قوانین بازارهای پایه در بورس

بازار پایه از جمله بازارهای فرابورس است که به منظور مبادلات سهام و اوراق بهادار شرکت‌هایی که موفق به اخذ پذیرش در بازارهای دیگر نشده‌اند، راه‌اندازی شده است. فرآیند پذیرش در بازار پایه به این صورت است که پس از ثبت شرکت‌ در سازمان بورس و اوراق بهادار، ابتدا مدارک ارائه شده در کمیته عرضه فرابورس بررسی شده و سپس در فهرست نرخ‌های بازار پایه فرابورس درج می‌شوند. لازم است بدانید که شرکت‌های پذیرفته شده در این بازار فرآیندهای متداول پذیرش و عرضه اولیه را طی نمی‌کنند.

قوانین بازارهای پایه فرابورس (زرد و نارنجی و قرمز) چیست ؟

اگر سرمایه‌گذار هستید از همین ابتدا باید بدانید بازار پایه فرابورس ریسک بیشتری برای سرمایه‌گذاری دارد.

دلیل انرا در ادامه بخوانید.

نوع شرکت‌ها و اوراق بهاداری که در هر یک از این بازارها معامله می‌شوند، قوانین بازارهای پایه در بورس متفاوت است و شرکت‌های مختلف بر اساس شرایطی که داشته باشند می توانند در یکی از این بازارها ثبت شوند.

همچنین در بعضی موارد الزامات لیست شدن و نیز مقررات مربوط به هر یک از این بازارها متفاوت است.

مشخصات و ویژگی‌های هر یک از این بازارها در آیین‌نامه معاملات بورس تهران و آیین نامه معاملات فرابورس ایران ذکر شده است که می‌توانید از سایت سازمان بورس و اوراق بهادار (www.seo.ir) انها را دریافت نمایید.

فلسفه تشکیل بازار پایه

فلسفه تشکیل بازار پایه، یکی الزامات ماده ۹۹ قانون برنامه پنجم توسعه و ماده ۳۶ احکام دائمی برنامه‌های توسعه کشور است که می‌گوید هر شرکت سهامی عام باید سازوکار معاملاتی داشته باشند و باید پذیرش شوند.

چنانچه شرکت‌های مزبور در بورس یا فرابورس پذیرش نشده باشد، حداقل باید ثبت شوند و معاملات آنها در یکی از بازارهای بورسی انجام شود.

اگر شرکت پذیرش شود که به بازار اصلی می‌رود، اما اگر پذیرش نشد، باید امکان انجام معاملات برای شرکت سهامی عام فراهم شود که در نتیجه باید در بازار پایه باشند.

همچنین شرکت‌هایی که از بورس و فرابورس شرایط پذیرش را از دست می‌دهند یا اصطلاحا اخراج می‌شوند، باید نماد آنها در بازار پایه فرابورس بیاید و در آنجا معامله صورت گیرد.

سه دسته شرکت در بازارهای پایه فرابورس حاضر هستند:

• شرکت‌هایی که درخواست پذیرش ندارند و به دلیل الزام قانونی باید در بازار پایه درج شوند.
• شرکت‌هایی که در بازار بورس ثبت شده‌اند، اما شرایط پذیرش ندارند.
• شرکت‌هایی که به دلیل از دست دادن شرایط بازارهای بورس یا فرابورس، لغو پذیرش می‌شوند. مقررات ارائه اطلاعات در بازار پایه، به مراتب آسان‌تر از بازار اول و دوم است و طبعاً ریسک بیشتری نیز در این بازار وجود دارد.

قوانین جدید بازار پایه فرابورس

چندی پیش طی اطلاع‌رسانی سازمان بورس اوراق بهادار قرار شد اصلاحاتی برای کنترل نوسانات بازار پایه فرابورس در جهت منافع سهامداران در نظر گرفته شود.

بر این اساس قرار شد که سهام بازار پایه در 3 تابلو پایه زرد، پایه نارنجی و پایه قرمز تقسیم‌بندی شوند.

این بازار که پیش از این شامل بیش از 100 سهم در بازارهای پایه‌ الف، ب و ج بود، بر اساس تقسیم‌بندی جدید قرار شد بیشتر تحت کنترل قرار گیرد.

با توجه به این تغییرات، این سوالات ممکن است برای شما پیش آید:

• بازار پایه چه خواهد شد؟
• آیا نقدینگی از بازار پایه خارج می‌شود؟
• بازار زرد و نارنجی و قرمز پایه چیست؟
• درصد نوسان در بازار پایه چقدر است؟
• چرا برخی روزها نوسان 4 درصدی را در برخی نمادهای بازار پایه مشاهده می‌کنیم؟

برای یافتن پاسخ سوالات‌تان، ادامه مطلب را بخوانید.

پیش از رنگی کردن بازار پایه، طرح های دیگری نیز برای کنترل و اصلاح این بازار در نظر گرفته شده بود.

این طرح‌ها یا کامل نبودند یا با مخالفت فعالین بازار و مدیران سازمان همراه بود.

آخرین طرح رد شده، طرحی بود که در آن قیمت‌های خرید و فروش مشخص نبود و سهامداران با سازو کار خاصی می‌بایست اقدام به خرید و فروش سهام می‌کردند.

پس از رد شدن طرح مذکور، این بار مدیران سازمان بورس تصمیمات دیگری گرفتند.

بر اساس این تصمیم مقرر شد سهام بازار الف، ب و ج در تابلو پایه زرد، نارنجی و قرمز تقسیم‌بندی شوند.

کدام سهام به بازار پایه زرد و نارنجی و قرمز منتقل می‌شوند؟

بر اساس دستورالعمل سازمان بورس، هر نماد با توجه به ویژگی‌های زیر در یکی از سه تابلو قرار می‌گیرد:

سهامی که دارای شرایط زیر باشند به تابلوی “پایه زرد” منتقل می‌شوند:

• مجموع روزهای تأخیر در ارائه اطلاعات مطابق با “دستورالعمل اجرایی افشای اطلاعات شرکت‌های ثبت‌شده نزد سازمان” بیش از 2 مرتبه نباشد.
• دفعات عدم ارائه صورت‌های مالی مطابق با “دستورالعمل اجرایی قوانین بازارهای پایه در بورس افشای اطلاعات شرکت‌های ثبت‌شده نزد سازمان” بیش از 2 مرتبه نباشد.
• حداقل 1 صورت مالی حسابرسی شده ارائه نموده باشد.

سهامی که دارای شرایط زیر باشند به تابلوی “پایه نارنجی” منتقل می‌شوند:

• ناشرانی که در دوره مورد رسیدگی حائز شرایط تابلوی “پایه زرد” یا تابلوی “پایه قرمز” نباشند.
• اظهارنظر حسابرس مستقل و بازرس قانونی نسبت به هریک از صورت‌های مالی شرکت اصلی یا تلفیقی گروه از نوع عدم اظهار نظر یا اظهارنظر مردود باشد.

