بهترین زمان معامله در بورس! معرفی ساعات معاملات بورس و خرید و فروش سهام
معامله در بورس یکی از روش‌های پرریسک سرمایه‌گذاری است که موفقیت در آن به عوامل مختلفی بستگی دارد. دانش کافی، تجربه، پیگیری اطلاعات روز و… از عوامل مؤثر در افزایش سود در معاملات بورسی است. علاوه بر این، توجه به ساعات معاملات بورس هم اهمیت بسیاری دارد. همانطور که ساعت در طول روز در میزان فروش فروشگاه‌ها تأثیرگذار است، انتخاب بهترین زمان معامله در بورس هم می‌تواند درصد سود را افزایش دهد. متأسفانه بسیاری از افراد به این موضوع دقت نمی‌کنند و هنوز از تأثیر آن غافل هستند. اگر تازه به جمع معامله‌گران بورس پیوستید، پیشنهاد می‌کنیم که برای آگاهی از انتخاب بهترین روز و ساعت در هر نوع معامله، این مطلب از لندو را تا پایان مطالعه کنید.
چرا انتخاب بهترین زمان معامله در بورس مهم است؟
نوسانات در بازار بورس، اتفاق بسیار رایجی است و قیمت یک سهام می‌تواند در طول یک بازه زمانی کم و زیاد شود. به‌عبارتی ممکن است قیمت یک سهام بعد از انجام معامله به صورت پله‌ای رشد یا سقوط داشته باشد. یک معامله‌گر حرفه‌ای بازار بورس باید بتواند سهام مورد نظر را با کمترین قیمت بخرد و با بیشترین قیمت بفروشد. به همین دلیل توانایی تشخیص بهترین ساعات معاملات بورس یکی از هنرهای اصلی این معامله‌گرهاست. حرفه‌ای‌ها همیشه به دنبال بهترین زمان خرید و فروش سهام در بازار بورس هستند تا بتوانند نوسانات این بازار را به نفع خود تمام کنند. البته پیش‌نیاز حرفه‌ای بودن و آشنایی با بهترین زمان معامله در بورس، آشنایی اولیه با این بازار است. بنابراین اگر تازه وارد بورس شده‌اید و هنوز از چندوچون بسیاری از زوایای آن مطلع نیستید، حتماً مطلب بورس چیست؟ را در مجله لندو مطالعه کنید. با مطالعه این مطلب آگاهی نسبی در مورد بازار بورس پیدا می‌کنید و بعد می‌توانید سراغ مطالعه مباحث تخصصی‌تر بروید.
طلایی‌ترین زمان معاملات بورس در ایران
زمان طلایی خرید و فروش سهام در بازار بورس به ساعت شروع فعالیت روزانه بازارهای کشور بستگی دارد. بنابراین بسته به کشوری که در آن معامله انجام می‌شود، بهترین زمان معامله در بورس می‌تواند متفاوت باشد. بهترین زمان انجام معاملات در بازار بورس ایران، بازه ساعت ۹ تا ۱۲:۳۰ ظهر است و در این زمان مهم‌ترین معاملات بورس انجام می‌شود. معمولاً معامله‌گران حرفه‌ای در بازه ۸:۳۰ تا ۹ را به ثبت سفارش خرید و فروش در سامانه معاملاتی مشغول می‌شوند و ۹ به بعد تجارت سهام را آغاز می‌کنند.
چه زمانی بهتر است که سهام بخریم؟
اگر قصد خرید سهام را دارید، علاوه بر دقت به بازه زمانی طلایی معاملات سهام در طول روز ، باید به وضعیت حمایت و مقاومت قیمت‌ها هم دقت کنید. اصطلاح حمایت در بورس به سطحی از قیمت اشاره می‌کند که با افزایش تقاضا، قیمت سهام از یک حدی کمتر نمی‌شود. در واقع در وضعیت حمایت، افراد برای خرید یک سهام مشتاق‌تر هستند، اما در مقابل فروشندگان تمایل کمتری به فروش دارند. در واقع هر زمان تقاضا بیشتر از میزان عرضه باشد، قیمت سهام به‌طور موقت به سطح حمایت و کمترین میزان خود می‌رسد و دیگر احتمال کاهش قیمت آن به زیر این سطح بسیار کم است.
اصطلاح مقاومت در بورس بیانگر وضعیتی برخلاف سطح حمایت است. یعنی زمانیکه عرضه بیشتر از تقاضا می‌شود. در نتیجه قیمت سهام تا سطح مقاومت بالا می‌رود، اما احتمال افزایش آن از این حد بسیار کم است. در چنین حالتی فروشندگان به فروش تمایل بالایی دارند، اما تعداد خریداران کم است. بنابراین در سطح مقاومت، شما موقتاً با بیشترین رقم قیمت روبه‌رو هستید و دیگر بیشتر از این گران نمی‌شود.
