را در مورد همه وام گیرندگان خود پیش بینی کرده و از پیش فرض کنند که در تاریخ مشخص آنها نتوانند اقساط وام و تسهیلات دریافتی را پرداخت کنند و برای آن تمهیدات لازم را بی‌اندیشند.
چگونه میتوان ریسک پیش فرض را مدیریت کرد؟
وام دهندگان می‌توانند برای مدیریت ریسک پیش فرض و انواع ریسک اعتباری خود از خدمات یک شرکت اعتبار سنجی استفاده کنند. شرکت‌های اعتبارسنجی با استفاده از تکنیک‌های مختلف و منحصر به فرد می‌توانند داده‌های مالی و اعتباری دریافتی از بانک‌ها و موسسات مالی و اعتباری مشتریان را آنالیز کرده و به آنها نمره و اعتبار بدهند. با اعتبار سنجی مشتریان بانک‌ها و موسسات مالی و اعتباری وام دهنده با دانستن رتبه و نمره اعتباری مشتریان خود، ریسک پیش فرض آنها را مدیریت کرده و در اعطای وام و تسهیلات به آنها اولویت بندی انجام دهند.
یک شرکت اعتبارسنجی به طور کلی صورت‌های مالی یک شرکت را بررسی می‌کند و از چندین نسبت مالی برای تعیین احتمال بازپرداخت بدهی توسط آن شرکت استفاده می‌کنند. در صورت بازپرداخت بدهی میتوان پیش فرض فنی ایجاد کرد اما شرایط خاصی از وام قابل تحقق نیست. گردش نقدی آزاد، پول نقدی است که پس از سرمایه گذاری شرکت به خودی خود ایجاد می‌شود و با کم کردن هزینه‌های سرمایه از جریان نقدی عملیاتی محاسبه می‌شود. گردش نقدی آزاد برای مواردی مانند پرداخت بدهی و سود سهام استفاده می‌شود. رقم گردش نقدی آزاد که نزدیک به صفر یا منفی باشد نشانگر این است که شرکت ممکن است در تامین وجه نقد لازم برای بازپرداخت اقساط وام وعده داده شده، دچار مشکل شود. این میتواند ریسک پیش فرض بالاتر را نشان دهد.
مزایای مدیریت ریسک پیش فرض چیست؟
ریسک پیش فرض را میتوان با استفاده از ابزار اندازه گیری استاندارد، از جمله نمرات یک شرکت اعتبارسنجی معتبر و رتبه بندی اعتباری برای مسائل بدهی شرکت‌ها و دولت ارزیابی کرد. برای رتبه بندی اعتباری آنها ابتدا داده‌ها و اطلاعات مالی و اعتباری دریافتی را در فرم اعتبارسنجی مشتریان درج کرده و سپس از طریق تکنیک‌ها و فناوری‌های خاص و منحصر به فرد خود، آنها را آنالیز کرده و رتبه و نمره اعتباری مشتریان را در اختیار بانک‌ها و موسسات مالی و اعتباری وام و تسهیلات دهنده قرار می‌دهند. ریسک پیش فرض میتواند در نتیجه تغییرات گسترده تر اقتصادی یا تغییر در وضعیت مالی یک شرکت تغییر کند. رکود اقتصادی میتواند بر درآمد و توانایی بازپرداخت اقساط وام بسیاری از شرکت‌ها تاثیر بگذارد و در نهایت بازپرداخت بدهی را به تاخیر بی‌اندازد. شرکت‌ها ممکن است با عواملی از قبیل افزایش رقابت و قدرت قیمت گذاری کمتر روبرو شوند و در نتیجه تاثیر مالی مشابهی داشته باشد. برای مدیریت و کاهش ریسک پیش فرض، شرکت‌ها باید درآمد خالص و گردش نقدی کافی ایجاد کنند. در صورت پیش فرض، سرمایه گذاران ممکن است مبلغ پرداخت‌های دوره‌ای و سرمایه گذاری خود را در اوراق از دست بدهند. پیش فرض میتواند منجر به ضرر 100 درصدی در سرمایه گذاری شود.
مدیریت ریسک چیست و چرا در هر پروژه به آن نیاز داریم؟
فرض کنید مدیر شرکتی بزرگ هستید و یک کارمند کلیدی دارید که از ابتدای راه‌اندازی کسب‌وکار کناردست شما بوده، به‌طور کامل و دقیق کارها را آموخته و نیروهای جدید را هم آموزش می‌دهد. اما.
متاسفانه کارمند قصه ما چند وقتی است که خوب کار نمی‌کند و مدام از زیر کار درمی‌رود. از همه بدتر اینکه با این کارهایش، روی نحوهٔ عملکرد سایر کارمندان نیز تأثیر منفی گذاشته و هر چه تلاش کرده‌اید که او را با تشویق، ترغیب، پاداش و امثال این چیزها، به روزهای اوجش بازگردانید، موفق نشدید.
در این شرایط، شما دو راه دارید:
راه اول این است که آن کارمند را اخراج کنید که صد البته یک ریسک بزرگ برای شرکت شماست؛ چون پیدا کردن کسی که تا این اندازه به مسائل کاری مرتبط با شرکت شما آشنا و مسلط باشد، شاید ماه‌ها طول بکشد و کار شما معلق شود.
راه دوم هم این است که او همچنان در شرکت بماند؛ ولی شما بهتر می‌دانید که ماندن این فرد، بیش از آنکه برای کسب‌وکارتان سودی داشته باشد، ضرر دارد؛ زیرا هم خودش کارش را درست انجام نمی‌دهد، هم روی بقیه اعضای شرکت تأثیر منفی می‌گذارد.
می‌بینید، هر قدمی ممکن است به ضرر شما و شرکتتان تمام شود؛ پس چه کار میتوان کرد و چه تصمیمی باید گرفت؟
تنها راه حل، مدیریت شرایط بحرانی است. برای جلوگیری از ایجاد خطراتی شبیه به این ماجرا (و حتی خطرات خیلی بزرگتر)، لازم است که حتماً مهارت مدیریت ریسک را یاد بگیرید.
پس در این مقاله همراهمان باشید تا با مدیریت ریسک چیست و چرا مهم است، شروع کنیم و در نهایت فرآیند انجام آن در کسب و کار را یاد بگیریم.
ریسک چیست؟
تعریف ریسک کمی چالش برانگیز است، ولی در معنای عام، شاید جمله زیر تعریف خوبی برای این کلمه باشد:
ریسک، نوعی عدم اطمینان در رسیدن به نتایج دلخواه است. یعنی احتمال اینکه ما به هدفمان نرسیم یا حتی بدترین نتیجه ممکن را بگیریم.
ریسک‌ها همه‌جا هستند؛ از یک کار ساده روزمره مانند رانندگی گرفته تا سرمایه گذاری‌های کلان اقتصادی. اما این‌ها دلیل نمی‌شود که ما کاری انجام ندهیم چون ریسک دارد. به‌هرحال ما می‌توانیم راهی را انتخاب کنیم که ریسک آن کمتر و امکان رسیدن به هدف بیشتر باشد.
اما پیدا کردن همین راه کم‌خطر هم خود نیازمند مهارتی است که به آن مدیریت ریسک می‌گوییم.
مدیریت ریسک چیست؟
همهٔ ما در زندگی کاری و شخصی خودمان، با خطرات مختلفی مواجهیم که زندگی را برایمان پر از شرایط خاص و غیرقابل اعتماد کرده است. همان‌طور که بنجامین فرانکلین گفته است: در این جهان دربارهٔ هیچ‌چیز نمی‌توان قاطعانه و با اطمینان صحبت کرد، به‌جز مرگ و مالیات.»
مدیریت ریسک دربارهٔ تمام اتفاقات امکان‌پذیری است که شاید برای شما هم اتفاق بیفتد. از روزی که تصمیم می‌گیریم برای رسیدن به یک هدف قدم اول را بر‌داریم تا زمانی که به نتیجهٔ دلخواهمان برسیم، اتفاق‌های زیادی می‌افتد که ما را در شرایط دشوار و خطرناک مختلفی قرار می‌دهد؛ اما هیچ‌کدام از ما مجبور نیستیم که بادبان‌های زندگی و کسب‌وکارمان را به دست سرنوشت بسپاریم.