سهامی که دارای شرایط زیر باشند به تابلوی “پایه قرمز” منتقل می‌شوند:

• رأی بدوی یا قطعی مراجع قضایی مبنی بر ورشکستگی ناشر صادر شده باشد.
• مجمع عمومی فوق‌العاده یا مراجع قضایی رأی به انحلال ناشر داده باشند.
• ناظر در سررسید دوره‌های رسیدگی حداقل 3 سال مالی متوالی صورت های مالی حسابرسی شده ارائه نکرده باشد.

حداکثر نوسان در بازار پایه چگونه است؟

طی تغییرات جدید در قوانین بازار پایه، انجام معاملات و دامنه نوسان‌ها به شرح زیر تغییر پیدا کرده است:

• تابلو زرد بازار پایه: در طول هفته دامنه نوسان قیمت، حداکثر 3% است.
• تابلو نارنجی بازار پایه: در طول هفته دامنه نوسان قیمت، حداکثر 2% است.
• تابلو قرمز بازار پایه: در طول هفته دامنه نوسان قیمت، حداکثر 1% است.

در خصوص نوسانات بازار پایه به این نکات توجه کنید:

• در صورت وجود صف خرید و فروش در سه روز متوالی در یک جهت، چنانچه صرف خرید و فروش در پایان جلسه معاملاتی حداقل معامله دو در ده هزار (0.0002) تعداد سهام شرکت باشد در جلسه معاملاتی بعد دامنه نوسان در هر یک از تابلوهای زرد، نارنجی و قرمز به ترتیب 5، 4 و 2 درصد خواهد شد.
• از این پس امکان محاسبه سهام بازار پایه به عنوان ارزش تضمین (برای دریافت اعتبار معاملاتی) وجود دارد.
• همچنین بر این اساس، صندوق های سرمایه گذاری مختلط قابل معامله در بورس (ETF) و صندوق‌های سرمایه گذاری در سهام می‌توانند تا حداکثر 10% از دارایی های تحت مدیریت خود را در بازار پایه سرمایه گذاری کنند.

مبنای نوسان اعلام‌شده قیمت پایانی روز دوشنبه هر هفته است؛ یعنی در طول هفته دامنه نوسان برای تابلوها یکسان است. در این صورت:

• سهم الف در بازار “پایه زرد”، می‌تواند نهایتاً 15% نوسان در هفته داشته باشد.
• سهم الف در بازار “پایه نارنجی”، می‌تواند نهایتاً 10% نوسان در هفته داشته باشد.
• سهم الف در بازار “پایه قرمز”، می‌تواند نهایتاً 5% نوسان در هفته داشته باشد.

مزایا و معایب قوانین جدید بازار پایه

• مزایا: محدود کردن فعالیت‌های سفته‌بازان، حذف هیجانات موجود در بازار پایه و رشد تدریجی و منطقی سهام.
• معایب: احتمال تبانی بازیگران سهام برای اعمال صف خرید یا صف فروش هر سهم.

چه سهامی به بازار پایه زرد، چه سهامی به بازار پایه نارنجی و چه سهامی به بازار پایه قرمز منتقل خواهند شد؟

طبق اطلاعیه سازمان بورس در این طرح 125 شرکت به بازار پایه زرد منتقل خواهند شد و روزانه تا 3% بازه نوسان خواهند داشت.

به همین ترتیب در بازار پایه نارنجی 42 شرکت و در بازار پایه قرمز 14 شرکت معامله خواهند شد.

در فایل منتشر شده توسط سازمان فرابورس، جزییات بیشتری از بازار پایه و همچنین لیست تمامی سهام بازار پایه زرد، نارنجی و قرمز را مشاهده نمایید.

پرسش‌های متداول در مورد بازار پایه

1. چه شرکت‌هایی باید درخواست درج در بازار پایه را ارائه کنند؟

شرکت‌های سهامی عام ثبت شده نزد سازمان بورس و اوراق بهادار باید درخواست درج در بازار پایه را به فرابورس ایران ارائه دهند. شرکت‌های مشمول ثبت نزد سازمان شامل دو گروه ذیل هستند:

شرکت‌های سهامی عامی که تعداد سهامداران آنها مساوی یا کمتر از 100 سهامدار و بیش از 35 سهامدار باشد و حقوق صاحبان سهام آنها بیش از 100 میلیارد ریال باشد.

شرکت‌های سهامی عامی که تعداد سهامداران آنها بیش از 100 سهامدار و حقوق صاحبان سهام آنها بیش از 50 میلیارد ریال باشد.

2. اولین بار شرکت‌ها در کدام تابلو بازار پایه درج می‌شوند؟

تصمیم‌گیری در خصوص نوع تابلو بر عهده کمیته درج خواهد بود.

3. آیا شرکتی که دارای سهام بی‌نام است، امکان درج در بازار پایه را دارد؟

در صورتی که سهام شرکت بی‌نام باشد باید پیش از آغاز معاملات، سهام به بانام تبدیل شده و در سامانه معاملات ثبت شود.

4. آیا شرکتی که دارای سهام ممتاز است، امکان درج در بازار پایه را دارد؟

در صورت وجود سهام ممتاز، باید براساس رویه اجرایی مصوب هیات‌مدیره فرابورس، امکان نقل و انتقال آنها در سامانه معاملاتی وجود داشته باشد.

5. آیا شرکت‌های تعاونی می‌توانند در بازار پایه درج شوند؟

در صورت ثبت شرکت‌های تعاونی سهامی عام نزد سازمان بورس، این شرکت‌ها می‌توانند تقاضای درج خود را به فرابورس ارائه دهند.

6. آیا شرکت‌هایی که در مرحله قبل از بهره‌برداری هستند، امکان درج در بازار پایه را دارند؟

در صورت داشتن شرایط درج در بازار پایه، منعی وجود ندارد.

7. آیا حسابرس شرکت متقاضی درج در بازار پایه، باید معتمد سازمان بورس باشد؟

بله- حسابرس شرکت حتما باید از میان موسسات حسابرسی معتمد سازمان انتخاب شده باشد.

8. مراحل درج شرکت در بازار پایه چیست؟

پس از ارائه درخواست و تکمیل مدارک، موضوع درج شرکت در کمیته درج/هیات پذیرش، مطرح و درصورت موافقت کمیته درج/هیات پذیرش با درج شرکت در بازار پایه، باید افشای اطلاعات در سامانه کدال و سپرده کردن سهام نزد سپرده‌گذاری مرکزی انجام شود.

پس از سپرده کردن سهام قوانین بازارهای پایه در بورس قوانین بازارهای پایه در بورس و در صورت بالا بودن تعداد سهامداران، شرکت باید توزیع برگ سهام جدید را در روزنامه کثیر‌الانتشاری که آگهی‌های شرکت در آن چاپ می‌شود، آگهی کرده و پس از آن درج شرکت در بازار پایه انجام می‌شود.

