صندوق‌ها و اوراق قابل معامله

صندوق هاي سرمايه گزاري

اين صندوق­‌ها مانند صندوق‌­هاي معمولي هستند ولي مانند يک سهم در بازار سرمايه معامله و قيمت­ آن در نتيجه عرضه و تقاضا مشخص مي‌­شود. در واقع بر خلاف صندوق‌­هاي سرمايه­‌گذاري مشترک که فقط در پايان روز و پس از محاسبه NAV مي­توان آن‌ها را خريد و فروش نمود، اين صندو‌ق­ها را مي‌توان مانند سهام در طول روز معامله کرد. اين صندوقها داراي سبدي از اوراق بهادارند که بر اساس يکي از شاخص‌­هاي معين بازار جمع‌­آوري شده است. صندوق‌هاي قابل معامله تفاوت‌هايي با ساير صندوق‌ها دارند.

1. از تمام دفاتر کارگزاري‌ها و سامانه برخط معاملات قابل معامله هستند،
2. ارزش خالص دارايي‌هاي آن به لحظه محاسبه و به اطلاع سرمايه‌گذاران مي‌رسد،
3. سرمايه‌گذاري در ETF و خروج از آن بسيار آسان است،

علاوه بر دسترسي آسان به صندوق‌هاي قابل معامله، وجود بازاگردان جهت اطمينان از نقدشوندگي واحدهاي صندوق، نظارت سازمان بورس، متولي و حسابرس جهت صيانت از منافع سرمايه‌گذاران و اعلام لحظه‌اي NAV ، مدت فعاليت نامحدود اين صندوق‌ها نيز از مزيت‌هاي اين صندوق است.

صندوق سرمايه‌گذاري با درآمد ثابت؛

اين نوع صندوقها حداقل 90 % از دارايي‌هاي خود را در اوراق مشارکت، سپرده بانکي، گواهي سپرده بانکي و ساير اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمايه‌گذاري مي‌نمايند. باقيمانده دارايي‌هاي صندوق نيز به اختيار مدير صندوق (تا سقف 10 %) در بورس سرمايه‌گذاري مي‌شود.يک صندوق سرمايه‌گذاري با درآمد ثابت مناسب براي افرادي است که ريسک پذيري پاييني دارند. چرا که بيشتر سرمايه آن در دارايي‌هاي با درآمد ثابت سرمايه‌گذاري شده است. اين صندوق‌ها در دوره هاي از قبل معين شده(مثلا ماهانه، ? ماه يکبار و يا 6 ماه يکبار) به سرمايه‌گذاران خود سود پرداخت مي‌کنند. قابليت نقد شوندگي آن‌ها نيز بالاست. يعني شما به راحتي مي‌توانيد واحدهاي صندوق خود را به پول نقد تبديل کنيد. در نهايت اينکه اين صندوق‌ها معمولا بازدهي بيشتري نسبت به بانک دارند.پس براي افراد کم ريسک که پول خود را در بانک نگهداري مي‌کنند يک گزينه جذاب به شمار مي روند .

صندوق سرمايه‌گذاري نيکوکاري؛

يکي از انواع صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري، صندوق سرمايه‌گذاري نيکوکاري مي‌باشد. اين صندوقها با هدف استفاده از منابع مالي در راستاي اهداف انسان ‌دوستانه صورت مي‌پذيرد. از اين طريق مي‌توان با ايجاد يک جريان نقدينگي مداوم به پيشبرد اهداف نيکوکارانه دست يافت. تنها تفاوت اين نوع از صندوق با ديگر صندوق‌ها در داشتن رکن مدير اجرا مي‌باشد که مسئوليت صرف منافع در راستاي هزينه‌هاي پيش‌بيني شده در اميدنامه صندوق را بر عهده دارد. در اين نوع صندوق سه نوع مشارکت و سرمايه‌گذاري براي افراد نيکوکار در نظر گرفته شده است:

1. فرد نيکوکار اصل پول و منافع حاصل از آن را به صندوق جهت تحقق اهداف نيکوکارانه مي‌بخشد،
2. اصل پول متعلق به فرد نيکوکار بوده و منافع حاصل از آن به صندوق جهت تحقق هدف مزبور تعلق مي‌گيرد (نيکوکار در هر زمان ميتواند اصل پول خود را از صندوق برداشت نمايد).
3. اصل پول تا 30 درصد منافع حاصله متعلق به نيکوکار و مابقي به مدير اجراي صندوق در جهت تحقق امر نيکوکارانه تعلق مي‌گيرد.

صندوق سرمايه‌گذاري در سهام؛

اين نوع از صندوق ها حداقل 70% از دارايي‌هاي خود را در سهام سرمايه‌گذاري مي کنند.30% باقيمانده نيز به اختيار مدير صندوق در سهام، اوراق مشارکت، سپرده بانکي و يا ساير اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمايه‌گذاري مي شود. اين کار باعث مي‌شود که ريسک اين نوع صندوق‌ها نسبت به صندوق‌هاي با درآمد ثابت بيشتر شود. به دليل اينکه بخش زيادي از دارايي‌هاي اين نوع صندوق در بورس سرمايه‌گذاري مي شود، در نتيجه اين نوع از صندوق‌ها حداقل سود تضمين شده ندارند. اين صندوق ها بيشتر مناسب افرادي هستند که قصد سرمايه‌گذاري در بورس را دارند، اما فرصت و يا اطلاعات کافي براي اين کار را ندارند. با سرمايه‌گذاري در اين نوع صندوق‌ها سرمايه شما توسط يک تيم تحليلي با مديريت حرفه‌اي و آشنا به مسائل مالي و سرمايه‌گذاري، در بورس سرمايه‌گذاري مي شود. اما از طرف ديگر اين قابليت را دارند که نسبت به صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري با درآمد ثابت، بازدهي بيشتري را نصيب سرمايه‌گذاران کنند. مثلا در مواقعي که وضعيت بورس مناسب است، ميزان بازدهي و سودآوري اين صندوق ها نسبت به صندوق هاي با درآمد ثابت قابل مقايسه نيست.

صندوق سرمايه گذاري مختلط؛

اين نوع از صندوق‌ها حداکثر 60% از دارايي خود را در سهام سرمايه‌گذاري مي‌کنند . حداقل 40% از دارايي صندوق نيز در اوراق با درآمد ثابت مثل اوراق مشارکت و سپرده هاي بانکي سرمايه‌گذاري مي‌شود. که اين درصد بين اوراق و سهام قابل تغيير مي‌باشد. به صورت کلي مي‌توان گفت اين نوع از صندوق هاي سرمايه‌گذاري از منظر سطح ريسک بين ? نوع صندوق با درآمد ثابت و صندوق سرمايه‌گذاري در سهام قرار مي‌گيرند. سرمايه‌گذاري در اين نوع از صندوق‌ها به افراد با سطح ريسک متوسط توصيه مي‌شود. اين صندوق ها نيز پتانسيل بازدهي بيشتر نسبت به صندوق‌هاي درآمد ثابت را دارند. ولي به دليل سرمايه‌گذاري بخشي از دارايي‌ها در سهام، حداقل سود تضمين شده ندارند .

صندوق سرمايه‌گذاري تنها در اوراق بهادار؛

اين نوع از صندوق‌ها حداکثر 60 درصد از دارايي‌هاي خود در گواهي سپرده و سپرده‌هاي بانکي سرمايه‌گذاري مي‌نمايند و باقيمانده وجوه خود را در انواع اوراق بهادار داراي مجوز انتشار از سازمان بورس، منتشره از طرف يک ناشر و يا تضمين شده توسط يک ضامن سرمايه‌گذاري مي‌نمايند. ريسک و بازدهي اين صندوق‌ها نيز همانند صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري در اوراق بهادار مي‌باشد.

صندوق سرمايه‌گذاري جسورانه ( VC FUND )؛

سرمايه‌گذاري جسورانه (Venture Capital) يک مدل سرمايه‌گذاري براي راه‌اندازي کسب و کارهاي نوپا و شرکت‌هاي کوچک با پتانسيل رشد بلندمدت است، در واقع اين نوع سرمايه‌گذاري منبع بسيار مهمي براي راه‌اندازي کسب‌و‌کارهايي است که کوچک‌تر از آن هستند که بتوان دسترسي مناسب به بازار سرمايه يا بانک‌ها داشته باشند و عمدتا از ريسک بالا و به‌تبع بازدهي مورد انتظار بالايي براي سرمايه‌گذار برخوردارند.

صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري جسورانه در واقع صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري هستند که پول سرمايه‌گذاراني که به دنبال داشتن سهام در کسب و کارهاي نوپا (استارت آپ‌ها) و کسب و کارهاي کوچک و متوسط هستند و پتانسيل رشد بالايي دارند را با ايجاد پرتفوي مديريت مي کنند. اين نوع از سرمايه‌گذاري ها سرمايه‌گذاري هايي با بازده و ريسک بالا محسوب مي شوند.