با توجه به سطح مقاومت و حمایت، باید زمانی که سطح مقاومت قیمت شکسته می‌شود برای خرید اقدام کنید؛ یعنی زمانیکه قیمت اعلام‌شده کمتر از میزان حداکثری آن در سطح مقاومت است. در زمان خرید باید قیمت سهام در وضعیت حمایت هم نباشد تا بتوان به کاهش قیمت خوش‌بین بود. اگر قصد دارید که سهام بخرید، باید در آخرین فرصت‌های باقی‌مانده برای انجام معاملات روزانه، این کار را انجام دهید.
یک نکنه مهم که باید بدانید:
مدت زمان کوتاه ۱۲:۱۵ تا ۱۲:۳۰ بهترین بازه برای خرید سهام است و در این بازه قیمت‌ها کاهش پیدا می‌کند. بنابراین در این زمان خرید بهتری خواهید داشت.
دقت به ساعت معامله برای خرید سهام می‌تواند تأثیر به‌سزایی در افزایش و کاهش سود سرمایه شما داشته باشد. علاوه بر دقت به زمان خرید سهام، برای سود بیشتر در معاملات بورسی باید به نکات دیگری هم دقت کنید. بنابراین پیش از پیوستن به جمع سهامداران، پیشنهاد می‌کنیم که وارد صفحه سرمایه گذاری در بورس در مجله لندو شوید تا بیشتر از چگونگی این سبک از سرمایه‌گذاری در ایران بدانید.
چه زمانی بهتر است که سهام خود را بفروشیم؟
هر زمان که سهام شما رو به ضرر است یا به حد نهایی قیمتی که مدنظرتان بوده، رسیده است، می‌توانید سهام خود را بفروشید. اگر قصد دارید که سهامتان را بفروشید، خوب است بدانید که اولین ساعات معاملات بورس، زمان مناسبی برای فروش محسوب می‌شود. به همین منظور، بازه ساعت ۹ تا ۹:روش های انجام معاملات در بورس ایران روش های انجام معاملات در بورس ایران ۱۵ طلایی‌ترین زمان فروش سهام است. فروش در این بازه بیشترین سود را نصیبتان می‌کند و افراد هیجان بالایی برای خرید دارند. البته باید به میزان تارگت قیمت‌گذاری سهام هم دقت کنید تا در زمان فروش به این میزان رسیده باشد. چون در چنین حالتی سهام در حال رشد است و میزان تقاضا بالاست. این روند صعودی معمولاً در ساعت‌های ابتدایی معاملات اتفاق می‌افتد.
نکته‌ای که خوب است بدانید:
اگر سهام شما به حد ضرر رسیده است، باید هرچه زودتر برای فروش آن اقدام کنید. در چنین حالتی هرچه دیرتر بفروشید، بیشتر ضرر می‌کنید.
میزان ریسک در اولین و آخرین ساعات معاملات روش های انجام معاملات در بورس ایران روش های انجام معاملات در بورس ایران در بورس
بعد از تحلیل بازارهای سهام، باید به این نکته اشاره کنیم که ۱۰ دقیقه اول آغاز زمان معاملات و همین‌طور ۱۰ دقیقه پایانی، بازه‌های زمانی مهمی برای معامله‌گران هستند. در ۱۰ دقیقه اول به دلیل اخبار و شایعات به گوش رسیده در روز گذشته، ریسک بیشتری برای معامله وجود دارد. مثلاً ممکن است روز گذشته شایعات منفی در مورد یک سهام پخش شده باشد و دارنده آن به دلیل ترس از متضرر شدن، در همان دقایق اول مشتاق فروش آن باشد. پخش اخبار مثبت در مورد ارزش یک سهام هم می‌تواند ریسک معاملات را بالا ببرد. تا جایی که یک سهام خیلی بیشتر از قیمت قبلی خواهان داشته باشد و خریدار ریسک کند و گران‌تر از قیمت اصلی آن را بخرد.
میزان ریسک معامله در ۱۰ دقیقه آخر باقی‌مانده از ساعات معاملات بورس نسبت به دقایق اولیه بسیار کمتر است. چون هرچه از ساعات اولیه می‌گذرد، بازار داغ شایعات و اخبار به گوش رسیده از تب‌وتاب می‌افتد و دیگر معامله‌گران با اطلاعات حقیقی به‌دست آورده می‌توانند اخبار صحیح را از شایعات دروغ تشخیص دهند. بنابراین اگر اهل ریسک نیستید، در ساعات پایانی معامله کنید. البته یادتان باشد که میزان ریسک در دقایق آخر کم می‌شود، اما هرگز صفر نمی‌شود!