9. چه اطلاعاتی باید توسط شرکت‌های درج شده در بازار پایه افشا شود؟

موارد افشا طبق دستورالعمل اجرایی افشاء اطلاعات شرکت‌های ثبت شده نزد سازمان جهت ناشران غیربورسی است که در سایت فرابورس ایران (ifb.ir) در قسمت قوانین و مقررات و بخش دستورالعمل‌ها قابل مشاهده است.

10. آیا شرکت‌های درج شده در بازار پایه ملزم به افشاء بودجه می‌باشند؟

خیر- شرکت‌های درج شده در بازار پایه الزامی جهت افشاء بودجه در سامانه کدال ندارند.

11. آیا امکان انتقال شرکت‌ها بین بازارها وجود دارد؟

انتقال شرکت‌ها بین بازارها، منوط به ارائه درخواست پذیرش و تکمیل فرآیند پذیرش است.

قصد شروع سرمایه‌گذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:

برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود:

بازار پایه فرابورس و قوانین آن چیست؟

اگر شرکتی شرایط عضویت در بورس و بازارهای اول و دوم فرابورس را نداشته باشد، عضو بازار پایه می‌شود. این بازار در پایین‌ترین سطح بازار فرابورس قرار دارد که شرایط عضویت شرکت‌ها در آن ساده‌تر است.

قوانین بازار پایه فرابورس

۱- بازار پایه از جمله بازارهای فرابورس است که مطابق با ماده ۴ “دستورالعمل پذیرش، به منظور عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار در فرابورس ایران” راه­ اندازی گردیده است. پس از ثبت شرکت‌ها نزد سازمان بورس و اوراق بهادار، مدارک ارائه شده از جانب شرکت‌ها در کمیته عرضه فرابورس مورد بررسی قرار می‌گیرد و سپس در فهرست نرخ‌های با‌زار پایه فرابورس درج می‌شوند. لازم به ذکر است این شرکت‌ها فرایند پذیرش را طی نمی‌کنند. شرکت‌های درج شده در بازار پایه در سه دسته طبقه بندی می‌گردد: شرکت‌هایی که درخواستی مبنی بر پذیرش ندارند و به دلیل الزام قانونی طبق ماده ۹۹ برنامه پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران بایستی در این بازار درج گردند. مطابق با ماده ۹۹ قانون برنامه پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران به منظور ارتقاء جایگاه بازار سرمایه در اقتصاد کشور و ساماندهی بازار متشکل اوراق بهادار کلیه اشخاصی که تاکنون نسبت به انتشار اوراق بهادار اقدام کرده‌اند مکلفند نسبت به ثبت آن نزد سازمان بورس و اوراق بهادار اقدام نمایند و عدم ثبت، تخلف محسوب می‌شود. ناشران اوراق بهادار ثبت‌شده نزد سازمان مذکور باید اطلاعات مالی قوانین بازارهای پایه در بورس خود را براساس ترتیبات مقرر در ماده (۴۵) قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران منتشر نمایند و معاملات اوراق بهادار ثبت ‌شده در سازمان فقط در بورس‌­ها و بازارهای خارج از بورس دارای مجوز و با رعایت مقررات معاملاتی هر یک از آن‌ها حسب‌ مورد امکان‌پذیر بوده و معامله اوراق بهادار مذکور بدون رعایت ترتیبات فوق فاقد اعتبار است.

۲- شرکت‌هایی که نزد سازمان بورس ثبت شده‌اند، اما شرایط پذیرش در بازار بورس را ندارند.

۳- شرکت‌هایی که به دلیل از دست دادن شرایط بازارهای بورس یا فرابورس از بازار مربوطه لغو پذیرش می‌شوند، در باز‌ار پایه درج می‌گردد. مقررات ارائه اطلاعات در این بازار به مراتب ساده‌تر از بازار اول و دوم است. با توجه به شرایط شرکت معاملات با‌زار پایه به شکل عادی (دارای دامنه نوسان و قوانین بازارهای پایه در بورس در عملیات عادی بازار) یا توافقی (فاقد دامنه نوسان و بر اساس توافق خریدار و فروشنده) انجام می‌شود.

طبق قوانین جدید، شرکت‌های این بازار در سه باز‌ار پایه زرد، نارنجی و قرمز دسته‌بندی شده‌اند و دامنه نوسان روزانه آن‌ها، به ترتیب، ۳، ۲ و ۱ درصد است. این بازار قبلاً (که خود عضوی از فرابورس است) به سه تابلوی الف، ب و ج تقسیم می‌شد. هرچه در این بازار به پایین‌تر برویم، ریسک سرمایه‌گذاری در شرکت‌های آن بیشتر می‌شود. به طوری که قبلاً دامنه نوسان بازار پایه (به جز تابلوی ج که نامحدود بود) روی عدد ۱۰ درصد قرار داشت. اما چندی پیش، قوانین این بازار تغییر کرد که در ادامه این قوانین جدید را بیان خواهیم کرد. دلیل تفاوت تابلوهای مختلف بازار پایه، میزان سرمایه شرکت‌ها و معاملات آن‌ها است. جالب است بدانید که تقریباً یک سوم ارزش فرابورس به با‌زار پایه تعلق دارد. پیش‌تر، دامنه نوسان بالای این بازار، سرمایه‌گذاران را به سرمایه‌گذاری در این بازار جذب می‌کرد. البته، از طرف دیگر برخی سودجویان با همین نوسان بالا افراد و سهامداران مختلف را فریب می‌دادند و ضرر و زیان فراوانی را بر سهامداران خرد وارد می‌کردند. به همین دلیل، مسئولان فرابوس تصمیم به تغییرات اساسی در بازار گرفتند. همان‌طور که اشاره شد، این باز‌‌ار قبلاً شامل سه تابلوی الف، ب و ج بود. در قانون جدید، تابلوها به سه رنگ زرد، نارنجی و قرمز دسته‌بندی شده‌اند. دامنه نوسان در تابلوی زرد سه درصد، در تابلوی نارنجی دو درصد و در تابلوی قرمز یک درصد است. براساس تغییرات جدید، روزهای دوشنبه قیمت پایانی تعیین و تا دوشنبه هفته بعد، همان قیمت به عنوان قیمت پایانی در نظر گرفته می‌شد. اما این قوانین تا حدی جذابیت را برای سرمایه‌گذاران کاهش می‌داد. بنابراین، قوانین مذکور مجدداً اصلاح شد. جدیدترین تغییرات در قوانین باز‌ار پایه به شرح زیر است:

تغییرات جدید قوانین بازار پایه

۱- اگر صف خرید و فروش در سه روز متوالی و در یک جهت برقرار باشد و در پایان هر جلسه معاملاتی حداقل دو ده هزارم تعداد سهام شرکت معامله شود، در روز بعدی، دامنه نوسان تابلوهای زرد، نارنجی و قرمز، به ترتیب، به ۵، ۴ و ۲ درصد افزایش خواهد یافت (این دامنه نوسان در حالت عادی برای تابلوهای زرد، نارنجی و قرمز، به ترتیب، ۳، ۲ و ۱ درصد است). پس از آن، دامنه نوسان به شرایط پیشین باز می‌گردد.