حالا بیایید ساده‌ترین تعریف برای مدیریت ریسک را با هم مرور کنیم:
مدیریت ریسک به زبان ساده یعنی اینکه ما بتوانیم با وجود شرایط خطرآفرین، باز هم به اهدافمان دست پیدا کنیم. به عبارت دیگر، به جای فرار کردن از خطراتی که سر راهمان وجود دارد، وارد میدان شویم و با مدیریت صحیح، خطر آنها را تا حد ممکن کاهش دهیم.
فرآیند مدیریت ریسک شامل شناسایی، تحلیل، ارزیابی و کنترل ریسک است، تا نتایج نامطلوب حاصل از آنها حداقل شود. در این راه، ما حوادث قابل پیش‌بینی یا ناگهانی را به‌طور همه‌جانبه در نظر می‌گیریم و تلاش می‌کنیم که با کسب دانش و آگاهی، خطرات را به یک موقعیت بهتر و سودآور تبدیل کنیم. گاهی اوقات، برای کاهش ضررهای یک اتفاق خطرآفرین، مسیر ما کاملاً تغییر می‌کند ولی مطمئناً مسیر جدید خطر کمتری دارد.
مدیریت بحران چه تفاوتی با مدیریت ریسک دارد؟
مدیریت بحران یعنی مدیریت وضعیت بحرانی پس از وقوع یک حادثهٔ ناگهانی؛ اما مدیریت ریسک به معنای مدیریت و پیشگیری قبل از وقوع حادثه است. مدیریت بحران به رفع مشکلات پس از وقوع حادثه می‌پردازد، اما مدیریت ریسک پیش از وقوع هر حادثه‌ای، احتمالات مختلف را در نظر می‌گیرد تا در صورت بروز حادثه، آسیب‌های احتمالی را به حداقل برساند.
بگذارید یک مثال ملموس بزنیم: تصور کنید که منطقه‌ای به دلیل وقوع زلزله تخریب شده است و مردم آن منطقه به دردسر افتاده‌اند. عدهٔ زیادی در زلزله از بین رفته‌اند و هزینهٔ زیادی به گردن ارگان‌های مسئول افتاده است. حالا مسئولین برای رفع مشکلات باید به دامن مدیریت بحران پناه ببرند؛ اما اگر مسئولین مربوطه، پیش از این اتفاق با استفاده از مدیریت ریسک، احتمال وقوع زلزله را در منطقه مربوطه پیش‌بینی می‌کردند و بر اساس همین پیش‌بینی، اقداماتی برای محکم‌سازی و بازسازی اصولی ساختمان‌ها و آموزش و آگاه‌سازی مردم برای مواجهه با زلزله انجام می‌دادند، تلفات و آسیب‌های زلزله به مراتب کمتر و مدیریت کردن بحران نیز آسان‌تر می‌شد.
چرا مدیریت ریسک برای کسب و کار ما حیاتی است؟
شما همیشه در معرض خطر هستید. همین الآن که نفس می‌کشید، ممکن است یک ذره آلوده وارد تنفس شما شود و شما را بیمار کند. ما در هر لحظه با انجام هر کاری در واقع ریسک می‌کنیم. هیچ فرقی نمی‌کند که در خانه در حال استراحت باشیم، یا در حال مدیریت کردن کارمندان دفتر کارمان باشیم؛ بنابراین همیشه باید پیش از ریسک چیست و انواع آن کدام است؟ اقدام برای هر کاری، خوب فکر کنیم، جوانب را بررسی کنیم، آگاهانه تصمیم بگیریم و منطقی عمل کنیم. با انجام این مراحل، احتمال به موفقیت در کاری که نتیجهٔ آن برایمان اهمیت دارد، بیشتر خواهد شد.
داشتن مدیریت ریسک موضوعی حیاتی است؛ زیرا مانع به وجود آمدن بحران‌ها می‌شود. با وجود مدیریت ریسک، اگر بحران خاصی هم ایجاد شود، آسیب‌ها و ضررهای ناشی از آن به حداقل می‌رسد. این مسئله در کسب‌وکار بسیار پراهمیت‌تر است، زیرا باعث کاهش ضررهای مالی و جلوگیری از هدر رفتن زمان برای رسیدن به اهداف اصلی کسب و کار می‌شود.
حالا قبل از اینکه برویم سراغ نحوه مدیریت ریسک، می‌خواهیم به شما ۳۶۵ بوک را معرفی کنیم، ۳۶۵ بوک مجموعه‌ای از خلاصه صوتی برترین کتاب‌های دنیاست که توسط تیم نوین گردآوری شده است. با شرکت در ۳۶۵ بوک، به خلاصه‌ی کاربردی‌ترین کتاب‌ها در زمینه مدیریت، توسعه فردی، کسب و کار، کارآفرینی و بازاریابی دسترسی خواهید داشت. ما به مدت یکسال روزانه یک خلاصه کتاب منتشر می‌کنیم و پیشنهاد می‌کنیم در این مسیر یادگیری همراه ما باشید. :)
چگونه ریسک‌ها را مدیریت کنیم؟
برای مدیریت کردن ریسک‌ها در کسب‌وکار خود، بهتر است ابتدا یک مدیر پروژهٔ متخصص و باتجربه استخدام کنید. سپس از او بخواهید که تمام موارد ریسک‌آفرین را بررسی و جمع‌آوری کند. فهرست جامعی از ریسک‌ها تهیه و در جلسه‌ای که با مدیران ارشد کسب‌وکارتان برگزار می‌کنید، به بررسی آنها بپردازید. در این جلسه، مواردی را که توسط سایر مدیران نیز مطرح می‌شود به فهرست جامع گردآوری شده اضافه کنید و از مدیر پروژه بخواهید مجدداً همهٔ آنها را بررسی کند.
هر چند که احتمالاً همهٔ خطرات موجود در فهرست جمع‌آوری به وقوع نمی‌پیوندد؛ اما این فهرست میتواند به‌عنوان منبعی کامل برای ایجاد ذهنیت اولیه در ذهن همهٔ افراد حاضر در تیم شما به کار گرفته شود و آمادگی آنها را برای مواجهه با بدترین رویدادهای کاری افزایش دهد. در ادامه به توضیح ۹ مرحله‌ای می‌پردازیم که انجام آنها برای اجرای صحیح و کاربردی مدیریت ریسک ضروری است:
مرحله اول: محلی برای ثبت ریسک‌ها ایجاد کنید
برای ثبت ریسک‌ها و خطرات احتمالی، سیستمی ایجاد کنید. این سیستم باید به‌گونه‌ای باشد که به‌آسانی بتوان ریسک‌ها را بر اساس تاریخ ثبت، شرح خطرات، احتمالات مرتبط، تأثیر خطرات، وضعیت آنها و چگونگی مقابله با آنها ثبت و نگهداری کرد.
مرحله دوم: خطرات را شناسایی کنید
به همراه تمام اعضای تیم کاری خود، انواع خطرات را شناسایی کنید و مطمئن شوید که همهٔ افراد تیم به اندازهٔ کافی برای مقابله با خطرات آگاهی و آمادگی دارند.
سعی کنید خطرات را به‌صورت همه‌جانبه شناسایی کنید و تفاوت آنها را بر اساس حوزهٔ مربوط به هر ریسک بررسی کنید. مثلاً تعیین کنید که یک خطر مربوط به کدام یک از دسته‌های فناوری، مواد، بودجه، مشتری، کیفیت، تأمین‌کنندگان، قانون و یا هر عنصر قابل‌شناسایی دیگری می‌باشد.
دقت داشته باشید که ریسک‌ها حتماً نباید ناگهانی و اتفاقی باشند. گاهی یک تصمیم آگاهانه هم با ریسک همراه است. مثلاً افزایش میزان تولید یک کارخانه به ظاهر خیلی کار خوب و مثبتی است ولی مدیر کارخانه می‌داند که با این تصمیم، باید ریسک خرابی دستگاه‌ها و خوابیدن خط تولید را هم در نظر بگیرد.