سرمايه گذاري جسورانه يا خطرپذير (venture capital) نوعي از تامين مالي براي سهام شرکت (equity financing) است که به کارآفرينان و شرکت‌هاي کوچک توانايي کسب و تامين منابع مالي را مي دهد. صندوق هاي سرمايه گذاري جسورانه ابزار سرمايه‌گذاري براي سهام شرکت ها بصورت خصوصي هستند که به دنبال سرمايه‌گذاري در بنگاه هايي هستند که بازده و سوددهي بالايي دارند و البته به واسطه ماهيت فعاليت و نوآوري که انجام مي دهند، ريسک سرمايه گذاري بالايي نيز دارند. اين صندوق ها و سرمايه گذاري روي سهام شرکت ها بر مبناي اندازه،‌ دارايي و سطح و مرحله توسعه محصول شرکت انجام مي شود.

صندوق هاي سرمايه گذاري جسورانه از اين حيث از صندوق هاي سرمايه گذاري مشترک متفاوتند که بر روي انواع خاصي از سرمايه گذاري که روي محصولات و شرکت هاي نوپا است،‌ تمرکز دارند. تمامي بنگاه هايي که سرمايه گذاري جسورانه دريافت مي کنند، پتانسيل رشد بالايي داشته، ريسکي هستند و افق سرمايه گذاري بلند مدتي دارند. اين صندوق ها معمولا نقش فعالي در اين سرمايه گذاري و شرکت نوپا دارند و معمولا در هيئت مديره کرسي در اختيار داشته و مشاوره مي دهند.

معمولا اين صندوق ها روي چندين کسب و کار نوپا و مخاطره پذير سرمايه گذاري کرده به اين اميد که حداقل يکي از آنها رشد و سوددهي/بازده بالايي داشته باشد که در مجموع و به طور متوازن بازده صندوق سرمايه گذاري جسورانه/مخاطره پذير متوسط يا بالا باشد .

صندوق سرمايه‌گذاري پروژه ؛

صندوق سرمايه‌گذاري پروژه ابزاري براي تأمين مالي از طريق سرمايه يا حقوق صاحبان سهام ( Equity ) است که با اخذ مجوز از سازمان بورس و اوراق بهادار تأسيس شده و به جمع‌آوري سرمايه از عموم و تخصيص آن به سرمايه‌گذاري در ساخت و تکميل پروژه معين اشاره شده در اميدنامه و طرح توجيهي صندوق، مي‌پردازد. در اين نوع صندوق‌ها سرمايه‌گذاران مستقيماً در منافع حاصل از اجراي پروژه سهيم مي‌شوند. هر صندوق پروژه مختص يک پروژه بوده و موضوع صندوق ساخت و تکميل پروژه و سپس پايان يافتن فعاليت صندوق و تقسيم عوايد حاصل از اجراي پروژه با توجه به ساختار پيش‌بيني شده در طرح توجيهي صندوق است.

افزايش سرمايه سريع‌تر و آسان‌تر، عدم لغو پروژه به دليل کمبود منابع مالي، امکان تأمين مالي بلند مدت، معافيت مالياتي در خريد و فروش واحدها تا زمان بهره‌برداري، وجود بازارگردان و نقدشوندگي واحدها، اطمينان از خرج‌کرد آورده نقدي سرمايه‌گذاران در ساخت پروژه و اطلاع‌رساني دقيق و به‌موقع از وضعيت مالي و فيزيکي پروژه دلايلي است که باعث مي‌شود صاحبان پروژه‌ها از صندوق پروژه استفاده کنند و سرمايه‌گذاران ترغيب شوند تا در پرتفوي سرمايه‌گذاري خود، واحدهاي سرمايه‌گذاري اين صندوق‌ها رو داشته باشند.

صندوق سرمايه‌گذاري در اوراق بهادار مبتني بر طلا؛

صندوق سرمايه گذاري طلا (Gold Funds) نيز يکي از انواع صندوق هاي سرمايه گذاري قابل معامله در بورس است که در بسياري از کشورهاي دنيا وجود دارد . هدف از تشکيل و راه اندازي صندوق هاي سرمايه گذاري طلا تشکيل يک پرتفوي از دارايي هاي مبتني بر طلا است. مزايا و فوايد تشکيل صندوق هاي سرمايه گذاري طلا به شرح زير هستند :

• هدف از تشکيل و مزيت چنين پرتفوي کاهش ريسک صندوق‌ها و اوراق قابل معامله مربوط به خريد و فروش طلا است که يک سرمايه گذار معمولي ممکن است متحمل شود .
• دومين مزيت براي سرمايه گذاران خرد که شايد نتوانند يک شمش طلا بخرند،‌ مي توانند با مبلغ کمتري روي طلا سرمايه گذاري کنند، ضمن اينکه وجود پرتفوي در اين صندوق ها ريسک ضرر آنها را کاهش مي دهد .
• سومين مزيت صندوق هاي سرمايه گذاري طلا کاهش ريسک و خطرات نوسانات ناشي از بي ثباتي سياسي، اقتصادي و جغرافيايي نيز از ديگر مزاياي اين صندوق هاي سرمايه گذاري مشترک طلاست .
• چهارمين مزيت صندوق هاي طلا عدم نياز به نگهداري فيزيکي طلا و جواهرات است. بويژه اگر اين سرمايه گذاري ها روي طلا زياد باشد؛ براي مثال فرض کنيد که شما يک ميليارد روي طلا سرمايه گذاري کرديد، که نگهداري آن حداقل يک کيف کوچک نياز دارد ضمن اينکه مکاني امن نيز بايد براي نگهداري اين حجم ازطلا فراهم کنيد .

بسته به اينکه موسسان اين صندوق روي کدام يک از انواع دارايي هاي مرتبط با طلا سرمايه‌گذاري کرده باشند، بازده اين صندوق ها و ارزش اوراق اين صندوق ها متغير است .

10 بهترین صندوق درآمد ثابت برای سرمایه گذاری در آبان 1401

این روزها بحث سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سرمایه‌گذاری جذابیت زیادی برای علاقه مندان به حوزه سرمایه‌گذاری دارد. این نوع سرمایه‌گذاری به دلیل نقدشوندگی بالا، سود و بازده مناسب، امنیت سرمایه‌گذاری، عدم نیاز به دانش معامله گری در بازارهای مالی و . یکی از پرطرفدارترین روش‌های سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود. در تعریف صندوق‌ سرمایه‌گذاری را می‌توان نوعی نهاد مالی برشمرد که دارایی افراد را برای سرمایه‌گذاری‌ در بازار‌های مختلف جذب می‌کند و به تناسب سرمایه هر فرد سود مناسب پرداخت می‌کند. برای انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری باید ابتدا با انواع صندوق‌ها و نحوه فعالیت هر کدام آشنا شده و سپس به یادگیری روش انجام معاملات بپردازید. پس با ما تا انتهای مطلب همراه باشید.

معرفی 10 بهترین صندوق درآمد ثابت

صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت فارابی دوم

تخصیص سود روز شمار ۲۱ درصد و معاف از مالیات

اتصال حساب بانکی هر شخص به پینوست با قابلیت سرمایه‌گذاری خودکار

امکان تنظیم پس‌انداز دوره‌ای

کسب سود روزشمار با اتصال دستگاه کارتخوان

نداشتن اپلیکشن موبایل

لیست درحال بروزرسانی میباشد.

کدام صندوق سرمایه گذاری مناسب است؟

برای این که بهترین صندوق‌های سرمایه‌گذاری را بشناسید، در قدم اول باید بدانید که با توجه به ترکیب دارایی، صندوق‌ها به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند که اصلی‌ترین آن‌ها صندوق سرمایه‌گذاری در سهام، صندوق سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت و صندوق سرمایه‌گذاری مختلط هستند. در ادامه هر یک از این صندوق‌ها را بررسی کرده تا در نهایت به نحوه انتخاب بهترین صندوق‌ سرمایه‌ گذاری بپردازیم:

صندوق سرمایه گذاری در سهام
صندوق‌هایی که در این دسته قرار می‌گیرند، درصد زیادی از دارایی خود را در سهام سرمایه‌گذاری می‌کنند. از آنجایی که ریسک سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها بالاتر است، سرمایه‌گذاری در آن‌ها به افرادی توصیه می‌شود که ریسک‌پذیری بالایی دارند. در این صندوق‌ها حداقل سود تضمین شده‌ یا بازدهی بیشتر وجود ندارد.

صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت
در صندوق سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت بیشتر دارایی‌ها روی اوراق مشارکت سرمایه‌گذاری می‌شوند. این صندوق‌ها مناسب افرادی است که اهل ریسک نبوده و در قبال آن انتظار سود تضمین شده‌ دارند. علاوه بر سود تضمینی و ثابت، نباید از نقدشوندگی بالای این دسته غافل شد. واحدهای صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت به نسبت دیگر صندوق‌ها با سرعت بیشتری به پول نقد تبدیل می‌شوند.