۲- صندوق سرمایه‌گذاری مختلط و سهام مجازند تا ۱۰ درصد از دارایی‌های تحت مدیریتشان را در باز‌ار پایه سرمایه‌گذاری کنند.

۳- در صورتی که ارائه اطلاعات ناشران بازار پایه قابل اتکا بوده و به موقع منتشر شود، فرابورس می‌تواند پیشنهاد افزایش سرمایه گذاری صندوق‌ها را در بازار پایه ارائه کند.

بازار پایه فرابورس و قوانین آن چیست؟ | تفاوت بورس و فرابورس و بازار پایه

اگر تصمیم به سرمایه‌گذاری در بازار بورس دارید، باید پیش از هر چیزی با انواع بازار قابل معامله آشنا شوید. یکی از بخش‌های بازار فرابورس، بازار پایه است که سهم‌های زیادی را در خود جای داده و سرمایه‌‌گذاران بسیاری مشغول به فعالیت در این بازار هستند. البته اولین نکته‌ای که باید درباره این بازار بدانید، این است که این بازار ریسک بالایی دارد و اگر اطلاعات دقیقی از آن نداشته باشید، دچار ضرر و زیان خواهید شد. بنابراین باید در ابتدا به بخش‌های دیگر بازار مسلط شوید و سپس به انجام معامله در این بازار بپردازید.

بازار پایه چیست؟

حال با این اوصاف شاید برای شما سوال پیش آید بازار پایه فرابورس چیست و چه شرایطی دارد؟ در جواب به این سوال باید گفت بازار پایه، چهارمین بازار فرابورس است و سهم‌هایی که به هر دلیلی مشکل دارند یا خرید و فروش آن‌ها با ریسک همراه است، به این بازار منتقل می‌شوند.

این بازار بر اساس ماده 99 قانون پنجم توسعه و ماده 36 احکام دائمی توسعه کشوری تشکیل شده است. بر اساس این قوانین، شرکت‏‌هایی که سهامی عام هستند، باید حتما در یکی از بازارهای بورس و فرابورس معامله و پذیرش شوند. درواقع یک شرکت باید برای پیش بردن معاملات خود در یکی از بازارها پذیرش شود. البته برخی از شرکت‌ها از لحاظ قانونی قدرت پذیرش ندارند و تنها باید ثبت آن‌ها انجام شود. از همین رو می‌توان گفت اگر سهم یک شرکت در این دسته قرار گیرد، به بازار پایه انتقال پیدا خواهد کرد.

تفاوت بورس و فرابورس و بازار پایه

در رابطه با تفاوت بورس و فرابورس و بازار پایه باید گفت که در فرابورس نسبت به بازار بورس نظارت بیشتری اتفاق می‌افتد. بنابراین شرکت‌های قوانین بازارهای پایه در بورس بورسی باید گزارش‌های بیشتری را در طول یک سال مالی آماده کنند؛ همین موضوع به شفافیت بیشتر بازار بورس کمک کرده است، بنابراین ریسک سرمایه‌گذاری در این بازار نیز کمتر خواهد بود.

بازار فرابورس ایران از سال 1387 فعالیت خود را تحت نظارت سازمان بورس اوراق بهادار آغاز کرد و تشکیلات قانونی آن مشابه بازار بورس است. البته شرایط خرید و فروش، پذیرش و معامله در این بازار در مقایسه با بازار بورس تفاوت دارد و به‌مراتب ساده‌تر خواهد بود. دلیل این موضوع نیز کمک به چرخیدن چرخ اقتصادی کشور است.

از جمله تفاوت‌های دیگر می‌توان به حجم‌ مبنای معاملات این سه بازار اشاره کرد. منظور از حجم ‌مبنا حداقل تعداد سهام یک شرکت است که در طول روز معامله می‌شود و این موضوع در افزایش و کاهش قیمت سهم تاثیر دارد. البته شرایط پذیرش در هر یک از بازارها نیز متفاوت است. به‌طوری که پذیرش در بورس سخت و پذیرش در فرابورس راحت خواهد بود. البته باید متذکر شد که خود بازار فرابورس نیز به بازارهای دیگر تقسیم می‌شود که بازار پایه یکی از آن‌ها است. این بازار همان‌طور که گفته شد، مختص به شرکت‌هایی است که شرایط پذیرش در بازارهای بورس و بازارهای اول و دوم فرابورس را ندارند.

مورد بعدی که باید به آن اشاره شود، این است که هر بازار تابلوهای مخصوص به خود را دارد. برای مثال بازار فرابورس دارای سه تابلو زرد، نارنجی و قرمز است و هرکدام از آن‌ها شرایط ویژه‌ای را نشان می‌دهند. برای مثال تابلو قرمز ساده‌ترین شرایط را برای پذیرش دارد.

شرکت‌های حاضر در بازار پایه فرابورس

در رابطه با شرکت‌های حاضر در بازار پایه فرابورس باید گفت که به‌طورکلی سه دسته شرکت در این بازار قابل معامله هستند که باید درباره آن‌ها اطلاعات لازم را داشته باشید.

1. دسته اول شرکت‌هایی هستند که نتوانسته‌اند در بازار بورس یا فرابورس پذیرش شوند و به دلیل الزام قانونی، مشغول به معامله در این بازار می‌شوند. توجه داشته باشید که این دسته از شرکت‌ها ریسک بسیار بالایی را تجربه خواهند کرد.
2. دسته دوم قوانین بازارهای پایه در بورس شرکت‌هایی هستند که یک گام جلوترند و به ثبت نهایی رسیده‌اند، البته تا گرفتن پذیرش همچنان فاصله دارند. باید متذکر شد که ریسک این شرکت‌ها در مقایسه با مورد قبلی کمتر خواهد بود.
3. دسته آخر نیز به شرکت‌هایی مربوط می‌شود که قبلا پذیرش شده‌اند، اما به دلیل آن که قوانین بازار را رعایت نکرده‌اند، لغو پذیرش شده‌اند. حال از آن‌جایی که قوانین بازار پایه نسبتا راحت است، این دست از شرکت‌ها این بازار را انتخاب می‌کنند.

قوانین جدید بازار پایه فرابورس چیست؟

در گذشته دامنه نوسان بازار پایه برابر با ده درصد در طول روز بود که این موضوع باعث می‌شد سهامداران در طی چند روز کاری دچار ضرر و زیان بسیاری شوند. همچنین موضوع دیگری که در این بازار به چشم می‌خورد، پروژه کردن سهم‌ها بود. منظور از پروژه کردن سهم‌ها، خرید گروهی توسط چند نفری است که سرمایه زیادی دارند و هر روز دست به بالا بردن سهم می‌زنند. این موضوع می‌توانست در مدت زمانی تقریبا یک‌ساله، سهام شرکت ورشکسته را به 1000 درصد سود برساند.