مرحله سوم: فرصت‌های مختلف را شناسایی کنید
وقتی که در حال شناسایی ریسک‌ها هستید، ناخودآگاه فرصت‌هایی در دل آنها می‌بینید. فرصت‌های جدید، تمام رویدادهایی هستند که به نحوی می‌توانند بر پیشبرد اهداف و پروژه‌های شما تأثیر مثبت بگذارد. این کار کمک می‌کند که برای بهره‌برداری از فرصت‌های مثبت برنامه‌ریزی کنید و همان‌طور که برای اتفاقات ناگوار آماده می‌شوید، برای فرصت‌های مثبت جدید و ناگهانی نیز آماده شوید.
مرحله چهارم: خطرات را تحلیل کنید
در این مرحله، تحلیل کنید که احتمال وقوع این خطرات چقدر است و اینکه هر کدام از آنها چه اثر مخربی روی کار شما دارند.
مثلا برای اینکه میزان زیان یک ریسک را تخمین بزنید، برآورد کنید که هر ریسکی که اتفاق بیفتد، چقدر به شما خسارت مالی وارد می‌کند و مقابله با آن نیاز به چه مقدار هزینه دارد.
البته توجه داشته باشید آسیب‌های یک خطر، فقط مالی نیست؛ معیارهایی دیگری مانند زمان و کیفیت نیز وجود دارد که باید بررسی شود. مثلاً از کار افتادن خط تولید چقد زمان را هدر می‌دهد، چقدر هزینه برمیدارد و چه تأثیری در کیفیت کار کارکنان دارد.
در واقع تحلیل ریسک باعث می‌شود که آسان‌تر به راه‌حل‌های مناسب برای رفع آنها دست پیدا کنید.
در مدیریت پروژه، برای تحلیل ریسک از یک ماتریس استفاده می‌کنند که به شکل زیر است:
مرحله پنجم: خطرات را ارزیابی و رتبه‌بندی کنید
گام سوم ارزیابی و رتبه‌بندی خطرات است. یعنی اینکه بفهمید کدام ریسک‌ها مهم‌ترند که برای پیشگیری از آنها بیشتر وقت بگذارید. خب چگونه این کار را انجام می‌دهید؟ خیلی راحت. یادتان نرفته که در مرحله قبل احتمال وقوع ریسک و میزان اثرگذاری آن را بررسی کردید. خب حالا همان اطلاعات می‌شود معیار رتبه‌بندی ریسک‌های موجود؛ یعنی ریسک‌هایی که احتمال وقوع بیشتر و نتیجه مخرب‌تری دارند در رتبه بالاتری قرار می‌گیرند و اولویت با حل آنها خواهد بود.
توجه خود را روی آن دسته از خطراتی که احتمال وقوع و تأثیرگذاری زیادی دارند، متمرکز کنید. اگر به ماتریس تحلیل ریسک توجه کنید، این ریسک‌ها با رنگ قرمز مشخص شده‌اند. شناسایی این دسته از ریسک‌ها برای هر کسب‌وکاری بسیار اهمیت دارد، زیرا بیشترین صدمه را به کار شما وارد می‌کنند و جبران خسارت‌های آنها بسیار سخت است.
خانه‌های زرد ماتریس خطراتی هستند که احتمالشان کمتر است و آسیب‌های متوسطی دارند. اگر خطری به اندازهٔ کافی جدی نیست و یا راه‌حل آسانی برای رفع آن وجود دارد، بهتر است آن را به انتهای فهرست انتقال دهید (خانه‌های سبز ماتریس).
دنبال یه کار پر درآمد از اینترنتی؟
تو دوره فرصت‌های اینترنتی بهترین راه رو بهت نشون میدیم!
برای مشاوره رایگان، همین الان با ما تماس بگیرید.
مرحله ششم: راه‌حل رفع خطرات را بیابید
بعد از شناسایی، تحلیل و رتبه‌بندی ریسک‌ها، نوبت یافتن روش‌های مقابله با آنها است. در این مرحله فکر کنید که برای مقابله با هر ریسک چه تکنیکی می‌توانید استفاده کنید یا اگر راه‌حلی وجود ندارد، چه برنامه‌ای می‌توانید داشته باشید تا ضرری که به شما می‌رسد به کمترین حد ممکن برسد.
مثلاً برای رفع خطری مانند آتش‌سوزی، می‌توانید از راه‌حلی مانند بیمهٔ آتش‌سوزی استفاده کنید تا زیان مالی را کاهش دهید. خب این مثال کاملاً مشخص بود اما در مثال کارمند نالایق اول مقاله، هر دو راه‌حل شما (اخراج یا ادامه کار) ریسک‌های خاص خودش را داشت؛ بنابراین شما باید راهی را انتخاب کنید که ضرر کارتان کمتر شود.
در مجموع، استراتژی‌هایی برای کاهش ضررها و زیان‌های ناشی از مواجهه با خطرات را تدوین کنید و برای مواجه شدن با جدی‌ترین خطرات، برنامه‌ریزی‌های لازم را انجام دهید.
مرحله هفتم: برای مقابله با هر ریسک فردی را انتخاب کنید
برای مقابله با هر ریسک، یکی از اعضای تیم خود را با توجه به توانایی‌ها و روحیاتش انتخاب کنید. فرد انتخاب شده باید خود را از همهٔ جهت‌ها برای مقابله با ریسک مشخص‌شده آماده کند. به این ترتیب بهترین نوع همکاری برای مقابله با خطرات پیش‌بینی‌شده بین افراد حاضر در کسب‌وکارتان شکل می‌گیرد و نتایج مفیدتری حاصل می‌شود.
مرحله هشتم: به‌طور مداوم خطرات را بررسی و به‌روزرسانی کنید
در مراحل قبلی، فهمیدید که ریسک‌های کسب‌وکارتان چیست و اگر اتفاق بیفتند چه نتایجی ناخوشایندی ممکن است در انتظار کسب‌وکارتان باشد. اگر این مسئله را به‌خوبی درک کرده باشید، الآن بیشتر از قبل تأکید دارید که باید حسابی حواستان به ریسک‌های احتمالی باشد که کار دستتان ندهند. حداقل یک بار در هفته به همراه تیم خود، خطرات و ریسک‌های مختلف را بررسی و به روز رسانی کنید و این کار را به‌عنوان یک کار مداوم و همیشگی انجام دهید. همیشه گزارش کاملی از خطرات موجود داشته باشید و مرتب آنها را زیر ذره بین قرار دهید تا هم پیشگیری کرده باشید و هم در صورت وقوع، در زمان مناسب اقدامات لازم را انجام دهید.
با برگزاری مرتب جلسات با اعضای تیم کسب‌وکار خود، مطمئن شوید که همهٔ افراد دربارهٔ خطرات و ریسک‌های احتمالی اطلاعات لازم و کافی را دارند و در مورد روش‌ها و برنامه‌ریزی‌های مشخص شده برای مقابله با هر خطر توجیه شده‌اند. اینکه همهٔ افراد یک تیم از چنین موضوع مهمی باخبر باشند و از تغییرات اعمال شده بر بخش‌های مختلف آن آگاهی پیدا کنند، باعث پیشرفت بهتر کار و انجام اقدامات مؤثرتر در هنگام بروز خطرات می‌شود.
پیام نهایی مدیریت ریسک
کار مدیریت ریسک هم تمام شد. در آخر این را بگویم که مدیریت ریسک یک تمرین نیست که تنها در ابتدای پروژه‌ها به آن بپردازید، بلکه یک کار مداوم است که باید برای آن توجه و زمان صرف کنید.
مدیریت ریسک می‌خواهد به ما بگوید قرار نیست از کارهای پرخطر فرار کنیم، قرار است با احتیاط در مسیر حرکت کنیم و جوری پیش برویم که کمترین ریسک را داشته باشیم. حالا بگویید ببینم شما ریسک‌پذیر هستید یا ریسک‌گریز؟ اگر ریسک‌پذیر هستید، از آن ریسک‌پذیر‌های حواس‌جمع یا بی‌برنامه؟
ریسک چیست؟
ریسک در تعریف عام، احتمالی است که یک کنش یا کنش‌وری (یا بی‌کنشی) مشخص منجر به زیان یا بروندادها و پیامدهای ناخوشایند و ناخواسته گردد.
تقریباً همهٔ کوشش‌های بشری دربردارندهٔ درجاتی از آن هستند، با این همه برخی از آنها میزان بیشتری را به همراه دارند. به عبارت دیگر آن را می توان ضرر بالقوه نامید بنابراین میتواند مثبت یا منفی باشد.