صندوق سرمایه‌ گذاری مختلط
شاید شما ترکیبی از دسته بندی صندوق‌های معرفی شده را برای سرمایه‌گذاری ترجیح دهید. به عبارتی از نظر ریسک چیزی بین سرمایه‌گذاری در صندوق‌‌های درآمد ثابت و سهامی. در این صورت باید صندوق‌‌های مختلط را انتخاب کنید. این صندوق‌‌ها درصد بیشتری از دارایی خود را در سهام سرمایه‌گذاری کرده و مابقی آن را نیز به اوراق با درآمد ثابت ( اوراق مشارکت و سپرده‌های بانکی ) اختصاص می‌دهند.

اولین گام برای انتخاب یک حوزه سرمایه گذاری یا بازار مالی خوب، کشف روحیات و میزان ریسک پذیری سرمایه‌گذار است. در بازارهای مالی ریسک و بازده رابطه‌ای مستقیم داشته و با ریسک بیشتر می‌توانید انتظار بازدهی بیشتر از سرمایه خود را داشته باشید. البته این به معنی این نیست که انتظار شما حتما برآورده شده و به سود مورد نظر می‌رسید. نکته دیگر این است که اگر به دنبال درآمد ثابت هستید، از آنجایی که صندوق‌های درآمد ثابت اغلب پرداخت سود ماهیانه دارند، باید به دنبال سرمایه‌گذاری در آن‌ها باشید. اگر در این دسته از سرمایه‌گذاران قرار می‌گیرید، پیشنهاد می‌کنیم که به دنبال صندوق‌های سهامی و مختلط نباشید.

چگونه باید در صندوق ها سرمایه گذاری کرد؟

تا به این جا در خصوص انواع صندوق‌ها صحبت کردیم. اما چگونه می‌توان واحدهای صندوق را معامله کرد؟ صندوق‌ها علاوه بر تنوع دارایی از نظر قابلیت معامله نیز به دو دسته صندوق قابل معامله در بورس و صندوق صدور و ابطالی تقسیم می‌شوند که هر کدام نحوه سرمایه‌گذاری متفاوتی دارند.

سرمایه گذاری در صندوقی که مبتنی بر صدور و ابطال است، خارج از بورس انجام می‌شود. در این شرایط شخص سرمایه‌گذار باید بعد از یافتن صندوق مناسب و مراجعه به سایت رسمی آن بر اساس دستورالعمل سرمایه‌گذاری که مختص آن صندوق است، برای سرمایه‌گذاری اقدام کند. در گذشته نیاز به مراجعه حضوری برای صدور و ابطال واحدهای صندوق بود. اما امروزه اغلب صندوق‌ها تمامی خدمات مربوطه، از جمله صدور و ابطال واحدها را به شکل غیرحضوری انجام می‌دهند.

برای سرمایه‌گذاری در صندوق‌های قابل معامله، باید در ساعت انجام معاملات بازار به سایت کارگزاری مراجعه کنید. بنابراین در قدم اول باید کد بورسی داشته تا با انتخاب یک کارگزاری تایید شده توسط سازمان بورس، امکان استفاده از پنل معاملاتی آن برایتان فراهم باشد. مانند خرید سهام شرکت‌ها در بورس با جست و جوی نماد صندوق می‌توانید اقدام به خرید و فروش واحدهای صندوق کنید. واحدهای صندوق درآمد ثابت از نوع قابل معامله در بورس یا ETF می‌تواند به راحتیِ معاملات سهام، در سامانه معاملات آنلاین کارگزاری‌ خرید و فروش شود. صندوق ETFعلاوه بر خرید و فروش سریع در بورس مزایای دیگری نیز دارد. هزینه کارمزد کم، سرمایه کم برای سرمایه‌گذاری، شفافیت مالی و معافیت مالیاتی از جمله مزایای اصلی صندوق‌های قابل معامله در بورس محسوب می‌شوند.

بهترین صندوق سرمایه‌ گذاری را چطور انتخاب کنیم؟

صندوق‌های سرمایه‌گذاری با اسامی مختلفی فعالیت می‌کنند. برای انتخاب بهترین آن‌ها باید به موارد مختلفی توجه کنید. بازدهی صندوق، ضامن نقدشوندگی، حداقل تعداد واحدهای سرمایه‌گذاری، دارایی‌های تحت مدیریت صندوق و… در انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری تاثیر دارد. در ادامه برخی از ویژگی‌هایی که باید برای انتخاب صندوق در نظر بگیرید را بررسی کرده‌ایم. در نهایت می‌توانید با توجه به روحیات سرمایه‌گذاری، میزان ریسک‌پذیری، مقدار سرمایه و دیگر موارد مورد انتظار خود، بهترین صندوق را انتخاب کنید.

سابقه عملکرد صندوق
عملکرد صندوق در طول مدت فعالیت آن، برای انتخاب کمک زیادی به شما خواهد کرد. این اطلاعات و سوابق را می‌توانید در وب سایت رسمی هر صندوق‌ بررسی کنید. بررسی بازده می‌تواند در نگاه اجمالی عملکرد صندوق را به خوبی نمایش دهد. برای این که نگاهی عادلانه به عملکردها داشته باشید، در نگاه به سوابق صندوق باید فراز و فرودهای اقتصادی را نیز مد نظر قرار داده و بازده کسب شده را به تناسب آن در نظر بگیرید.

دارایی تحت مدیریت صندوق
میزان دارایی تحت مدیریت (AUM) ، نشان صندوق‌ها و اوراق قابل معامله از اعتماد تعداد بیشتری از سرمایه‌گذاران به صندوق است. این مورد نیز یکی از معیارهای مهم برای بررسی بهترین صندوق سرمایه گذاری محسوب می‌شود. البته باید در نظر داشته باشید که هر چه میزان دارایی تحت مدیریت صندوق بیشتر باشد، مدیریت آن تخصصی‌تر شده و به مراتب سختتر خواهد بود. در این شرایط تیم مجرب و کاربلد می‌توانند به طور مناسبی دارایی‌های موجود در صندوق را مدیریت کنند.

ضریب بتا
ضریب بتا یکی دیگر از موارد با اهمیت در تعیین قدرت صندوق سرمایه گذاری است. این ضریب میزان تغییر ارزش دارایی‌های صندوق را نسبت به بازار نشان می‌دهد. با ضریب بتا امکان محاسبه ریسک صندوق ایجاد شده و درست به همین دلیل فاکتور مهمی برای انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری محسوب می‌شود.

ضریب آلفا
ضریب آلفا نیز با نشان دادن مقدار بازدهی مازاد یک صندوق نسبت به شاخص بازار، مانند ضریب بتا در تعیین ارزش سرمایه‌گذاری یک صندوق کاربرد دارد. ضریب آلفا تحت عنوان بازده فعال نیز شناخته می‌شود.

سپرده گذاری بانک بهتر است یا صندوق سرمایه گذاری؟

شاید در نگاه اول سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها، به خصوص صندوق درآمد ثابت، مشابه با سرمایه گذاری در بانک به نظر برسد. با وجود این که بانک و صندوق‌های سرمایه گذاری درآمد ثابت سود پرداختی نزدیک به هم دارند، اما تفاوت‌هایی بین این دو مکان برای سرمایه‌گذاری وجود دارد که صندوق‌ها را بین علاقه‌مندان به حوزه سرمایه‌گذاری محبوبتر ساخته است.

درصد سودِ بیشتر در بانک برای حساب‌های بلندمدتی تعریف شده است. بنابراین اگر سرمایه‌گذار به هر دلیلی قبل از موعد تعیین شده قصد برداشت سرمایه خود را داشته باشد، قوانین سپرده بلندمدت را شکسته و سود خود را از دست خواهد داد. در صندوق‌ درآمد ثابت این امکان وجود دارد که در زمان نیاز با فروش واحدهای صندوق به سرعت بتوان به وجه نقد دسترسی پیدا کرد.

از دیگر مزایای صندوق‌های درآمد ثابت شفافیت مالی است. این صندوق‌ها به طور شفاف میزان سود یا نوسان موجود را به نمایش درآورده و عملکرد خود را به صورت هفتگی و وضعیت مالی را به صورت ماهانه و دوره‌ای در وب‌سایت خود برای آگاهی سرمایه‌گذاران انتشار می‌دهند. علاوه بر این، نظارت لحظه‌ای مدیران صندوق و کارشناسان سازمان بورس و اوراق برای ارزیابی و تحلیل اتفاقات صندوق وجود دارد که این به نوبه خود امنیت سرمایه‌گذاری را افزایش می‌دهد.