پس از گذشت مدت زمانی، سهم به‌شدت حبابی می‌شد و سهامداران کلان، سهم را در صف خرید قرار می‌دادند و به مردم می‌فروختند که این موضوع باعث ضرر و زیان بسیار سهامداران خرد می‌شد. تمام این موضوعات باعث شد که سازمان بورس قانون بازار پایه را تغییر دهد. حال شاید برای شما سوال پیش آید که قوانین جدید بازار پایه چیست؟ که در جواب باید گفت قوانین جدید به رنگی کردن بازار پایه معروف شدند و آن‌ها را می‌توان در سه دسته بازار پایه زرد، بازار پایه قرمز و پایه نارنجی تقسیم کرد.

بازار زرد و نارنجی و قرمز پایه چیست؟

همان‌طور که می‌دانید، هر سهم ویژگی و خصوصیات مخصوص به خود را دارد و بر اساس همین موضوع هر سهم به بازار مربوط به خود هدایت می‌شود. از همین رو در ادامه به بررسی این موضوع خواهیم پرداخت.

سهامی که به بازار زرد پایه منتقل می‌شوند

• شرکت باید حداقل یک بار صورت مالی حسابرسی شده را ارائه داده باشد تا بتواند در تابلو زرد بازار پایه حضور پیدا کند.
• مجموع زمان تاخیری که یک شرکت در جهت ارائه اطلاعات شرکت بر اساس دستورالعمل‌های اجرایی داشته، نباید بیش‌ از دو مرتبه یک روزه باشد.
• مجموع دفعاتی که شرکت صورت‌های مالی را بر اساس دستورالعمل اجرایی افشای اطلاعات ارائه نمی‌دهد، نباید بیش از دو مرتبه باشد.

سهامی که به بازار نارنجی پایه منتقل می‌شوند

• اگر هیئت‌مدیره یک شرکت قوانین مربوط به تابلوی زرد بازار فرابورس را رعایت نکند، به بازار نارنجی یا قرمز انتقال پیدا می‌کند.
• اگر سازمان فرابورس پس از حسابرسی صورت‌های مالی سالانه تشخیص دهد که گزارش‌ها حسابرسی نشده‌اند یا مشکلی در اعداد و ارقام وجود دارد، سهام را به بازار نارنجی منتقل می‌کند.
• توجه داشته باشید سهمی که در این بازار قرار می‌گیرد، ریسک بیشتری نسبت به تابلو زرد دارد و دامنه نوسان آن در طول یک روز کاری بین +2 و =2 است.

سهامی که به بازار قرمز پایه منتقل می‌شوند

• اگر حکم ورشکستگی شرکت شما توسط مراجع قضایی امضا شود، سهام شرکت به تابلو قرمز منتقل خواهد شد.
• اگر حکم به انحلال ناشر در مجمع بورس عمومی سالیانه شرکت داده شود، سهم شرکت به پایه قرمز انتقال پیدا می‌کند.
• اگر گزارش‌ها به‌طور پیوسته در مدت 3 سال توسط ناظر بررسی نشوند و هیچ گزارشی درباره سود و زیان شرکت نیز وجود نداشته باشد، سهم به این بازار منتقل می‌شود.

مزایا و معایب قوانین جدید بازار پایه فرابورس

قوانین جدید بازار پایه در جهت بهبود شرایط اخذ شده‌اند، از همین رو مزایایی را به همراه دارند. اما توجه داشته باشید که در کنار این مزایا، معایبی نیز برای این قوانین در نظر گرفته شده است که در ادامه به بررسی آن‌ها خواهیم پرداخت.

محدود کردن فعالیت‌های سفته‌بازان، رشد تدریجی و منطقی سهام و حذف هیجانات موجود در بازار پایه از جمله مزایای این بازار هستند و از معایبی که می‌توان برای آن در نظر گرفت، باید به‌احتمال تبانی بازیگران سهام برای اعمال صف خرید یا صف فروش هر سهم اشاره کرد.

حداکثر نوسان در بازار پایه چگونه است؟

پس از اعمال تغییرات جدید در قوانین بازار پایه، دامنه نوسان‌های مربوط به هر یک از تابلوها نیز تغییر کرد که در ادامه به این تغییرات اشاره خواهیم کرد.

تغییرات نوسان در تابلو زرد : دامنه نوسان قیمت در طول هفته برابر با 3‌% است.

تغییرات نوسان در تابلو نارنجی : دامنه نوسان قیمت در طول هفته برابر با 2% است.

تغییرات نوسان در تابلو قرمز: دامنه نوسان قیمت در طول هفته برابر با 1% است.

توجه داشته باشید دامنه نوسانی که ذکر شد، مربوط به روزهای معاملاتی هفته و همچنین روز دوشنبه تا قبل از ساعت 12 است. دقت داشته باشید که مبنای این دامنه نوسان، قیمت پایانی روزهای دوشنبه هر هفته است. البته این نکته را نیز باید یادآور شد که نحوه معاملات در بازار پایه به این صورت است که در هر هفته و در روز دوشنبه یک حراج معاملاتی از ساعت 12 تا 12:30 انجام می‌شود. در این روز دامنه نوسان برای تابلو زرد، نارنجی و قرمز به ترتیب برابر با 6، 4 و 2 درصد خواهد بود.

ساعت کار بازار پایه فرابورس

در روزهای شنبه، یکشنبه، سه‌شنبه و چهارشنبه هر هفته، یعنی روزهای سفارش گیری بازار از ساعت 8:30 تا 9 در مرحله پیش گشایش انجام می‌شود. راس ساعت 9 قیمت‌ها هماهنگ می‌شوند و از ساعت 9 تا 12:30 شاهد انجام معاملات به صورت حراج پیوسته خواهیم بود. باید متذکر شد که دامنه بازار پایه زرد، نارنجی و قرمز همان‌طور که گفته شد، به ترتیب 3، 2 و 1 درصد است.

معامله‌گری در بازار پایه به چه شکل است؟

کلیه معاملاتی که در بازار پایه انجام می‌شوند، به دو شیوه خواهند بود. شیوه اول حراج پیوسته و شیوه دوم حراج تک قیمتی است. در شیوه اول انجام معامله، همانند بازار اول و بازار دوم فرابورس معاملات به صورت مستمر و فراگیر انجام می‌شوند. در شیوه دوم، معامله سهام در یک بازه زمانی مشخص از جلسه معاملاتی و پس از بررسی قیمت‌های وارد شده انجام خواهد شد.