به بیان ساده تر ریسک چیست و انواع آن کدام است؟ یعنی احتمال به وجود آمدن خطر یا زیان.
بزرگی این موضوع آنگونه که تصور عمومی بر آن است، در درجه اول به میزان باخت دلالت ندارد، بلکه مهم است که چند درصد احتمال برد در آن وجود دارد.
چرا ریسک وجود دارد؟
از آغاز پیدایش تمدن، انسان‌ها همواره با عوامل متغیر و خطرهای زیادی مواجه بوده‌اند و احتمال خسارت همواره وجود داشته است. انسان نخستین با مخاطرات طبیعی مواجه بوده و به تدریج آموخته است که اتفاقات ناخوشایند را ریسک چیست و انواع آن کدام است؟ پیش‌بینی کند و برای مقابله با آنها آماده باشد. هر چه میزان رشد و پیشرفت انسان بیشتر می‌شود، در معرض تصمیم‌گیری‌ها و پیچیدگی‌های بیشتری قرار می‌گیرد، متقابلا بیشتر در معرض آن خواهد بود.
به طور کلی، موقعیت‌هایی که افراد با آن مواجه می‌شوند معمولا شامل دو دسته می‌شود:
در واقع همان خطرات فیزیکی مثل خطر تصادف، بیماری، طلاق، بلایای طبیعی و …. هستند که عمدتا در اختیار ما نیستند و در صورت وقوع، نتیجه‌ای جز خسارت ندارند. عموماً قابلیت بیمه شدن دارند و همیشه موجب زیان می‌شوند.
این نوع معمولا در شرایط اقتصادی قابل اندازه‌گیری هست و نتیجه احتمالی آنها میتواند سود یا زیان باشد. شامل انواع سرمایه‌گذاری‌های اقتصادی، بازی‌های مبتنی بر شرط‌بندی و…. هستند.
طبقه بندی افراد از نظر پذیرش انواع Risk
- افراد ریسک‌گریز: این افراد رویکرد محافظه‌کارانه دارند. این شخص ترجیح می‌دهد، بازده مطمئنی داشته باشد و احتمال موفقیت وی بالا باشد.
- افراد ریسک‌پذیر: این افراد رویکرد جسورانه دارند شخص این احتمال را به منظور دریافت سود بالاتر می‌پذیرد.
- افراد خنثی: سومین گروه افرادی هستند که به اصطلاح آنها را ریسک خنثی می‌نامند. این افراد ارزش پولی را مقدار ارزش اسمی آن می‌دانند.
ریسک کلی برای هر دارایی مالی
ریسک بازار است؛ به عبارت دیگر قسمتی از ریسک کل است که شرایط کلی بازار بر آن تأثیرگذار است و غیرقابل کاهش و غیرقابل کنترل است و بر روی کلیه اوراق موجود در بازار اثر دارد.
بخشی که به شرایط کلی بازار بستگی ندارد و تنها به اوراق بهادار خاص مربوط است. به بیان دیگر ریسک قابل کنترل و قابل حذف.
معیارهای سنجش انواع ریسک سرمایه گذاری
اگر چند گزینه برای سرمایه‌گذاری داشته باشیم، این نوع مطرح می‌شود. معمولا روی اوراق مشارکت و اوراق بدهی بیشتر اثر می‌گذارد.
رشد نرخ تورم بر بازدهی سرمایه‌گذاری موثر است؛ زیرا بازدهی خالص از اختلاف بازدهی ناخالص و نرخ تورم حاصل می‌شود.
شرکت‌ها در صورت‌های مالی خود بخشی تحت عنوان، تسهیلات و تعهدات مالی دارند. هرچه تعهدات مالی شرکت و وام‌های دریافتی بیشتر باشد، توان شرکت جهت توسعه و گسترش و افزایش سوددهی کاهش می‌یابد.
بسیاری از سرمایه‌گذاران با لحاظ این نکته سهام شرکت‌ها را خریداری می‌کنند و از شرکت‌هایی که تعهدات مالی زیادی دارند به دلیل financial risk فاصله گرفته و به سراغ گزینه‌های کم خطر تر می‌روند.
دارایی مطلوب، دارایی است که قدرت نقدشوندگی بالا دارد. اگر دارایی به راحتی فروش نرود، صاحب آن دارایی، با liquidity risk مواجه است. در مورد سهام نیز این موضوع وجود دارد.
در مورد شرکت‌های واردات محور، currency risk بسیار با اهمیت است. اگر شرکت مورد نظر شما، عمده مواد اولیه خود را وارد می‌کند، با رشد نرخ ارز، درگیر چالش آن خواهد شد و هزینه زیادی را متحمل می‌شود.
با رشد هزینه‌ها، سود دهی شرکت کاسته شده و نتیجه نهایی، عدم رغبت سرمایه‌گذاران به خرید شرکت مذکور است. نوعی ریسک غیر سیتماتیک محسوب می‌شود که توسط شرکت‌ها قابل کنترل نیست.
در اینجا به این موضوع توجه می‌شود که آیا شرکت قادر به فروش محصولات و تامین هزینه‌های عملیاتی خود است یا خیر؟ به عبارتی، کلیه هزینه‌های یک کسب و کار برای عملیاتی ماندن را در نظر می‌گیرد.
این هزینه‌ها شامل حقوق، هزینه تولید، اجاره تسهیلات، دفتر و هزینه‌های اداری می‌شود. سطح ریسک تجاری یک شرکت تحت تأثیر عواملی مانند هزینه کالاها، حاشیه سود، رقابت و سطح کلی تقاضا برای محصولات یا خدماتی است که می‌فروشد، می‌باشد.
ریسک اعتباری یا ریسک نکول
عدم بازپرداخت سود یا اصل بدهی قلمداد می‌شود. این نوع برای سرمایه‌گذاران اوراق قرضه، نگران کننده است. اوراق قرضه دولتی، کمترین میزان ریسک نکول و به همین ترتیب کمترین بازده را دارند. از طرف دیگر اوراق بهادار شرکت، دارای بالاترین میزان ریسک نکول و در نتیجه نرخ بهره بالاتر هستند.
به عدم توانایی یک کشور در پرداخت تعهدات مالی گفته می‌شود. در صورت بروز چنین اتفاقب، به عملکرد سایر بخش‌های مالی کشور نیز صدمه وارد می‌شود. آسیب سایر کشورهای در ارتباط با آن نیز محتمل است. در غالب کشورهای در حال توسعه که کسری بودجه شدید دارند، رخ می‌دهد.
زیرمجموعه ریسک سیستماتیک است. در این حالت، بی‌ثباتی سیاسی، جنگ، کنترل‌های نظامی، تغییر قوانین دولتی، روی تصمیم‌های سرمایه‌گذاری اثر می‌گذارد.
نکته‌ای که در مورد آن وجود دارد، آن است که هر چه افق زمانی سرمایه‌گذاری طولانی‌تر شود، بیشتر می‌شود.
ریسک سرمایه گذاری
اصل ثابتی در سرمایه‌گذاری وجود دارد مبنی بر اینکه سرمایه‌گذار از خطر گریزان و به سمت بازده و سود تمایل دارد؛ به همین خاطر است که سرمایه‌گذاران ریسک گریز (سرمایه گذاران طرح‌های مخاطره‌آمیز را نمی‌پذیرند مگر آنکه بازده مورد انتظار طرح خیلی زیاد باشد) از ورود سرمایه خود به جایی که خطر وجود دارد یا افق نامشخصی در برابر سود و اصل سرمایه‌شان هست، امتناع می‌کنند.
البته ریسک به طور مطلق همیشه به معنای از دست دادن نیست. در تئوری بازی و سرمایه‌گذاری، تنها یک مقیاس برای ناسازگاری نتایج پیش‌آمده است. بیمه یک مثال کلاسیک از سرمایه‌گذاری است که ریسک تولید می‌کند. خریداران مبلغی را به عنوان ضمانت می‌پردازند تا از آنها در برابر از دست دادن کالایشان محافظت شود.
ریسک و ریسک پذیری چیست ؟ و انواع ریسک ها کدامند؟
ریسک عدم اطمینان و آگاهی در مورد نتیجه یک عمل است.