سخن پایانی
صندوق‌های سرمایه گذاری این روزها طرفداران زیادی پیدا کرده‌اند. تنوع بالا در ترکیب دارایی، هزینه کارمزد کم، سرمایه کم برای سرمایه‌گذاری، شفافیت مالی و . از جمله مزایای انتخاب این روش برای سرمایه‌گذاری است. انواع مختلف این صندوق‌ها امکان سرمایه‌گذاری برای افراد مختلف را فراهم می‌کند. سرمایه گذاری در صندوق‌ها برای سرمایه‌گذار دردسر کمتری دارد. به عبارتی از آن جا که یادگیری مهارت‌ها و تکنیک‌های معامله‌گری در بازارهای مالی نیاز به صرف زمان دارد، صندوق‌های سرمایه‌گذاری می‌توانند بهترین انتخاب برای سرمایه‌گذاران باشند. البته در این راه باید با توجه به روحیات سرمایه‌گذاری و سطح ریسک پذیری خود نسبت به انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری اقدام کنید.

سوالات متداول

مزایای صندوق سرمایه گذاری چیست؟

سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سرمایه‌گذاری نیاز به دانش تخصص نداشته و با این حال می‌تواند درآمد ثابتی برای سرمایه‌گذار ایجاد کند. امنیت بالای سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها با نظارت سازمان بورس تضمین شده و این مسئله به کاهش ریسک سرمایه‌گذاری منجر می‌شود. شاید برای تقسیم دارایی و کنترل ریسک دچار مشکل شوید؛ اما این صندوق‌ها با تقسیم دارایی‌ها در قسمت‌های مختلف موجب کنترل ریسک می‌شوند. علاوه بر این صندوق‌های سرمایه‌گذاری تنوع بسیار زیادی دارند و هر فرد می‌تواند با توجه به اولویت‌های‌ خود گزینه مناسب خود را انتخاب کند.

تقسیم سود در صندوق درآمد ثابت چگونه است؟

هر روز معاملاتی سود به دست آمده از معاملات به واحدهای سرمایه‌گذاری اضافه شده و طبق امیدنامه هر صندوق، در زمان مشخص قابل برداشت است. اما در اغلب صندوق‌ها در کنار این سود، سود مرکب هم وجود دارد که سرمایه‌گذار می‌تواند در صورت عدم برداشت سود به دست آمده، در دوره بعدی سوددهی، سود اصل سرمایه به اضافه سود دوره قبل که روی هم انباشته شده است را دریافت کند.

چگونه به اطلاعات و سوابق صندوق‌ها دسترسی پیدا کنیم؟

از مهمترین نکات برای انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری مقایسه عملکرد صندوق‌های مختلف با یکدیگر است. خوشبختانه این امکان فراهم بوده و با مراجعه به سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران یا سایت فیپیران می‌توان به اطلاعات صندوق‌های مختلف دسترسی پیدا کرد. البته اطلاعات و سوابق هر صندوق را می‌توان در کنار اطلاعات اصلی آن در سایت رسمی هر صندوق مشاهده کرد.

در کدام صندوق سرمایه گذاری کنیم؟

صندوق‌های سرمایه گذاری انواع مختلفی دارند. صندوق با درآمد ثابت که بیشتر دارایی خود را در اوراق با درآمد ثابت سرمایه‌گذاری کرده و به همین دلیل ریسک کمتری را به سرمایه‌گذار تحمیل می‌کند. این صندوق دارای سود ثابت است. صندوق سهامی درصد بالایی از ترکیب دارایی خود را به سهام موجود در بازار بورس تخصیص داده و به همین دلیل بیشترین ریسک را به سرمایه‌گذاران تحمیل می‌کند. در نهایت صندوق مختلط که دارای ریسک و بازدهی متوسطی بوده و برای سرمایه‌گذارانی مناسب است که روحیات سرمایه‌گذاری خود را چیزی بین صندوق درآمد ثابت و صندوق سهامی می‌بینند.

بازدهی صندوق های سرمایه گذاری درآمد ثابت چقدر است؟

محبوبیت در انتخاب، از میان تمام صندوق‌های سرمایه گذاری به صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت تعلق می‌گیرد. این محبوبیت به دلیل میزان ریسک پایین، بازدهی بیشتر و شرایط سرمایه‌گذاری آسانتر حتی نسبت به سپرده‌های بانکی است. سرمایه گذاران می‌توانند با انتخاب صندوق درآمد ثابت با شباهت بسیار نزدیک به امنیت سرمایه گذاری در بانک، واحدهای سرمایه گذاری را خریداری کنند. برای سرمایه گذاری کم ریسک می‌توانید با خیال راحت روی این نوع صندوق حساب باز کنید. این نوع صندوق‌های سرمایه گذاری در مقابل صندوق‌های سرمایه گذاری سهامی و مختلط در کشور از سود کم‌تری برخوردار هستند. سود یا بازدهی صندوق درآمد ثابت میزان مشخصی نداشته و بسته به صندوق انتخابی شما می‌تواند متفاوت باشد.

معرفی گروه صندوق سرمایه گذاری قابل معامله

گروه صندوق سرمایه گذاری قابل معامله یکی از گروه های فعال در بازار سرمایه است که در این مقاله به معرفی ویژگی های آن می پردازیم. سرمایه گذاری در بازار بورس ایران فقط محدود به سهام نمی شود و گزینه های صندوق‌ها و اوراق قابل معامله متعددی برای علاقه مندان به سرمایه گذاری در این بازار وجود دارد؛ از جمله این موارد می توان به صندوق های سرمایه گذاری اشاره کرد. این صندوق ها در واقع یکی از راه های غیر مستقیم سرمایه گذاری در بورس است و فعالان این بازار با خرید هر واحد از این صندوق ها می توانند به صورت غیر مستقیم در بورس سرمایه گذاری کنند.

صندوق سرمایه گذاری قابل معامله چیست؟

صندوق سرمایه گذاری قابل معامله یا همان ETF (Exchange traded fund)، یکی از انواع صندوق های سرمایه گذاری در بورس است و مشخصه اصلی این صندوق ها به این شکل است که واحدهای سرمایه‌گذاری آن ها همانند سهام، قابل معامله است؛ صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله در بورس، همانند دیگر صندوق ها، دارای واحدهای سرمایه گذاری هستند و این واحدها در بازارهای مختلف معامله می شوند.

به عبارت دیگر واحدهای صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله در بورس، در واقع نوعی از اوراق بهادار هستند که از دارایی های مختلفی مانند طلا، سهام، سپرده بانکی، اوراق با درآمد ثابت و یا ترکیبی از همه این دارایی ها تشکیل شده اند و سرمایه گذاران با خرید هر واحد از این صندوق ها، به طور مشترک مالک بخشی از این دارایی های داخل صندوق می شوند. به همین دلیل عملکرد صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله، رابطه مستقیمی با دارایی های موجود در صندوق مذکور دارد و با افت و خیز ارزش دارایی های این صندوق ها، ارزش و قیمت خود صندوق ها نیز تغییر می کند.

به عنوان مثال صندوق قابل معامله دارا یکم که در سال 1399 توسط دولت عرضه شد، متشکل از سهام 5 نماد بیمه اتکایی امین، بیمه البرز، بانک صادرات، بانک ملت و بانک تجارت است؛ بنابراین با نوسانات این نمادها در بازار سرمایه، ارزش صندوق دارا یکم نیز دچار نوسان می شود که این موضوع نشان دهنده تاثیر دارایی های موجود در صندوق ها بر ارزش و قیمت صندوق های قابل معامله دارد.

معرفی گروه صندوق سرمایه گذاری قابل معامله

همانطور که می دانید گروه های مختلفی در بازار سرمایه ایران فعال هستند و هر کدام از آن ها خدمات و محصولات خاص خود را ارائه می کنند؛ از طرف دیگر به دلیل گسترش صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله در بورس، گروهی تحت عنوان گروه صندوق سرمایه گذاری قابل معامله شکل گرفت و تمامی این صندوق ها به عنوان زیرمجموعه این گروه قرار گرفتند. در حال حاضر تعداد زیادی صندوق سرمایه گذاری قابل معامله در بازارهای بورس، فرابورس، بورس کالا و. وجود دارد که عمده این صندوق ها در حال معامله هستند و تعداد کمی از این صندوق ها در بازارها درج نماد شده اند اما هنوز معاملاتشان انجام نمی شود.