یکی از نکاتی که سرمایه‌گذاران باید نسبت به آن توجه داشته باشند، ریسک بازار پایه است. همان‌طور که متوجه شده‌اید، در این بازار شرکت‌هایی مورد معامله قرار می‌گیرند که عملکرد مطلوبی نداشته‌اند و اکثرا دچار زیان شده‌اند. از همین رو معامله‌گری باید با بالاترین دقت انجام شود تا فرد دچار ضرر و زیان بیشتر نشود.

توصیه می‌شود پیش از انجام معامله در این بازار، از برخی موضوعات مانند نحوه خرید سهام بازار پایه فرابورس، بهترین سهام بازار پایه، فیلتر بازار پایه و مواردی از این دست آشنا شوید و اطلاعات لازم را به دست آورید تا بتوانید بهترین عملکرد را داشته باشید و متضرر نشوید.

افزایش سرمایه بازار پایه

افزایش سرمایه یکی از روش‌های تامین مالی است و یک شرکت و بازار برای آن که بتوانند فعالیت خود را توسعه دهند، باید نسبت به افزایش سرمایه اقدام کند. گاهی اوقات نیز افزایش سرمایه در جهت اصلاح و بهبود ساختار مالی است و باید گفت که راه و روش‌های گوناگونی نیز برای این کار وجود دارد. برای مثال یکی از راه‌های افزایش سرمایه بازار پایه، این است که بازار سهام جدیدی را منتشر کند و به سهامداران بفروشد تا به سرمایه مورد نظر برسد.

جمع‌بندی

بازار پایه یکی از بازارهای فرابورس است که امروزه قوانین جدیدی برای آن وضع شده و معامله‌گران بسیاری مشغول به فعالیت در این بازار هستند. البته توجه داشته باشید که ریسک فعالیت در این بازار بسیار زیاد است و اگر دقت کافی را نداشته باشید، دچار ضرر و زیان بسیاری خواهید شد.

قوانین جدید بازار پایه فرابورس و معرفی تابلوهای زرد، نارنجی و قرمز

بازار پایه از جمله بازارهای فرابورس است که به منظور مبادلات سهام و اوراق بهادار شرکت‌هایی که موفق به اخذ پذیرش در بازارهای دیگر نشده‌اند، راه‌اندازی شده است. فرآیند پذیرش در بازار پایه به این صورت است که پس از ثبت شرکت‌ در سازمان بورس و اوراق بهادار، ابتدا مدارک ارائه شده در کمیته عرضه فرابورس بررسی شده و سپس در فهرست نرخ‌های بازار پایه فرابورس درج می‌شوند. لازم است بدانید که شرکت‌های پذیرفته شده در این بازار فرآیندهای متداول پذیرش و عرضه اولیه را طی نمی‌کنند.

چه شرکت‌هایی وارد بازار پایه می‌شوند؟!

عموما شرکت‌های پذیرفته شده در بازار پایه را می‌توان به سه دسته تقسیم کرد:

۱- دسته اول شرکت‌هایی هستند که درخواستی مبنی بر پذیرش ندارند، اما مطابق لایحه ۹۹ قانون پنجم توسعه ملزم به ثبت در بازار پایه هستند. طبق این لایحه و به منظور ارتقای جایگاه بازار سرمایه در اقتصاد کشور و ساماندهی آن، کلیه افرادی که تا کنون اقدام به انتشار اوراق بهادار (اعم از سهام، اوراق مشارکت و …) کرده‌اند، موظف به ثبت آن نزد سازمان بورس و اوراق بهادار هستند. عدم ثبت این اوراق در سازمان بورس تخلف محسوب می‌شود.

۲- دسته دوم شرکت‌هایی هستند که نزد سازمان بورس ثبت شده‌اند، اما شرایط پذیرش در بازار بورس یا بازار اول و دوم فرابورس را ندارند.

۳- و اما دسته سوم شرکت‌هایی هستند که سابقا در بازار بورس و یا بازار اول و دوم فرابورس پذیرفته شده‌اند، اما پس از مدتی این شرایط را از دست داده‌اند. در این صورت پذیرش آن‌ها در بازارهای مذکور لغو شده و به بازار پایه منتقل خواهند شد.

شرایط پذیرش در بازار پایه

به طور کلی شرایط پذیرش در بازار پایه فرابورس به مراتب ساده‌تر از پذیرش در بورس یا بازارهای اول و دوم فرابورس است. در گذشته شرکت‌ها بسته به شرایط و میزان شفافیت اطلاعات در سه گروه بازار پایه الف، ب و ج طبقه‌بندی شده بودند. هر کدام از این بازارها مقررات و ضوابط خاص خود را در معاملات سهام داشتند. برای مثال در بازار پایه ب معاملات در همه روزهای کاری و با دامنه نوسان روزانه ۱۰% انجام می‌شد، اما در بازار پایه ج معاملات تنها در روزهای زوج و با دامنه نوسان نامحدود صورت می‌گرفت.

در سال ۹۸ و با تصویب قوانین و مقررات جدید بازار پایه، به منظور افزایش شفافیت اطلاعات طبقه‌بندی شرکت‌های درج شده در بازار پایه فرابورس ایران در قالب تابلوهای “پایه زرد”، “پایه نارنجی” و “پایه قرمز” صورت گرفت. بر این اساس شرایط پذیرش در هر کدام از تابلوهای رنگی به شرح زیر است.

بازار پایه تابلوی زرد

شرکت‌هایی که در دوره معیار رسیدگی همه شرایط زیر را داشته باشند، در تابلوی زرد درج می‌شوند.

1. مجموع روزهای تأخیر در ارائه اطلاعات مطابق با “دستورالعمل اجرائی افشای اطلاعات شرکت‌های ثبت شده نزد سازمان” بیش از ۱۰۰ روز نباشد.
2. تعداد دفعات عدم ارائه صورت‌های مالی مطابق با “دستورالعمل اجرائی افشای اطلاعات شرکت‌های ثبت شده نزد سازمان” بیش از ۲ مرتبه نباشد. لازم به ذکر است که ارائه اطلاعات با تأخیر بیشتر از ۵۰ روز مشمول این بند می‌شود. به این معنا که یک شرکت در تابلوی زرد مجاز است حداکثر ۲ بار صورت‌های مالی خود را ارائه نکرده و یا با تأخیر بیشتر از ۵۰ روز ارائه کند. در غیر این صورت به تابلوهای پایین‌تر منتقل خواهد شد.
3. حداقل یک صورت مالی حسابرسی شده ارائه نموده باشد.

بازار پایه تابلوی نارنجی

شرکت‌هایی که در دوره معیار رسیدگی حداقل دارای یکی از شرایط زیر را داشته باشند، در تابلوی نارنجی درج می‌شوند.

1. شرکت‌هایی که دارای شرایط درج در تابلوی زرد یا قرمز نباشند.
2. اظهار نظر حسابرس مستقل و بازرس قانونی نسبت به هر یک از صورت‌های مالی شرکت اصلی یا تلفیقی از نوع “عدم اظهار نظر” یا اظهار نظر “مردود” باشد.