آنچه دراین بخش ازمقاله درباره ی ریسک می خوانید:
۱ ریسک در اقتصاد
۱.۱ ریسک سیستماتیک و غیرسیستماتیک
۱.۲ روش‌های اندازه‌گیری ریسک
۲ ریسک در مهندسی ایمنی
۳ تعریف
۳.۱ ارزیابی ریسک
۳.۲ بررسی متون روش‌های مختلف ارزیابی ریسک
ریسک در اقتصاد
ریسک در تعریف عام، احتمالی است که یک کنش یا کنش‌وری (یا بی‌کنشی) مشخص منجر به زیان یا بروندادها و پیامدهای ناخوشایند و ناخواسته گردد. تقریباً همهٔ کوشش‌های بشری دربردارندهٔ درجاتی از ریسک است، با این همه برخی از آنها ریسک‌های بیشتری را به همراه دارند. در ادبیات مالی ریسک را میتوان به صورت رویدادهای غیرمنتظره که معمولاً به صورت تغییر در ارزش دارایی‌ها یا بدهی‌ها می‌باشد، تعریف کرد. بنگاه‌ها در معرض انواع مختلف ریسک قرار دارند که به‌طور کلی میتوان به دو دسته ‘ریسک‌های تجاری’ و ‘ریسک‌های غیرتجاری’ تقسیم کرد.
ریسک در بورس ریسک در بورس ریسک در بورس ریسک در بورس ریسک در بورس ریسک در بورس
ریسک سیستماتیک و غیرسیستماتیک
کل ریسک بازار را میتوان به دو دسته کلی ریسک سیستماتیک و ریسک غیر سیستماتیک تقسیم نمود ریسک غیر سیستماتیک ریسکی است که ناشی از خصوصیات خاص شرکت از جمله نوع محصول ساختار سرمایه سهامداران عمده و غیره می‌باشد. ریسک سیستماتیک ناشی از تحولات کلی بازار و اقتصاد بوده و تنها مختص به شرکت خاصی نمی‌باشد به دیگر بیان ریسک سیستماتیک در اثر حرکت‌های کلی بازار به وجود می‌آید. طبق نظریه‌های پرتفولیو با پرگونه‌سازی سبد سهام میتوان ریسک غیر سیستماتیک را از میان برد ولیکن ریسک سیستماتیک همچنان باقی می‌ماند. شاخص بتا شاخصی برای اندازه‌گیری همنوایی حرکت یک شرکت با حرکت کل بازار یا شاخصی برای اندازه‌گیری ریسک سیستماتیک است.
روش‌های اندازه‌گیری ریسک
ریسک عبارت است از احتمال نوسانات آتی نرخ بازدهی. شاخص‌های مختلفی برای تبیین نوسانات مورد استفاده قرار می‌گیرد که بعضی از مهم‌ترین آنها بدین صورت هستند:
دامنه تغییرات
متوسط انحراف خطی (متوسط قدر مطلق انحرافات)
واریانس (متوسط مجذور انحرافات)
انحراف معیار
نیم‌واریانس
نیم انحراف معیار
شاخص بتا
دارایی‌درخطر(VaR)
ریسک شدت تغییرات بازده سهم در دوره‌های گذشته‌است که برابر با انحراف معیار آنست.
ریسک در مهندسی ایمنی
تعریف
به احتمال به وجود آمدن آسیب و صدمه از یک خطر معین، ریسک(به انگلیسی: ریسک) گویند. در واقع به شانس یا احتمال اینکه کسی از خطر آسیب ببنند یا اموالی دچار صدمه گردد، ریسک اطلاق می‌شود. رانندگی در جاده یا راه رفتن روی زمین روغنی، ریسک است. آسیب دیدن کمر در اثر بلند کردن بار، ریسک است. کار کردن روی یک داربست در ارتفاع یک ریسک محسوب می‌گردد. در استاندارد 1999 OHSAS 1800۱:، ریسک، ترکیب (یا تابعی) از احتمال و پیامد (های) ناشی از وقوع یک اتفاق خطرناک مشخص می‌باشد.
ارزیابی ریسک
به فرایند کلی برآورد نمودن میزان ریسک و تصمیم‌گیری در خصوص قابل تحمل بودن ریسک، ارزیابی ریسک گفته می‌شود. به ریسک که میزان آن تا حد قابل تحمل توسط سازمان، با در نظر گرفتن الزامات قانونی و خط مشی ایمنی و بهداشت حرفه‌ای کاهش یافته باشد، ریسک قابل تحمل گویند. ارزیابی ریسک به‌طور سیستماتیک تعیین می‌کند چه خطراتی در محیط کار هستند و احتمال رخدادن خطر چقدر است و چه آسیبی و با چه شدتی ممکن است، به وجود آید، که خود باعث می‌شود راه حل‌های کنترلی شناسایی می‌شوند و در نتیجه باعث کاهش ریسک و اثراتش می‌شود؛ لذا ارزیابی ریسک، اطلاعاتی را جهت ایجاد یک سیستم ایمن کار فراهم می‌کند.
ارزیابی ریسک، مرکز ثقل اهداف مدیریت ایمنی و بهداشت حرفه‌ای است که بر روی حذف و به حداقل رسانیدن ریسک تمرکز دارد.
بررسی متون روش‌های مختلف ارزیابی ریسک
مطالعات انجام شده، نشان داده‌است که در حال حاضر بیش از ۷۰ نوع مختلف کیفی و کمی روش ارزیابی ریسک در دنیا وجود دارد.
Aden. S. L. J. Heat در کتاب اصول بهداشت و ایمنی کار یک فرم ساده از سیستم ارزیابی را ارائه نمود. به‌طوری‌که رتبه‌بندی خطر با توجه به احتمال خطر و شدت خطر در نظر گرفته می‌شود.
Kroner یک روش ارزیابی مشابهی را طرح‌ریزی کرد. این ارزیابی شامل درجه‌بندی ریسک برای خطرات معین با ضرب کردن تکرار و شدت خطر می‌باشد.
Willian Fine ریسک را تابعی از احتمال وقوع خطر، پیامد ناشی از آن و میزان تماس با خطر می‌داند و ارزیابی ریسک را بر مبنای این سه فاکتور بنا نهاد.
M.Taok و همکارانش ارزیابی ریسک را به صورت یک چهار چوب کیفی ساده تعیین کردند که دو پارامتر این چهار چوب، شدت آسیب و احتمال آسیب بود که در آن شدت آسیب خصوصیت ذاتی خطر، مستقل از اقدامات کنترلی بوده و احتمال آسیب، ارزیابی امکان وقوع خطر است که اقدامات کنترلی موجود در آن لحاظ شده‌است .
Robert N. Anderes ارزیابی ریسک را بر مبنای دو عنصر اولیه ریسک یعنی شدت آسیبی که در اثر یک شرایط خطرناک به وجود می‌آید و احتمال وقوع خطر، بنا نهاده‌است که احتمال وقوع خطر براساس میزان تماس با خطر، تعداد افرادیکه با خطر مواجهند فاکتورهای محیطی و قابلیت اعتماد عملکرد ایمنی تعیین می‌شود .
ارزیابی ریسک مطابق الگوی سازمان HSE انگلستان شامل پنج مرحله است:
شناسایی خطرات
چه کسی ممکن است آسیب ببیند و چگونه آسیب می‌بیند
ارزیابی ریسک ناشی از خطر
ثبت یافته‌ها
بازنگری ارزیابی
رولین گِرونسین(Rolin Geronsin) ارزیابی ریسک را فرایند برآورد احتمال وقوع یک رویداد و اهمیت یا شدت اثرات زبان‌آور آن در نظر می‌گیرد. Sue coxو Robin Tait ارزیابی ریسک را در دو بخش تجزیه و تحلیل ریسک و ارزشیابی ریسک را در نظر می‌گیرند که ما تریس ارزیابی ریسک براساس پیامد و احتمال وقوع خطر استوار است .
Nick w. hurst ارزیابی ریسک را در قالب برآورد ریسک و ارزشیابی ریسک مورد مطالعه قرار می‌دهد به‌طوری‌که در برآورد ریسک، بزرگی ریسک و در ارزشیابی، میزان اهمیت ریسک تعیین می‌شود .