انواع صندوق سرمایه گذاری قابل معامله

صندوق های سرمایه گذاری مشابه یکدیگر نیستند و در گروه صندوق سرمایه گذاری قابل معامله، برای سرمایه گذاران با ریسک پذیری های گوناگون صندوق های متناسب با آن ها در نظر گرفته شده است که از جمله آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

صندوق سرمایه گذاری قابل معامله مختلط

اولین نوع صندوق سرمایه گذاری قابل معامله به عنوان زیرمجموعه گروه صندوق سرمایه گذاری قابل معامله، صندوق های مختلط هستند؛ همانطور که از اسم این صندوق مشخص است، دارایی های موجود در آن از انواع مختلفی تشکیل شده است و به طور کلی زمینه فعالیت و سرمایه گذاری این صندوق ها می تواند در انواع اوراق بهادار مانند سپرده های بانکی، سهام شرکت های فعال در بورس، اوراق با درآمد ثابت و. باشد. لازم به ذکر است که ترکیب دارایی های این صندوق ها دارای محدودیت هایی است و منابع این صندوق ها باید با نسبت و درصدهای تعیین شده بین سهام و اوراق با درآمد ثابت سرمایه گذاری شود.

اصلی ترین مولفه برای انتخاب صندوق های سرمایه گذاری، میزان ریسک پذیری افراد است و صندوق های مختلط به دلیل ترکیب دارایی هایشان، سطح ریسک متوسطی دارند و در مقایسه با صندوق های درآمد ثابت و یا صندوق های سرمایه گذاری در سهام، در میانه آن ها قرار می گیرد.

صندوق سرمایه گذاری قابل معامله جسورانه

گروه صندوق سرمایه گذاری قابل معامله میزبان نوع دیگر از صندوق های قابل معامله تحت عنوان صندوق های سرمایه گذاری جسورانه نیز هست. در واقع صندوق جسورانه به عنوان نوعی از صندوق های تامین مالی محسوب می شود که با استفاده از این مکانیسم، هزینه های کسب و کارهای نوین و تازه تاسیس شده یا همان استارتاپ ها تامین می شود. همانطور که از اسم صندوق های جسورانه مشخص است، این صندوق ها سطح ریسک بالایی دارند؛ چرا که تضمین و رویه مشخصی برای تعلق گرفتن سود به واحدهای این صندوق ها وجود ندارد و افرادی که به دنبال گرفتن سودهای بیشتر از سرمایه گذاری های خود هستند، به سمت چنین صندوق های جسورانه ای می آیند که قطعا متناسب با سودآوری آن ها، سطح ریسک بالاتری نیز دارند.

صندوق سرمایه گذاری قابل معامله با درآمد ثابت

یکی دیگر از زیرمجموعه های گروه صندوق سرمایه گذاری قابل معامله، صندوق های با درآمد ثابت هستند؛ صندوق های قابل معامله با درآمد ثابت به عنوان یکی از انواع ETF ها شناخته می شوند و علت نام گذاری آنها به عنوان صندوق های با درآمد ثابت این است که اکثر منابع آن ها صرف خرید اوراق با درآمد ثابت مانند سپرده های بانکی، اوراق مشارکت، انواع صکوک و. می شود. سطح ریسک سرمایه گذاری در صندوق های با درآمد ثابت بسیار پایین است و برای سرمایه گذارانی طراحی شده است که از ریسک های بالا گریزان اند و همواره به دنبال راه های کم ریسک هستند.

صندوق سرمایه گذاری قابل معامله کالایی

گروه صندوق سرمایه گذاری قابل معامله، به بازار بورس و فرابورس محدود نمی شود و در بورس کالا نیز فعال است؛ به اینصورت که صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله کالایی مختص بورس کالای ایران است و به عنوان یکی از ابزارهای جدید بورس کالا شناخته می شود و سازوکار آن به این شکل است که در این صندوق ها کالاهای معینی خرید و فروش می شوند و سرمایه گذاران به جای اینکه این کالاها را در بازار فیزیکی مورد معامله قرار دهند،صندوق مبتنی بر همان کالاها را در بورس کالا خرید و فروش می کنند. لازم به ذکر است که در بورس کالا صندوق های قابل معامله مختلفی از جمله صندوق های مبتنی بر طلا، سکه، زعفران و. وجود دارد.

صندوق سرمایه گذاری قابل معامله سهام

سازوکار صندوق های سرمایه گذاری در سهام به عنوان یکی از بخش های گروه صندوق سرمایه گذاری قابل معامله به این شکل است که این صندوق ها منابع خود را صرف خرید سهام شرکت های مختلف در بازار سرمایه می کنند و نحوه سود واحدهای این صندوق ها به اینصورت است که با رشد و بالا رفتن قیمت سهام موجود در پرتفو صندوق، قیمت این صندوق ها نیز افزایش می یابد و سرمایه گذاران آن سود کسب می کنند. سطح ریسک پذیری این صندوق ها در مقایسه با صندوق های بادرآمد ثابت و یا صندوق های مختلط بالاتر است و معمولا افراد با ریسک پذیری بالا در این صندوق ها سرمایه گذاری می کنند.

صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله در بازار سرمایه

به طور کلی گروه صندوق سرمایه گذاری قابل معامله را می توان به صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله در بورس اوراق بهادار تهران، فرابورس و بورس کالا تقسیم بندی کرد که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم.

صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله در بورس اوراق بهادار تهران

بخشی از گروه صندوق سرمایه گذاری قابل معامله در بورس اوراق بهادار تهران پذیرش شده است و در این بازار انواع صندوق ها مانند صندوق سرمایه گذاری قابل معامله با درآمد ثابت، مختلط، سرمایه گذاری در سهام و. وجود دارند که به طور کلی شامل موارد زیر می باشند:

• صندوق سرمایه گذاری نگين سامان (كارين)
• صندوق سرمایه گذاری زمين و ساختمان نگين شهرری (نگين)
• صندوق سرمایه گذاری ارزش آفرين بيدار (ارزش)
• صندوق واسطه گری مالی يكم (دارا يكم)
• صندوق سرمایه گذاری افرا نماد پايدار (افران)
• صندوق سرمایه گذاری بذر اميد آفرين (بذر)
• صندوق پالايشی يكم (پالايش)
• صندوق سرمايه‌گذاری صنوين (صنوين)
• صندوق سرمایه گذاری آوای فردای زاگرس (فردا)
• صندوق درآمد ثابت امين يكم فردا (امين يكم)
• صندوق سرمایه گذاری شاخصی بازارآشنا (وبازار)
• صندوق سرمایه گذاری سپر سرمايه بيدار (سپر)
• صندوق سرمایه گذاری سرو سودمند مدبران (سرو)
• صندوق سرمایه گذاری در سهام افق ملت (افق ملت)
• صندوق سرمايه گذاری ارمغان ايرانيان (ارمغان)
• صندوق سرمایه گذاری پارند پايدار سپهر (پارند)
• صندوق شاخص 30 شركت فيروزه (فيروزه)
• صندوق سرمایه گذاری تجارت شاخصی كاردان (كاردان)
• صندوق بادرآمد ثابت فيروزه آسيا (فيروزا)
• صندوق سرمایه گذاری خاتم ايساتيس پويا (خاتم)

صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله در فرابورس

گروه صندوق سرمایه گذاری قابل معامله در فرابورس نیز فعال است و در این بازار صندوق های سرمایه گذاری مختلفی همچون صندوق های سهامی، با درآمد ثابت، مختلط، زمین و ساختمان، جسورانه و. معامله می شوند، که عبارت اند از:

• صندوق سرمایه گذاری در سهام ثروت افزون ثمين (ثمين)
• صندوق سرمایه گذاری در سهام اوج دماوند(اوج)
• صندوق سرمایه گذاری در سهام ويستا (ويستا)
• صندوق سرمایه گذاری در سهام ثروت داريوش (داريوش)
• صندوق سرمایه گذاری در سهام پاداش سرمايه پارس (پادا)
• صندوق سرمایه گذاری در سهام فراز داريک (فراز)
• صندوق سرمایه گذاری در سهام زرين كوروش (زرين)
• صندوق سرمایه گذاری در سهام مديريت ثروت صندوق بازنشستگی (مدير)
• صندوق سرمایه گذاری در سهام آوای معيار (آوا)
• صندوق سرمایه گذاری در سهام سپهر كاريزما (كاريس)
• صندوق سرمایه گذاری در سهام هستی بخش آگاه (آگاس)
• صندوق سرمایه گذاری در سهام آسمان آرمانی (آساس)
• صندوق سرمایه گذاری در سهام امين تدبيرگران فردا (الماس)
• صندوق سرمایه گذاری در سهام آرمان آتيه درخشان مس (آتيمس)
• صندوق سرمایه گذاری در سهام توسعه اندوخته آينده (اطلس)

• صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت نوع دوم كارا (كارا)
• صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت ثبات ويستا (ثبات)
• صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت سپهر سودمند سينا (سيناد)
• صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت كامياب آشنا (كامياب)
• صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت سپيد دماوند (سپيدما)
• صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت اعتماد داريک (داريک)
• صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت گنجينه يكم آويد (گنجين)
• صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت دارا الگوريتم (دارا)
• صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت توازن معيار (دمعيار)
• صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت آسمان اميد (آساميد)
• صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت انديشه ورزان صباتامين (اوصتا)
• صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت گنجينه آينده روشن (صايند)
• صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت آرمان آتی كوثر (آكورد)
• صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت اعتماد آفرين پارسيان (اعتماد)