بازار پایه تابلوی قرمز

شرکت‌هایی که در دوره معیار رسیدگی حداقل دارای یکی از شرایط زیر را داشته باشند، در تابلوی قرمز درج می‌شوند.

1. رأی بدوی یا قطعی مراجع قضایی مبنی بر ورشکستگی شرکت صادر شده باشد.
2. مجمع عمومی فوق‌العاده یا مراجع قضایی رأی به انحلال شرکت داده باشند.
3. شرکت در سررسید دوره‌های رسیدگی حداقل سه سال مالی متوالی صورت‌های مالی حسابرسی شده ارائه نکرده باشد.

دامنه نوسان و نحوه حراج قیمت

نحوه معاملات در بازار پایه طبق آخرین اطلاعیه‌ها به این صورت است که هر هفته ‏یک حراج معاملاتی در روز دوشنبه از ساعت ۱۲ تا ۱۲:۳۰ انجام می‌شود. دامنه نوسان در این حراج برای تابلوی زرد ۶ درصد، تابلوی نارنجی ۴ درصد و ‏تابلوی قرمز ۲ درصد خواهد بود.

اما در سایر روزهای معاملاتی هفته و همچنین در روز دوشنبه تا قبل از ساعت ۱۲ دامنه نوسان در ‏تابلوی زرد ۳ درصد، تابلوی نارنجی ۲ درصد و تابلوی قرمز یک درصد می‌باشد. همچنین مبنای این دامنه نوسان، قیمت پایانی ‏روزهای دوشنبه هر هفته است.‏

این یعنی اگر قیمت پایانی یک نماد در تابلو زرد و در پایان روز دوشنبه پس از حراج ۶ درصدی، ۱۰۰ تومان باشد، دامنه نوسان این نماد در طول هفته تا زمان حراج بعدی (یعنی ساعت ۱۲ روز دوشنبه) از ۹۷ تومان تا ۱۰۳ تومان خواهد بود. پس در طول یک هفته نمادهای درج شده در تابلو زرد می‌توانند حداکثر ۹ درصد (۶+۳) نوسان کنند. از این ۹ درصد، ۶ درصد آن در ساعت ۱۲ تا ۱۲:۳۰ روز دوشنبه بوده و ۳ درصد مابقی می‌تواند در طول هفته اتفاق بیفتد.

همچنین این عدد برای نمادهای درج شده در تابلو نارنجی ۶ درصد در یک هفته (۴+۲) و برای تابلوی قرمز ۳ درصد در یک هفته (۲+۱) در نظر گرفته شده است. البته در شرایط خاصی مثل گره معاملاتی در صفوف خرید و فروش و یا در حضور بازارگردان، ممکن است این ضوابط تغییراتی داشته باشند.

با کلیک بر روی تصویر بالا می‌توانید طبقه‌بندی شرکت‌های پذیرفته در تابلوهای زرد ، نارنجی و قرمز مشاهده کنید.

چکیده مطلب:

لازم است که فعالان بازار سرمایه بدانند که بازنگری در طبقه‌بندی شرکت هر سال دو بار و در پایان ماه‌های مرداد و دی توسط کمیته درج صورت می‌گیرد. طیق آخرین طبقه‌بندی در مرداد ماه سال ۹۸ تعداد ۱۲۵ شرکت در تابلوی زرد، ۴۲ شرکت در تابلوی نارنجی و ۱۴ شرکت در تابلوی قرمز درج شده‌اند. از آن جا که شرکت‌های پذیرفته شده در بازار پایه به طور کلی از شفافیت اطلاعات کمتری نسبت به شرکت‌های پذیرفته شده در بورس یا بازار اول و دوم فرابورس دارند، سرمایه‌گذاری در آن‌ها نیاز به دانش و مهارت بیشتری خواهد داشت.

از آن جا که این مقررات به تازگی ابلاغ شده است، در صورت ایجاد هر گونه تغییرات، این مقاله به روز رسانی خواهد شد …

بازار پایه چیست | با انواع بازار پایه زرد و نارنجی و قرمز آشنا شوید

برای اینکه شرکت‌های مختلف در داخل کشور وارد بازار بورس یا بازار فرابورس شوند، ابتدا باید شرایط لازم برای ثبت در این بازارها را به دست آورند. در حال حاضر گرفتن تاییدیه برای ورود به بازار بورس سخت‌تر از فرابورس است. شرکت‌هایی که توانایی‌های لازم برای حضور در بورس ایران را نداشته باشند، به صورت مستقیم به فرابورس فرستاده می‌شوند. بازار بورس و فرابورس دارای قسمت‌های مختلفی هستند که یکی از مهم‌ترین بخش‌های آن‌ها بازار پایه است. بازار پایه بورس و فرابورس شامل شرکت‌هایی می‌شود که شرایط لازم برای ثبت در بورس را ندارند یا اینکه خود آن‌ها به ارائه سهام خود در بازار بورس تمایلی نشان نمی‌دهند. در بازار‌ پایه بیشتر معاملات مربوط به اوراق بهادار انجام می‌شود و سهام شرکت‌ها در آن کمتر مورد توجه است.

در این مقاله از سایت دکتر رضا درخشی به بررسی تعریف بازار پایه می‌پردازیم و انواع بازار پایه زرد و نارنجی و قرمز فرابورس را مقایسه و درصد نوسان هر بازار پایه را بیان می‌کنیم. لطفا تا انتهای این مطلب همراه ما باشید تا بدانید چرا بازار پایه ریسک دارد؟

بازار پایه فرابورس چیست؟

در مقاله فرق بازار بورس و فرابورس تفاوت‌های این دو بازار را بررسی کردیم. ساختار کلی فرابورس ایران شامل ۴ بخش مختلف شامل بازار اول، دوم، بازار‌ پایه و سوم می‌شود. هر چقدر که اعتبار یک شرکت بالاتر باشد، در سطوح بالاتری معامله خواهد شد. به طور مثال شرکت‌هایی که در بازار اول فرابورس قرار می‌گیرند از شرایط بهتری برخوردار هستند. بازار‌ پایه فرابورس شامل شرکت‌هایی است که فعالیت‌های خود را به شکل محدود دنبال می‌کنند. بسیاری از شرکت‌های فعال در ایران تمایلی برای ثبت خود در بورس ندارند.

البته بعضی از الزامات قانونی در این مورد دیده می‌شود و این شرکت‌ها باید ثبت را انجام دهند. بازار‌‌ پایه فرابورس امکان خوبی را برای این دسته از شرکت‌ها فراهم کرده و آن‌ها می‌توانند از این طریق نام شرکت را ثبت کنند. تعداد دیگری از شرکت‌ها نیز هستند که در بازار بورس ثبت شده‌اند، ولی نمی‌‌توانند شرایط پذیرش را به دست بیاورند. معمولا این گونه شرکت‌ها نیز به سراغ بازار پایه فرابورس می‌آیند و در آن به حیات خود ادامه خواهند داد. در صورتی که یک شرکت بعد از پذیرش در بورس و فرابورس دوباره شرایط پذیرش را از دست بدهد، باید به بازار‌ پایه منتقل گردد.