Miley w. merkhofer , Vinceent T. Covello فرایند ارزیابی ریسک را شامل ارزیابی آزادسازی (عوامل ریسک) ارزیابی تماس، ارزیابی پیامد و برآورد ریسک می‌دانند .
Harms – Ringdahl Lars ارزیابی ریسک را تابعی از احتمال وقوع حادثه و پیامد ناشی از آن در نظر می‌گیرد و آن را به صورت سه دسته ارزیابی غیررسمی، ارزیابی کیفی و ارزیابی کمی تقسیم‌بندی می‌کند .
ریسک چیست و انواع ریسک در بازار سرمایه کدامند؟
ریسک چیست؟
شاید یکی از عوامل بازدارنده افراد برای رسیدن به موفقیت در زندگی را بتوان ترس از ریسک کردن دانست. در بازارهای مالی بر خلاف بازارها و کسب و کارهای سنتی می توان میزان ریسکی که می خواهیم متحمل شویم را به صورت دقیق تر اندازه گیری کرد ولی برای شروع ابتدا باید ببینیم در بازارهای مالی مثل بازار بورس چند نوع ریسک داریم.
معنا و مفهوم ریسک چیست؟
می توان گفت که در ذهن بیشتر افراد جامعه کلمه ریسک مساوی است با خطر و شاید نابودی ولی باید این نکته را در نظر بگیریم که همیشه ریسک کردن خطرناک نیست بلکه ریسک در معنا و مفهوم کلی “نا مطمئن بودن” از آینده را نشان می دهد. ممکن است ما در کاری ریسک کنیم و با فرصت های مثبتی رو به رو شویم که حتی آینده ما را متحول کند. این فرصت های مثبت در مفاهیم مالی و سرمایه گذاری به وضوح قابل مشاهده هستند پس می توان نتیجه گرفت که ریسک دارای دو بعد مثبت و منفی است.
ریسک در سرمایه گزاری و بازار های مالی چیست؟
به طور کلی ریسک را می توان یکی از پرکاربردترین مفاهیم زندگی روزمره دانست به طوری که شما در زندگی شخصی و یا کاری خود برای هر تصمیمی که می گیرید به ریسک و عواقب آن تصمیم نیز باید توجه کنید ولی در دنیای امروز مفهوم ریسک در مسائل مالی و سرمایه گذاری بیشتر مورد توجه قرار می گیرد و مردم دنیا بیشتر در تصمیماتی که به مسائل آن ها مربوط می شود به دنبال سنجش و اندازه گیری میزان ریسک هستند.
چرا ریسک وجود دارد و دو نوع اصلی آن کدامند؟
از ابتدای پیدایش بشریت و تمدن در کره زمین، ما همواره با عوامل خطرناک و ناشناخته ای رو به رو بوده ایم و همواره در احتمال ریسک چیست و انواع آن کدام است؟ آسیب و حتی نابودی ما وجود داشته است از این رو انسان ها در طی هزاران سال آموخته اند که اتفاقات و حوادث بد را پیش بینی کنند و برای مقابله با آن ها آماده باشند. هر چه میزان پیشرفت و هوشمندی ما بیشتر می شود، تصمیماتی که باید بگیریم نیز بیشتر و پیچیده تر می شوند و همین باعث می شود در معرض ریسک های بیشتری قرار بگیریم.
به طور کلی موقعیت های ریسکی که ما در آن ها قرار می گیریم در دو دسته بندی کلی قرار می گیرند:
1- ریسک واقعی یا خالص
این ریسک ها در واقع خطرات فیزیکی مانند تصادف، آتش سوزی، زلزله و حوادث طبیعی، بیماری و .. هستند که عمدتا در اختیار ما نیستند و جان ما را تهدید می کنند و در صورت وقوع نتیجه ای جز خسارت و نابودی ندارند. در زندگی امروزه این ریسک ها عموما قابلیت بیمه شدن دارند تا در صورت وقوع حداقل خسارات مالی ناشی از وقوع آن ها را بتوان جبران کرد.
2- ریسک پویا یا سوداگرانه
این نوع ریسک که بیشتر در مسائل مالی و موضوع مقاله ما رخ می دهد قابل اندازه گیری می باشد و نتایج احتمالی آن می تواند سود یا زیان باشد. این نوع ریسک در انواع مسائل سرمایه گذاری، اقتصادی، بازی های شرط بندی و موارد مشابه کاربرد دارد.
طبقه بندی افراد از لحاظ ریسک پذیری
سرمایه گذاران را از لحاظ ظرفیت پذیرش ریسک میتوان به سه دسته تقسیم کرد:
1- ریسک پذیر
این افراد عملکرد جسورانه دارند و ریسک بیشتر را به خاطر به دست آوردن سود بیشتر می پذیرند.
2- ریسک گریز
این افراد رویکرد محافظه کارانه دارند به نوعی که ترجیح می دهند بازده مناسب و کمتری داشته باشند در عوض احتمال موفقیتشان بالا باشد.
3- خنثی یا بی تفاوت
برای این افراد را می توان به عنوان حد وسط دو گروه بالا در نظر گرفت.
به صورت کلی ریسک پذیری و ریسک گریزی به معنای به استقبال ریسک رفتن و از ریسک فرار کردن نیست بلکه به این معنا است که افراد ریسک پذیر به ازای یک واحد ریسک انتظار پاداش کمتری نسبت به افراد ریسک گریز دارند یعنی اگر در یک مورد با ریسک برابر بخواهیم یک فرد ریسک گریز و یک فرد ریسک پذیر را قانع کنیم برای سرمایه گذاری به فرد ریسک گریز باید قول پاداش بیشتری بدهیم.
سبد سهام یا پرتفو ( پرتفولیو ) چیست؟
شاید شما هم این ضرب المثل را شنیده باشید که تمام تخم مرغ های خود را در داخل یک سبد قرار ندهید، این ضرب المثل در بازار به این معنا و مفهوم می باشد که شما باید برای دارایی ها و سرمایه گذاری های خود یک سبد از دارایی و سرمایه گذاری در موارد مختلف در نظر بگیرید. با در نظر گرفتیم موارد مختلف در سبد دارایی خود و همچنین سرمایه گذاری های خود ریسک سرمایه گذاری خود را کاهش می دهید البته قابل ذکر است که اگر سبد سرمایه گذاری بورسی متنوعی داشته باشید در مقابل ریسک های غیر سیستماتیک آسیب زیادی نمی بینید ولی در مقابل ریسک های سیستماتیک آسیب پذیر هستید برای همین نباید همه دارایی خود را مثلا در بورس بیاورید بلکه باید سبد متوعی از دارایی ها داشته باشید.
🔽🔽🔽ادامه مطالب در pdf مقاله 🔽🔽🔽
موفق و
سربلند باشید
ریسک در زندگی ریسک در زندگی ریسک در زندگی ریسک در زندگی ریسک در زندگی ریسک در زندگی ریسک در زندگی
سایت مقدسی
ریسک در ارز دیجیتال ریسک در ازدواج
در راستای بهبود مهارت های فردی و شغلی به شما دوستان عزیز کمک می کند تا زندگی خود و کسب و کار تان را بهبود بخشید. همه ما گاهی فکر می کنیم خودمان می توانیم مشکلات را حل کنیم و پیشرفت کنیم. اما واقعیت این است که همه ما به یک راهنما نیاز داریم. اگر از وضعیت الان زندگی خود ناراضی هستید و نمی دانید مشکل کجاست من به شما می گویم. مشکل فقط و فقط عدم آموزش است.
معمولا خانم ها می گویند مشکل از آقایان است و آنها باید آموزش ببینند و آقایان هم می گویند خانم ها نیاز به آموزش دارند. و نهایتا به همان زندگی تلخ ادامه می دهند و زجر می کشند. حتی در کسب و کار هم شما نیاز به مشاور دارید.ورشکستگی های مدام شما یا ترس از شروع کار، همه و همه دلیل بر عدم آموزش است و نیاز به کسی دارید تا به شما کمک کند.