• صندوق سرمایه گذاری مختلط سپهر خبرگان نفت (سخند)
• صندوق سرمایه گذاری مختلط ثروت آفرين پارسيان (ثروتم)
• صندوق سرمایه گذاری مختلط آرمان سپهر آشنا (آسام)

• صندوق سرمایه گذاری در زمین و ساختمان مسکن شمال غرب (صغرب)

• صندوق خصوصی سورین نهایت‌نگر (سورین)
• صندوق جسورانه پیشرفت (پیشرفت)
• صندوق سرمایه گذاری خصوصی کمان کاریزما (کمان)
• صندوق جسورانه رشد یکم پیشگام (پیشگام)
• صندوق جسورانه سرو رشد پایدار یکم (ویسرو)
• صندوق جسورانه پویا الگوریتم (پویا)
• صندوق خصوصی ثروت آفرین فیروزه (ثروت)
• صندوق سرمايه گذاری خصوصی اعتبار سرمایه نوآفرین (نوآور)
• صندوق سرمایه‌گذاری جسورانه فیروزه (ونچر)
• صندوق سرمایه گذاری جسورانه ستاره برتر (استارز)
• صندوق سرمایه گذاری جسورانه ایده نوتک آشنا (آشناتک)
• صندوق سرمایه گذاری جسورانه یکم آرمان آتی (آتی1)
• صندوق سرمایه گذاری جسورانه توسعه فناوری آرمانی (آرمانی)
• صندوق جسورانه یکم دانشگاه تهران (تهران1)
• صندوق سرمایه‌گذاری جسورانه فناوری بازنشستگی (فنابا)
• صندوق سرمایه گذاری جسورانه رویش لوتوس (رویش)
• صندوق سرمایه‌گذاری جسورانه پارتیان (پارتین)

صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله در بورس کالا

در بورس کالا نیز صندوق های زیرمجموعه گروه صندوق سرمایه گذاری قابل معامله وجود دارند که عبارت اند از:

• صندوق سرمایه گذاری پشتوانه طلای لوتوس
• صندوق سرمایه گذاری زرافشان امید ایرانیان
• صندوق سرمایه گذاری در اوراق بهادار مبتنی بر سکه طلای کیان
• صندوق سرمایه گذاری در اوراق بهادار مبتنی بر سکه طلای مفید
• صندوق سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار مبتنی بر گواهی سپرده سکه طلا کهربا
• صندوق سرمایه گذاری طلای سرخ نوویرا
• صندوق سرمایه گذاری گروه زعفران سحرخیز

سودآوری صندوق های فعال در گروه صندوق سرمایه گذاری قابل معامله

نکته مهمی که سرمایه گذاران باید درباره گروه صندوق سرمایه گذاری قابل معامله بدانند این است که ارزش این صندوق ها متناسب با دارایی های آن ها سنجیده می شود و با نوسانات و افت و خیزهای قیمت دارایی ها، سودآوری این صندوق ها نیز دچار نوسان می شود. به عنوان مثال یک صندوق سرمایه گذاری در سهام را در نظر بگیرید که بخشی از پرتفوی خود را به سهام شرکت های گروه پتروشیمی اختصاص داده است و پس از خرید سهام این شرکت ها، قیمت های جهانی از جمله محصولات پتروشیمی کاهش یافته و افت کرده است و به دنبال آن قیمت سهام شرکت های پتروشیمی در بازار سرمایه نیز پایین آمده است؛ بنابراین بخشی از پرتفوی این صندوق وارد زیان شده و سودآوری آن را تحت تاثیر قرار می دهد. پس هنگامیکه سرمایه گذاران قصد انتخاب صندوق مورد نظر خود را دارند، باید به دارایی ها و چشم انداز سودآوری صندوق های مذکور توجه کنند.

جمع بندی

گروه صندوق سرمایه گذاری قابل معامله در بازار سرمایه ایران، همواره فرصت های مناسبی را برای علاقه مندان به فعالیت در این بازار فراهم کرده است و متناسب با سطح ریسک پذیری افراد گزینه های متعددی را پیش روی آن ها قرار داده است. بنابراین افرادی که زمان و تخصص لازم را برای تحلیل و معامله گری ندارند، می توانند از روش های سرمایه گذاری غیر مستقیم مانند صندوق های پذیرش شده در گروه صندوق صندوق سرمایه گذاری قابل معامله استفاده کنند.

صندوق سرمایه گذاری قابل معامله یا ETF چیست و چه مزایایی دارد؟

صندوق‌های سرمایه گذاری مشترک، یکی از روش‌های پرطرفدار سرمایه‌ گذاری است که از ریسک معقولی برخوردار بوده و افراد می‌توانند به‌صورت بلندمدت انتظار بازدهی معقولی را از آن داشته باشند و یکی از آن ها صندوق سرمایه گذاری قابل معامله یا ETF است. صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک با هدف مدیریت حرفه‌ای وجوه و کسب بازدهی مناسب از طریق تجمیع سرمایه‌ افراد و سرمایه‌گذاری در اوراق‌بهادار، تشکیل شده‌اند و در سطح جهان تنوع بالایی دارند. به طور کلی، صندوق‌ها، در سه دسته از ابزارهای مالی سرمایه ‌گذاری می‌کنند که عبارتند از:

• اوراق دارایی (سهام)
• اوراق بدهی (اوراق قرضه شرکتی)
• اوراق مشارکت دولتی (بدون ریسک)

بازده و واحدهای این ابزارها، با استفاده از ارزش خالص دارایی یا NAV ارزیابی و قیمت‌گذاری می‌‌شود. ارزش خالص دارایی Net Asset Value (NAV)، برابر است با مجموع تمام دارایی‌ها منهای تمام بدهی‌هایی که در یک سبد قرار می‌گیرد، تقسیم بر تعداد واحدهای سرمایه‌گذاری در صندوق. یکی از معروف‌ترین صندوق‌های سرمایه‌گذاری، صندوق سرمایه گذاری قابل معامله در بورس (EXCHANGE TRADED FUND) یا ETF نام دارد که مانند یک سهم در بازار سرمایه معامله و قیمت آن از طریق مکانیزم عرضه و تقاضا تعیین می‌گردد. آن‌ها، ساختاری شبیه صندوق سرمایه گذاری مشترک داشته و در بازار بورس اوراق بهادار و با قیمتی نزدیک به NAV دادوستد می‌شوند. ارزش مبنای هر واحد سرمایه گذاری در صندوق‌های قابل معامله ۱۰٫۰۰۰ ریال است و NAV آن‌ها هر ۲ دقیقه یک‌بار محاسبه می‌گردد. دوره فعالیت آن‌ها، به‌صورت نامحدود بوده و حداقل و حداکثری برای سرمایه‌گذاری افراد حقیقی و حقوقی در نظر گرفته نشده است. بازخرید واحدهای آن‌ها در کوتاه‌مدت بدون پرداخت جریمه امکان‌پذیر بوده و دوره پرداخت وجه بازخرید واحدها حداکثر یک روز کاری است. به همین دلیل، نقدینگی و شفافیت قیمتی نسبتاً بالایی دارند.

تاریخچه پیدایش صندوق سرمایه گذاری قابل معامله (ETF)

پیشینه شکل‌گیری این صندوق‌ها، به بحران مالی سال ۱۹۸۷ بازمی‌گردد. در سال ۱۹۸۷ روز دوشنبه که به دوشنبه سیاه معروف است شاخص داوجونز ۵۰۸ واحد یا ۲۲٫۶۱ درصد سقوط کرد و باعث وارد آمدن زیان ۵۰۰ میلیارد دلاری به سرمایه‌گذاران در بورس شد. سرمایه‌گذاران صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک در آن سال به این دلیل که برای کشف قیمت واحدهای خود و فروش آن باید تا پایان آن روز منتظر می‌ماندند، بیشترین ضرر را متحمل شدند. ازاینجا بود که ایده اولیه ایجاد صندوق قابل معامله مطرح شد. در تاریخ ۲۹ ژوئن سال ۱۹۹۳ اسپایدر (SPDR) که در حال حاضر بزرگ‌ترین ETF جهان است کار خود را آغاز نمود. سرمایه‌گذاری اصلی آن روی طلا است. در حال حاضر صندوق قابل معامله آرمان سپهر آشنا به‌عنوان قدیمی‌ترین صندوق بورسی کشور در حال فعالیت است؛ که در تاریخ ۰۷/۰۶/۱۳۹۲ فعالیت خود را آغاز نمود.