شرایط بازار پایه بورس چگونه است؟

ساختار کلی و مفهوم بازار پایه در بورس و فرابورس شباهت زیادی به هم دارد. گاهی از ما سوال می‌شود چرا بازار پایه ریسک دارد؟ شرایط بازار‌‌ پایه بورس دارای اعتبار بیشتری است که به همین علت، ریسک سرمایه‌گذاری در بازار‌ پایه بورس کمتر از بازار‌‌ پایه فرابورس است. ضوابط پذیرش و ادامه حیات یک شرکت در بورس سخت‌گیرانه‌تر است و شرکت‌ها باید استانداردهای خاصی را رعایت کنند. در صورتی که یک شرکت در طول زمان شرایط خود را از دست بدهد، به بازار پایه بورس فرستاده خواهد شد. اگر در این بازار نیز نتواند شرایط را تامین کند، در نهایت باید به بازار فرابورس برود و سهام خود را در آن ارائه دهد.

بررسی انواع بازار پایه در فرابورس

شرکت‌هایی که در بازار‌‌‌ پایه فرابورس قرار دارند بر اساس عملکرد خود، در سه سطح زرد ، نارنجی و قرمز دسته‌بندی می‌شوند. به طور مثال تمامی شرکت‌هایی که در بازار پایه نارنجی فرابورس به سر می‌برند، در بازار پایه فرابورس نارنجی معامله خواهند شد. این موضوع برای سایر سطوح و رنگ‌ها نیز صدق می‌کند و بر همین اساس معاملات انجام خواهند شد. قرارگیری در هر کدام از این انواع بازارهای پایه شرایط خاص خود را دارد که در ادامه به تشریح آن‌ها خواهیم پرداخت.

بازار پایه زرد فرابورس

بازار‌‌ پایه زرد فرابورس برای نمادهایی است که در این دسته قرار می‌گیرند. برای اینکه یک نماد در بازار‌ پایه فرابورس تابلو زرد قرار بگیرد، باید شرایط مختلفی داشته باشد. نمادهایی که تعداد تاخیر آن‌ها در ارائه اطلاعات به سازمان فرابورس بیشتر از ۲ بار نباشد، در قسمت بازار‌ پایه زرد فرابورس قرار داده می‌شوند. همچنین ارائه صورت‌های مالی شرکت یا نماد مورد نظر نباید بیشتر از دو بار با تاخیر روبه‌رو شود. اگر یک سهم، همه این ویژگی‌ها را در کنار هم داشته باشد، در بازار پایه زرد قرار خواهد گرفت.

بازار‌ پایه نارنجی فرابورس

در صورتی که یک نماد بیشتر از ۲ بار تاخیر در ارائه صورت‌حساب‌های مالی خود داشته باشد، در بازار‌ پایه نارنجی فرابورس قرار می‌گیرد. در واقع شرکت‌هایی که نتوانند شرایط بازار پایه زرد را به دست بیاورند،‌در این قسمت گنجانده می‌شوند. به صورت کلی سرمایه‌گذاری در بازار پایه فرابورس نارنجی دارای ریسک بالاتری نسبت به فرابورس تابلو زرد است.

بازار‌ پایه قرمز فرابورس

در بازار پایه قرمز فرابورس نمادهایی که اعلام ورشکستگی کرده‌اند قرار خواهند گرفت. البته ورشکستگی باید از طریق رای قطعی قوه قضائیه به صورت رسمی اعلام شده باشد. به غیر از این مورد، باید مجمع عمومی فوق‌العاده رای کامل به انحلال یک نماد یا شرکت داده باشد تا در دسته بازار‌ پایه فرابورس تابلو قرمز قرار بگیرد و در این شرایط معامله گردد.

میزان نوسان بازار‌ پایه فرابورس

اگر شما به اندازه کافی با بازارهای مالی آشنا باشید، حتما تا به حال درباره میزان نوسانات روزانه شنیده‌اید. بازار بورس و فرابورس یک درصد خاص را به صورت روزانه یا هفتگی به عنوان درصد نوسان مشخص می‌کنند. (برای اطلاعات بیشتر درباره پدیده نوسان و درصدگیری از آن، دوره آموزش نوسان گیری را مشاهده کنید) این کار قوانین بازارهای پایه در بورس با هدف کنترل بازار و کمتر کردن هیجان آن انجام می‌شود. دامنه نوسان بازار پایه فرابورس نیز قوانین مخصوص به خود را در این موارد دارد.

میزان نوسان در بازار پایه زرد فرابورس به صورت هفتگی حداکثر ۳ درصد خواهد بود. این بدان معناست که یک سهم می‌تواند در طول یک هفته کاری، نهایتا تا ۳ درصد نوسان داشته باشد. میزان نوسان بازار پایه نارنجی ۲ درصد محاسبه می‌شود؛ بنابراین دامنه نوسان آن کمتر خواهد بود. همچنین درصد نوسان بازار پایه قرمز فرابورس پایین بوده و در طول هفته یک درصد محاسبه می‌شود.

صندوق‌های سرمایه‌گذاری در سهام شرکت‌هایی هستند که کار سبدگردانی دارایی‌های شما را انجام می‌دهند. این شرکت‌ها می‌توانند نهایتا تا ۱۰ درصد پرتفو خود را در بازار پایه سرمایه‌گذاری کنند. در واقع امکان سرمایه‌گذاری مبالغ بیشتر مهیا نیست؛ زیرا میزان ریسک سرمایه‌گذاری در چنین حالتی از حالت نرمال بیشتر خواهد شد.

سخن پایانی درباره بازار پایه

بازار‌ پایه در بورس و فرابورس به صورت جداگانه وجود دارد که هر کدام از آن‌ها شرایط و قوانین خاص خود را دارند. به صورت کلی شرایط بازار‌ پایه شامل سهم‌هایی می‌شود که ارزش معاملاتی کمتری دارند و در بازارهای سطح اول قرار نمی‌گیرند. برخی از کسانی که به دنبال انجام سرمایه‌گذاری‌‌های پرریسک هستند، سراغ سرمایه گذاری در بازار‌ پایه می‌روند. با توجه به توضیحاتی که در این مطلب داده شد، می‌توانید به خوبی این انواع بازار پایه را بشناسید و برای ورود یا عدم ورود به آن‌ها برنامه‌ریزی لازم را انجام دهید.

اگر سوالی یا تجربه‌ای در این زمینه دارید، در نظرات (پایین صفحه) با ما در میان بگذارید تا کارشناسان سایت دکتر رضا درخشی پاسخگوی شما عزیزان باشند.