نکته قابل توجه
اکثر مردم برای حل مشکلاتشان پیش خانواده خود می روند ولی آنها نمی توانند مشاور خوبی برای شما باشند. چون دقیقا آنها هم مثل شما فکر می کنند، حتی دوستان شما هم مشاوران خوبی نیستند. باید از کسی کمک بگیرید که خودش تحقیق و تجربه داشته است، کسی که خودش شرکتی ندارد. چطور می تواند به شما برند سازی و استارت شروع یک کسب و کار را بیاموزد. خودتان را با تردید ها و شک ها آزار ندهید، باید از یک مشاور کمک بگیرید، شما فقط یک بار عمر می کنید، نباید آن را به دعوا و درگیری و یا ورشکستگی مالی یا شکست عاطفی هدر دهید، فکر نکنید.
اگر یک تجربه شکست عاطفی یا مالی داشتید، الان استاد شده اید و همه چیز را می دانید، این فکر شما کاملا اشتباه است. شما باید از یک راهنما و استاد کمک بگیرید. از دوره ها و محصولات ما استفاده کنید تا زندگی رویایی خود را بسازید.
مدیریت ریسک در سرمایه گذاری و تمام چیزهایی که باید درباره آن بدانید
سرمایه‌گذاری و کسب درآمد یک مسیر پر از چالش، موفقیت و شکست است. بنابراین اگر اهل تجارت هستید، باید خودتان را برای قدم گذاشتن در این مسیر آماده کنید. برای موفقیت در سرمایه‌گذاری باید به همان اندازه که به دانش تجارت نیاز دارید، جسارت ریسک‌پذیری هم داشته باشید. اما مرز موفقیت و شکست در مبحث ریسک‌پذیری بسیار باریک است و نتیجه نهایی با تصمیم‌گیری‌های کوچک رقم می‌خورد. بنابراین مدیریت ریسک در سرمایه گذاری یک هنر است. هنری که شما را به سمت سودهای آنی هدایت می‌کند و تا حد ممکن از ضرر دور نگه می‌دارد. در این مطلب از مجله لندو قصد داریم که از ترفندهای مدیریت ریسک در سرمایه گذاری صحبت کنیم تا هدفمندتر بتوانید سودتان را افزایش دهید.
آشنایی با انواع ریسک در سرمایه‌گذاری
طبق آنچه گفتیم، ریسک بخش جدانشدنی از سرمایه‌گذاری پربازده است. تفاوت یک سرمایه‌گذار حرفه‌ای با یک معامله‌گر ناآشنا به بازار سرمایه، در پذیرش و نحوه مدیریت ریسک در سرمایه گذاری مشخص می‌شود. حرفه‌ای‌ها با کمک ابزارها و ترفندهای به موقع، ریسک سرمایه‌گذاری را کاهش می‌دهند و آن را به سود تبدیل می‌کنند. برای آنکه به‌عنوان یک معامله‌گر بتوانید خطرهای یک معامله را مدیریت کنید، پیش از هر چیز باید با انواع ریسک‌های مرسوم در سرمایه گذاری در بورس و دیگر بازارهای مالی سرمایه‌گذاری آشنا شوید. به همین منظور، در ادامه به سراغ معرفی ریسک‌های سیستماتیک و غیر سیستماتیک رفته‌ایم.
ریسک سیستماتیک چیست؟
در بازارهای مالی به ریسک‌هایی سیستماتیک می‌گویند که نتیجه آن در کل نظام اقتصادی تأثیرگذار است. بنابراین در بازاری مثل بورس، همه سهام‌های موجود مشمول ریسک سیستماتیک می‌شوند. به زبان ساده‌تر زمانی که با تورم، رکود اقتصادی در کشور، کم و زیاد شدن میزان بهره، اتفاقات غیرمنتظره‌ای مثل جنگ و… روبه‌رو هستیم، این اتفاقات روی کل نظام اقتصادی تأثیر دارند، بنابراین به آنها ریسک‌های سیستماتیک می‌گویند. پس وقتی بحران ریسک چیست و انواع آن کدام است؟ اقتصادی به‌وجود می‌آید با یک خطر سیستماتیک روبه‌رو هستیم و دیگر باید با نگاهی کلی آن مدیریت کنیم.
ریسک غیر سیستماتیک به چه معناست؟
ریسک غیر سیستماتیک، همان‌طور که از نامش پیداست، دیگر روی کل سیستم اقتصادی مؤثر نیست. این ریسک‌ها مختص به یک شرکت یا سهام یک واحد صنعتی است. بنابراین فراگیر نیست و در مقیاس کوچک‌تر باید بررسی شود. گاهی به دلیل وضعیت بازار ممکن است سهام یک شرکت خاص افت کند و به قیمت پایینی برسد. در واقع وضعیت بازار فقط روی این سهام مؤثر بوده است و ربطی به سهام دیگر واحد‌ها ندارد. مثلاً تغییر قیمت مواد اولیه کارخانه‌های تولید یا تغییر نرخ هزینه واردات یک کالای پرمصرف، نمونه‌هایی از ریسک‌های غیر سیستماتیک هستند.کسی که بازار را خوب بشناسد و از رشد دوباره سهام خاطر جمع باشد، در چنین مواقعی میتواند با بررسی درست موقعیت و با شناسایی بهترین زمان معامله در بورس به سراغ خرید سهام شرکت مورد نظر برود تا در روزهای آتی یک سود کلان به‌دست آورد.
منظور از مدیریت ریسک در سرمایه گذاری چیست؟
اصولاً سرمایه‌گذاری با ریسک همراه است و با موفقیت و شکست تعریف می‌شود. بنابراین کسی که اهل سرمایه‌گذاری باشد، خوب می‌داند که برای رسیدن به سودی بیشتر از رقبا باید بیشتر هم ریسک کند. در واقع در صورت عدم پذیرش ریسک، باید به سودهای ثابت بسنده کند و تنها در سرمایه‌گذاری‌هایی شرکت کند که حداقل سود ممکن را دارد. بنابراین ریسک در سرمایه‌گذاری به این معنی است که سرمایه‌گذار بپذیرد، با یک خرید و فروش ممکن است به سود کلان برسد، اما در عین حال احتمال شکست هم وجود دارد. وقتی صحبت از مدیریت ریسک در سرمایه گذاری می‌شود، منظورمان هدایت این ریسک‌ها به سمت موفقیت و کاهش احتمال شکست است.
در نگاه کلی‌تر مدیریت ریسک در سرمایه‌گذاری در سه مرحله شناسایی ریسک، میزان تأثیر و برنامه‌ریزی استراتژیک خلاصه می‌شود. برای این کار باید پیش از هر اقدامی ریسک‌های پرسود و در عین حال قابل کنترل را بشناسیم و میزان ضرر احتمالی آن را بسنجیم. بعد از شناسایی و انتخاب بهترین موقعیت‌های قابل کنترل، باید اهمیت هر ریسک را هم بررسی کنیم . حالا لازم است که هر کدام از پیشنهادهای ریسکی را با توجه به احتمال موفقیت درجه‌بندی کنیم. در مرحله آخر باید به سراغ یک برنامه استراتژیک برویم تا بتوانیم میزان ریسک و در نتیجه احتمال شکست را کم کنیم. در واقع هرچه بهتر بتوانیم موقعیت را مدیریت کنیم و خیالمان از میزان بازدهی راحت‌تر باشد، پرجرئت‌تر می‌توانیم به سراغ خرید و فروش‌های پرسودی برویم که هر سرمایه‌گذاری خطر نزدیک شدن به آن را به جان نمی‌خرد.
استراتژی‌های کلی برای مدیریت ریسک
یکی از مهم‌ترین مراحل مدیریت ریسک سرمایه گذاری در فرابورس ، بورس یا دیگر تجارت‌ها، تعیین استراتژی است. در این مرحله بعد از ارزیابی کامل شرایط، به ترفندهایی نیاز داریم که بتوانیم میزان زیان را در معامله کمتر و آنها را به سمت سود هدایت کنیم. معامله‌گرهای حرفه‌ای، استراتژی خود را بر اساس چند اصول کلی طراحی می‌کنند که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد.