ویژگی های صندوق های قابل معامله

ETF به سه دسته سرمایه‌گذاری در سهام، سرمایه‌گذاری مختلط و سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار با درآمد ثابت تقسیم‌بندی می‌شوند. تفاوت این سه نوع، علاوه بر استراتژی معاملاتی آن‌ها، در کارمزد خریدوفروش آن‌ها است. ازجمله ویژگی‌های آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. به‌صورت آنلاین در بورس قابل معامله هستند
2. دربرگیرنده تمامی انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری دیگر است. (درآمد ثابت – سهامی – مختلط – طلا – شاخصی و …)
3. NAV آن‌ها هر ۲ دقیقه یک‌بار به‌روزرسانی می‌شود، بنابراین لازم نیست برای خریدوفروش واحدهای خود مانند صندوق‌های غیرقابل معامله منتظر کشف قیمت تا روز بعد بمانید.
4. خریدوفروش آن‌ها معاف از مالیات است.
5. کارمزدها
6. کارمزد ETF از نوع درآمد ثابت فقط شامل کارمزد خریدوفروش واحد می‌شود کارمزد خرید ۰٫۰۰۰۷۲۵ و کارمزد فروش هم ۰٫۰۰۰۷۲۵ ضرب در کل قیمت خرید یا فروش است و درمجموع کارمزد خریدوفروش ۰٫۰۰۱۴۵ است.
7. کارمزد ETF از نوع سهامی فقط شامل کارمزد خریدوفروش واحد می‌شود کارمزد خرید ۰٫۰۰۴۶۴ و کارمزد فروش هم ۰٫۰۰۴۷۵ ضرب در کل قیمت خرید یا فروش است و درمجموع کارمزد خریدوفروش ۰٫۰۰۹۳۹ است.
8. کارمزد EFT از نوع مختلط فقط شامل کارمزد خریدوفروش واحد می‌شود کارمزد خرید ۰٫۰۰۲۴۳ و کارمزد فروش هم ۰٫۰۰۲۶۴ ضرب در کل قیمت خرید یا فروش است و درمجموع کارمزد خریدوفروش ۰٫۰۰۵۰۷ است.
9. همچنین هزینه‌های عملیاتی ETF در مقایسه با سایر صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک به دلیل انتقال هزینه‌های ارائه خدمات مشتری از صندوق به کارگزاری، کمتر است. مانند اغلب صندوق‌های غیرقابل معامله ضامن نقد شوندگی ندارد و در عوض رکن جدیدی به‌عنوان بازار گردان، فراهم آوردن نقد شوندگی آن‌ها را بر عهده دارد و در مواقعی که عرضه‌کننده‌ای وجود ندارد یا تقاضای دیگری وجود نداشته باشد خریدوفروش واحدها را انجام می‌دهد.
10. تأسیس و فعالیت آن‌ها تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار است، بنابراین شفافیت اطلاعاتی قابل‌توجهی دارند.
11. تفاوت اصلی EFT با صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک افزایش نقد شوندگی با بهره‌گیری از پتانسیل بازار بورس است.
12. ترکیب دارایی‌های صندوق‌های بورسی
13. هر نوع از صندوق‌های سرمایه‌گذاری درآمد ثابت، سهامی، مبتنی بر طلا، شاخصی و مختلط می‌توانند به‌صورت قابل معامله در بازار بورس ارائه شوند. آن‌ها با توجه به نوع فعالیتشان ترکیب دارایی متفاوتی دارند. مثلاً ترکیب دارایی ETF سهامی مشابه صندوق‌های سهامی است و یا ETF شاخصی پیرو ترکیب دارایی استاندارد صندوق‌های شاخصی هستند و تنها تفاوت آنها با نوع معمولی آن در نوع ارائه و خریدوفروش آن‌ها است.

ETF برای چه افرادی مناسب است؟

این سرمایه‌گذاری، می‌تواند برای همه مناسب باشد چون هم امکان بهره‌مندی از تنوع سبد خرید و هم کاهش میزان ریسک‌پذیری در این صندوق‌ها وجود دارد. علاوه بر این، سرمایه‌گذاری در آن برای افرادی که علاقه‌مند به بازار سهام هستند، جذاب است؛ اما باید توجه کرد که صبر داشتن بسیار مهم است و حداقل باید مدت ۶ ماه زمان گذاشت تا به بازده مناسبی رسید.

مزایای صندوق قابل معامله (ETF) چیست؟

۱- خرید و فروش آسان و نقد شوندگی خوب

واحدهای سرمایه‌گذاری آن ها به‌آسانی و به‌صورت آنلاین قابل معامله هستند این قابلیت از بزرگ‌ترین مزیت این نوع از صندوق‌ها است که آن‌ها را قابل‌رقابت با سرمایه‌گذاری در بازار سهام است. همچنین زمان بازپرداخت مبلغ فروش این واحدها حداکثر ظرف مدت ۳ روز به‌حساب مشتری انتقال می‌یابد؛ بنابراین آن‌ها نقد شوندگی بهتری نسبت به نوع غیرقابل معامله خود را دارند.

۲- محاسبه NAV آنی

میزان NAV یا ارزش خالص دارایی‌های صندوق‌ها معمولاً برای روز کاری بعد محاسبه می‌شود یعنی برای خرید یک واحد سرمایه‌گذاری آن‌ها باید قیمت فردا آن واحد محاسبه شود ولی در ETF میزان NAV هر دو دقیقه محاسبه می‌شود و برای خرید آنلاین و محاسبه قیمت هر واحد مشکلی وجود ندارد.

۳- معافیت مالیاتی

طبق قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید به‌منظور تسهیل اجرای سیاست‌های کلی اصل چهل و چهارم قانون اساسی، خریدوفروش واحدهای سرمایه‌گذاری ETF معاف از مالیات است؛ و همان‌گونه که قبلاً ذکر شد برای خریدوفروش این واحدها هیچ‌گونه مبلغی جز کارمزد خریدوفروش دریافت نمی‌شود.

۴- بدون نیاز به صف خریدوفروش

درست است که ساز و کار سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها مشابه بازار سهام است اما سرمایه‌گذاران برای معامله واحدهای آن‌ها نیازی به منتظر بودن در صف خرید و یا فروش ندارند و به‌صورت آنی قابل معامله هستند.

۵- شفافیت

صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله در طول روز و هنگامی‌که بازارها باز هستند، خریدوفروش می‌شوند. قیمت‌گذاری سهام آن‌ها در طول ساعت کاری بورس به‌صورت پیوسته است؛ بنابراین سرمایه‌گذاران آنها در لحظه می‌دانند چه مبلغی برای خرید سهام پرداخت کرده یا چه مبلغی برای فروش سهام دریافت می‌کنند.
شفافیت احتمال تقلب یا سوءاستفاده از طرف مدیران صندوق را کاهش می‌دهد.

۶- هزینه‌های پایین‌تر

هزینه‌های عملیاتی صندوق بورسی نسبت به صندوق سرمایه‌گذاری غیرقابل معامله کمتر است. دلیل آن انتقال هزینه‌های ارائه خدمات مشتری از صندوق به کارگزاری است.

۷- معایب ETF چیست؟

امکان خریدوفروش لحظه‌ای در بورس همان‌طور که می‌تواند به‌عنوان مزیت این نوع صندوق‌ها مطرح شود اما در شرایطی می‌تواند برای سرمایه‌گذاران نوپا که کمتر توانایی کنترل هیجانات خود را دارند زیان‌آور باشد، چون برای دستیابی به بازدهی مطلوب نیاز به‌صرف زمان مناسب است؛ اما افراد تازه‌کار شاید کند بودن و یا ضرر کوتاه‌مدت احتمالی را نتوانند تحمل کنند و با ضرر سرمایه خود را خارج کنند. درصورتی‌که ذات سرمایه‌گذاری در صندوق‌های غیرقابل معامله در بورس بر اساس سرمایه‌گذاری میان‌مدت و یا بلندمدت است.

۸- انواع ETFها

در دنیا انواع متنوعی از آن‌ها وجود دارد که به‌خوبی متنوع شده‌اند و این اجازه را می‌دهند تا یک پرتفوی با تنوع خوب با سرمایه‌گذاری در چند ETF حاصل شود.
یک صندوق ممکن است دارایی‌ها متفاوتی داشته باشد. به‌عنوان‌مثال یک ETF ممکن است ترکیبی از سهام، سپرده بانکی، شمش طلا، اوراق خزانه دولتی، مقداری پول نقد، سکه، ارز یا ترکیبی از تمامی این موارد داشته باشد. انتخاب نوع ETF به روحیه و انتظار بازدهی افراد بستگی دارد. برای خرید آنها بهتر است دیدگاه میان‌مدت و بلندمدت (بیش از ۶ ماه) وجود داشته باشد.

لیست صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله در بورس

در حال حاضر ۲۹ ETF در کشور فعالیت می‌کنند که از میان آن‌ها ۱۲ عدد با درآمد ثابت، ۸ عدد سهامی، ۴ عدد طلا، ۳ عدد مختلط و ۲ عدد شاخصی هستند. برای اطلاع از لیست صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس، می‌توانید به سایت سازمان بورس و اوراق بهادار، مراجعه کنید.

بهترین ETF صندوق‌ها و اوراق قابل معامله را چگونه شناسایی کنیم؟

برای شروع سرمایه‌گذاری، باید کارنامه ETF را در بازه حداقل ۶ ماهه بررسی کنیم و بر اساس وضعیت فعالیت و میزان بازدهی، آن را انتخاب کنیم.
و سپس از طریق یک کارگزاری معتبر برای خرید واحدهای سرمایه‌گذاری اقدام کنید.

چگونه ETF بخریم؟

خرید واحدهای ETF، مستلزم دارا بودن کد معاملاتی فعال در سیستم شرکت سپرده‌گذاری مرکزی است. واحدهای خریداری‌شده بانام هستند و گواهی خرید مربوطه توسط شرکت سپرده‌گذاری مرکزی و تسویه وجوه صادر می‌شوند. آن‌ها از تمام دفاتر کارگزاری‌ها و سامانه برخط معاملات قابل معامله هستند که این امر، سرمایه‌گذاری در ETF و خروج از آن را بسیار آسان نموده است. با خریدوفروش واحدهای این صندوق‌ها، درصدی به‌عنوان کارمزد معاملات از حساب سرمایه‌گذار کسر می‌گردد. ارزش خالص دارایی‌های این صندوق‌ها به لحظه محاسبه و به اطلاع سرمایه‌گذاران می‌رسد. آن ها معمولاً هیچ تقسیم سودی ندارند و همه سود سرمایه‌گذاری‌ در NAV آن خلاصه می‌شود. از دیگر مزیت‌های آن ها، ارزان بودن آن‌ها نسبت به سایر صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک است؛ زیرا خریداران ETF از طریق کارگزاران بورس، معاملات خود را انجام می‌دهند و بنابراین هزینه‌های بازاریابی وجود ندارد و به دلیل اینکه بیش‌تر آن‌ها به شکل منفعل مدیریت می‌شوند، معمولاً هزینه‌های کمتری نسبت به سرمایه‌گذاری در صندوق‌های دیگر دارند.

معرفی صندوق های سرمایه گذاری

یک نهاد مالی است که با منابع حاصل از انتشار گواهی سرمایه‌گذاری را در موضوع فعالیت مصوب خود سرمایه‌گذاری می‌کند و مالکان آن به نسبت سرمایه‌گذاری خود، در سود و زیان صندوق شریک‌ هستند. صندوق های سرمایه گذاری فرصت مناسبی هستند برای افرادی که فرصت، تخصص و منابع مالی محدودی دارند و می توانند با استفاده از دانش و تجربه و منابع در دسترس موسسان صندوق از فرصت های موجود در بازار سرمایه استفاده ببرند.

انواع صندوق‌های سرمایه گذاری

صندوق های سرمایه گذاری بر اساس نوع ممکن است وجوه جمع آوری شده را در انواع اوراق بهادار با درآمد ثابت، سهام و حق تقدم سهام، پروژه ساختمانی، طلا، ارز و . که مشخصات آنها در امیدنامه صندوق ذکر شده است سرمایه گذاری می کند. انواع صندوق های سرمایه گذاری به شرح زیر می باشد:

1- صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت

این نوع صندوق‌ها حداقل بین ۷۰% تا ۹۰% از دارایی‌های خود را در اوراق مشارکت، سپرده بانکی، گواهی سپرده بانکی و سایر اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایه گذاری می‌کنند. باقی‌مانده دارایی‌های صندوق نیز به اختیار مدیر صندوق (تا سقف ۱۰%) در بورس سرمایه گذاری می‌شود.

مزایا: بازدهی بالاتر از بانک | ریسک‌پذیری پایین | حداقل سود تضمین شده | پرداخت منظم سود رد بازه های معین |قابلیت نقد شوندگی

بالا | دارای ضامن(نهاد مالی) نقد شوندگی

2- صندوق سرمایه گذاری سهامی

این نوع از صندوق‌ها حداقل ۷۰% از دارایی‌های خود را در سهام سرمایه گذاری می‌کنند. ۳۰% باقی‌مانده نیز به اختیار مدیر صندوق در سهام، اوراق مشارکت، سپرده بانکی یا سایر اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایه گذاری می‌شود.

مزایا : ریسک بیشتر از صندوق های درآمد ثابت | حداقل سود تضمین شده| مناسب افراد پرمشغله | مدیریت حرفه ای صندوق توسط

3- صندوق سرمایه گذاری مختلط

این نوع از صندوق‌ها حداکثر ۶۰% از دارایی خود را در سهام سرمایه گذاری می‌کنند. حداقل ۴۰% از دارایی صندوق نیز در اوراق با درآمد ثابت مثل اوراق مشارکت و سپرده‌های بانکی سرمایه گذاری می‌شود.

مزایا: میزان ریسک مابین صندوق های درآمد ثابت و صندوق های درسهام | ریسک متوسط | دارای ضامن نقد شوندگی | حداقل سود

تضمین شده ندارند

۴- صندوق سرمایه گذاری قابل معامله (ETF)

فعالیت اصلی این صندوق‌ها، سرمایه گذاری در اوراق بهادار یا دارایی‌های فیزیکی است که به عنوان دارایی پایه صندوق در نظر گرفته می‌شود. عملکرد صندوق‌ها و اوراق قابل معامله این نوع از صندوق‌ها به عملکرد دارایی پشتوانه آن بستگی دارد. می‌توانند از هر کدام از ۳ نوع صندوق سرمایه گذاری قبلی باشند.

مزایا : ریسک های متفاوت براساس معاملات برحسب عرضه و تقاضا | خرید و فروش این صندوق ها در بورس بر میزان نقدشوندگی

آن ها تاثیر خواهد داشت

۵- صندوق‌های سرمایه گذاری در طلا

صندوق‌های سرمایه‌ گذاری طلا با خرید و فروش سپرده سکه و انواع اوراق بهادار مبتنی بر طلا که معمولا در بورس پذیرفته ‌شده‌اند، به کسب بازده می‌پردازند .

۶- صندوق‌های سرمایه‌ گذاری زمین و ساختمان

صندوق‌های سرمایه‌ گذاری زمین و ساختمان، صندوق‌هایی هستند که سرمایه‌های کوچک اشخاص حقیقی یا حقوقی را به‌ منظور سرمایه‌گذاری در پروژه‌های بزرگ ساختمانی جذب می‌کنند. با این کار امکان استفاده سرمایه‌گذاران خرد از فرصت‌های سرمایه‌گذاری در پروژه‌های بزرگ و درآمدزای مسکن فراهم می‌شود.

۷- صندوق‌های سرمایه گذاری پروژه

صندوق‌ سرمایه‌ گذاری پروژه، صندوق‌هایی هستند که منابع مالی سرمایه‌گذاران را برای تأمین مالی پروژه‌های صنعتی، معدنی، نفت و پتروشیمی جذب می‌کنند. هدف از تشکیل این نوع صندوق‌ها، جمع‌آوری سرمایه از متقاضیان و اختصاص وجوه جمع‌آوری ‌شده به ساخت و بهره‌برداری انواع پروژه‌های دارای توجیه است.

۸- صندوق سرمایه گذاری نیکوکاری

. افرادی که قصد حمایت از اهداف نیکوکارانه را دارند، به‌جای پرداخت پولی که پس از یک‌بار پرداخت و هزینه شدن به پایان می‌رسد، در این صندوق‌ها سرمایه‌گذاری می‌کنند و سود ناشی از این سرمایه‌گذاری به‌صورت همیشگی به آن هدف اعطا می‌شود. البته فرد می‌تواند بخشی از سود ناشی از این سرمایه‌گذاری را برای خود و بخش دیگر برای آن هدف در نظر بگیرد.

۹- صندوق سرمایه گذاری جسورانه

صندوق‌هایی که بر ایده‌ها و کسب‌وکارهای نوآورانه سرمایه‌گذاری می‌کنند و ممکن است سودی فراوان عاید افراد کنند.

۱۰- صندوق سرمایه گذاری اختصاصی بازار گردانی

بازارگردانی به معنای خریدوفروش سهم‌های شرکت یا صنعتی خاص است که موجب بهبود نقدشوندگی و متعادل نگه‌داشتن بازار می‌شود.

۱۱- صندوق سرمایه گذاری شاخصی

صندوق‌‌های سرمایه‌ گذاری شاخصی، صندوق‌هایی هستند که منابع مالی جمع‌آوری ‌شده را درست به شکلی سرمایه‌گذاری می‌کنند که عملکردی مشابه با عملکرد یکی از شاخص‌های بازار سرمایه را به دست بیاورند.