پذیرش ریسک سیستماتیک
بسیاری از مواقع ریسک به صورت سیستماتیک است. یعنی در خرید و فروش انواع بازارهای مالی تأثیر می‌گذارد. در واقع به دلیل رکود اقتصادی ناشی از یک اتفاق در کل کشور یا جهان، همه سرمایه‌گذاری‌های مختلف مثل سهام، اوراق بهادار و… با ریسک در معاملات روبه‌رو هستند. در چنین مواقعی برای تمرکز بهتر و برنامه‌ریزی هدفمندتر، یک معامله‌گر حرفه‌ای باید شرایط را بپذیرد و خود را برای عواقب ریسک تجارت آماده کند. این آمادگی دید افراد را بیشتر می‌کند تا تصمیم‌های کاربردی‌تر بگیرند.
امنیت بیشتر با انتقال ضررهای احتمالی
یکی از نکاتی که برای تنظیم استراتژی در مدیریت ریسک سرمایه‌گذاری باید در نظر بگیریم، اقداماتی است که با انجام آنها میتوان بخشی از عواقب ریسک را به دیگران واگذار کرد. در واقع گاهی با بستن یک قرارداد شما بخشی از ریسک را به مجموعه دیگری انتقال می‌دهید؛ در نتیجه در صورت شکست، ضرر کمتری متحمل می‌شوید. به‌عنوان مثال گاهی استفاده از انواع وام یا بیمه میتواند تاحدی در ضرر جبران و مدیریت ریسک به ما کمک کند.
کم کردن ضررهای احتمالی
هر روشی که بتواند زیان را به حداقل برساند، یک ترفند استراتژیک محسوب می‌شود. اهمیت استراتژی کاهش ضرر، تنها در سرمایه‌گذاری‌های کلان یا خرید و فروش سهام خودش را نشان نمی‌دهد؛ بلکه در سرمایه‌گذاری‌های کوچک زندگی هم نقش مؤثری دارد. حتی دریافت وام هم نوعی سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود. در واقع شما ممکن است برای خرید یک ملک، کالای مورد نیازتان یا حتی طلا، بودجه کمی داشته باشید. اگر بخواهید منتظر جمع شدن پولتان بمانید، بدون شک با توجه به تورم موجود در بازار، ضرر بزرگی پرداخت خواهید کرد. چون قیمت آن ملک، کالا یا هر گرم طلا بعد از گذشت مدت زمانی بالا می‌رود و باید همان کالای قبلی را با قیمتی جدید و گران‌تر بخرید. درحالی‌که با دریافت به موقع وام، می‌توانید در زمان مناسب خرید کنید و پول اضافه پرداخت نکنید.
در مقیاس کوچک‌تر میتوان وام‌های مخصوص خرید کالا را مثال زد. در واقع اگر برای خرید یک کالا به دنبال دریافت وام هستید، اما باید زمان زیادی را صرف پیدا کردن ضامن و فراهم کردن چک ضمانت صرف کنید تا بتوانید این وام را بگیرید، در چنین حالتی احتمال ضرر در خرید کالا بالاست. چون ممکن است به دلیل وقفه افتاده بین زمان درخواست تا زمان دریافت وام، قیمت کالای مورد نظر افزایش پیدا کند و مجبور شوید هزینه بیشتری را پرداخت کنید. برای جلوگیری از چنین ضررهایی شما به یک وام با سفته بدون ضامن و چک نیاز دارید تا در زمان کوتاهی، پیش از افزایش قیمت کالا بتوانید آن را دریافت کنید. بنابراین با انتخاب یک وام مناسب می‌توانید مدیریت ریسک در سرمایه گذاری کوچکی مثل خرید کالا را هم به خوبی عهده‌دار شوید.
روش‌های مدیریت ریسک در سرمایه گذاری
با توجه به نگاه کلی که باید در استراتژی داشته باشیم، می‌خواهیم به سراغ چگونگی مدیریت ریسک در بازارهای مالی مهمی مثل سهام برویم و از روش‌های اصلی برای کنترل ریسک در بورس بگوییم. برای همین پیش از هرچیز به سراغ محاسبه حد ضرر می‌رویم تا بتوانیم یک خط قرمز برای معاملات سهام ایجاد کنیم. با کمک این حد می‌توانید ریسک خرید و فروش سهام را کنترل کنید. در واقع اگر قیمت سهام از عدد حد ضرر هم کمتر شود، برای کاهش ریسک باید زودتر به فکر فروش آن باشید.
کار دیگری که لازم است انجام دهید، ایجاد چند سبد سرمایه‌گذاری است. این سبدهای سرمایه‌گذاری باید تا حد ممکن ریسک غیر سیستماتیک کمی داشته و از سهام چند صنعت مختلف تشکیل شده باشند. حتی لازم است که به سراغ صندوق‌های درآمد ثابت یا سرمایه‌گذاری‌های مرتبط با طلا هم بروید تا پشتوانه‌ای برای کنترل ضررهای احتمالی ناشی از خرید و فروش دیگر سهام‌ها در بورس داشته باشید. در واقع داشتن سبدهای متنوع باعث ایجاد تعادل می‌شود. یعنی ممکن است که یک سهام دچار افت ارزش شود، اما بالا رفتن قیمت سهام دیگر، این زیان را جبران می‌کند. همچنین سرمایه‌گذاری در صندوق‌های بدون ریسک و درآمد ثابت، با یک سود همیشگی همراه است. این سود پشتوانه خوبی برای جبران ضررهای ناشی از ریسک‌پذیری محسوب می‌شود.
به‌عنوان توصیه آخر برای مدیریت ریسک در سرمایه گذاری، پیشنهاد می‌کنیم زمانی به سراغ خرید و فروش در بورس بروید که این بازار رونق بالایی دارد و سهام‌ها رشد صعودی پیدا کرده‌اند. در دوره‌هایی که بورس روند صعودی دارد، بیشتر سهام‌ها سودآوری بالایی دارند و کنترل ریسک معاملات به دلیل کاهش احتمال زیان بسیار راحت‌تر است.
بیشتر بدانید تا حرفه‌ای‌تر باشید
دنیای تجارت هر روز شما را با چالش جدیدی روبه‌رو می‌کند تا به سراغ روش‌های تازه سودآوری بروید و تنها به روش‌های قبلی در کسب درآمد بسنده نکنید. برای رقابت در بازارهای کلان مالی و قدرت بیشتر در مدیریت ریسک در سرمایه گذاری، باید تا حد ممکن در مورد ابزارهای تجارت اطلاعات به‌روزی داشته باشید. یادتان باشد که هرچه بیشتر بدانید، قدرت بالایی در کنترل ریسک خواهید داشت، سود بیشتری به‌دست می‌آروید و در نتیجه مثل یک معامله‌گر حرفه‌ای رفتار می‌کنید. مجله لندو میتواند در مورد انواع بازارهای مالی و روش‌های سرمایه‌گذاری اطلاعات خوبی در اختیارتان قرار دهد تا با دانش بیشتر وارد دنیای تجارت شوید. لندو یک سامانه مالی است که با وارد شدن به صفحه خرید قسطی میتوان برای تهیه انواع کالا و خدمات به صورت آنلاین از آن وام دریافت کرد. این وام بدون چک و ضامن و تنها با ارائه سفته داده می‌شود و سقف آن ۲۰ میلیون تومان است.
سوالات متداول
۱ـ مدیریت ریسک در سرمایه گذاری چیست؟
توانایی کنترل ریسک و کاهش زیان، یک معامله را به سمت موفقیت هدایت می‌کند و از درصد شکست آن کم می‌کند. به مجموعه مراحلی که برای رسیدن به این هدف برنامه‌ریزی می‌شود، مدیریت ریسک در سرمایه گذاری گفته می‌شود.
۲ـ تفاوت ریسک سیستماتیک و غیر سیستماتیک در چیست؟
ریسک سیستماتیک ناشی از یک اتفاق در سطح گسترده کشور یا جهان است که تمام سرمایه‌گذاران یک بازار مالی با آن روبه‌رو می‌شوند. اما ریسک غیر سیستماتیک مختص یک سهام و صنعت خاص است. بنابراین ناشی از یک بحران کلی در نظام اقتصادی نیست.
۳ـ حد ضرر چه تأثیری در مدیریت ریسک دارد؟
حد ضرر خط قرمز معاملات را مشخص می‌کند. به این صورت که اگر قیمت یک سهام از عدد حد ضرر کمتر شد، معامله‌گر باید برای فروش آن اقدام کند.
دیدگاه شما