فراموش نکنید که پذیرش ریسک در معاملات به معنی شکست در معامله و ضرر کردن نیست. گاهی وجود ریسک در معاملات به نفع معامله‌گران است و بازدهی خوبی دارد. بنابراین نمی‌توان به‌طور قطعی گفت که ریسک‌پذیر باشید یا تنها طبق برنامه خرید و فروش کنید. هرچه در بازار بورس حرفه‌ای‌تر شوید، قدرت تشخیص شما برای پذیرش یا عدم پذیرش ریسک بیشتر خواهد شد.
با ابزار دانش و تجربه وارد بازار سهام شوید
به‌عنوان یک سهام‌دار باید بدانید که همیشه ریسک و نوسان در سود و ضرر بازار بورس وجود دارد. اما باید بتوانید با کمک تحلیل درست بازار، مشاوره‌های اقتصادی و آگاهی از اطلاعات روز، بهترین نتیجه را از معامله دریافت کنید. برای آشنایی هرچه بیشتر در مورد بازار سهام و دریافت اطلاعات مفید، مطالب دنیای بورس را در مجله لندو دنبال کنید. لندو یک سامانه مالی فعال در حوزه اقتصاد است که وام بدون پیش پرداخت با سفته در اختیار متقاضیان قرار می‌دهد. این وام به ضامن و چک نیازی ندارد و به صورت اعتبار خرید کالا داده می‌شود. مجله لندو علاوه بر وام، به همه مباحث مالی و سرمایه‌گذاری روز، از جمله بورس می‌پردازد. بنابراین برای کسانی که به این حوزه علاقمند هستند، مطالعه این مجله خالی از لطف نخواهد بود.
معرفی کامل انواع سامانه معاملاتی در بازار بورس ایران
سامانه معاملاتی سیستم رایانه‌ای است که دریافت سفارش‌های خرید و فروش، تطبیق سفارش‌ها و در نهایت انجام معاملات از طریق آن انجام می‌شود. معاملات سهام در کشور ما به چهار روش مراجعه حضوری به کارگزاری، سفارش تلفنی، سفارش اینترنتی و سامانه معاملات آنلاین انجام می‌شود. سامانه معاملات آنلاین بر خلاف روش‌های دیگر به سرمایه‌گذار اجازه می‌دهد که خود مستقیما و بدون نیاز به واسطه که همان کارگزار است، اقدام به انجام معامله نماید.
به طور کلی یکی از نکات مهم در سرمایه‌گذاری سرعت عمل در تصمیم‌گیری و اقدام است. سرمایه‌گذار باید بتواند به محض دریافت اطلاعات معتبر، در کمترین زمان نسبت به سرمایه‌گذاری خود تصمیم‌گیری کند. در هنگام معاملات، حتی چند دقیقه تأخیر در خرید یا فروش یک سهم ممکن است سرمایه‌گذار را مجبور کند سهم مورد نظر خود را با قیمت بالاتری خریده و یا سهمی که دارد را با قیمت کمتری بفروشد. در سامانه معاملات آنلاین نسبت به روش‌های سنتی که کارگزار روش های انجام معاملات در بورس ایران پس از دریافت سفارش آن را وارد سامانه می‌کند، سرعت عمل در انجام معاملات بسیار بیشتر بوده و با اتصال به اینترنت در کسری از ثانیه انجام خواهد شد.
در روش‌های سنتی گاهی اوقات بین سرمایه‌گذار و کارگزار اختلاف ایجاد می‌شود. برای مثال ممکن است سرمایه‌گذار ادعا کند که کارگزار درخواست وی را به موقع وارد سامانه معاملات نکرده و به همین دلیل وی متحمل زیان شده است. البته که این موارد بسیار اندک هستند، اما با راه‌اندازی سامانه معاملات آنلاین و از آن جا که در این روش سرمایه‌گذار خود مستقیما اقدام به انجام معامله می‌کند، این اختلافات عملا به صفر رسیده‌اند.
در روش معاملات آنلاین بلافاصله پس از انجام معامله مبلغ مورد نیاز برای خرید سهام به صورت خودکار از حساب بانکی الکترونیکی سرمایه‌گذار کسر می‌شود. همچنین مبلغ حاصل از فروش سهام نیز به همین صورت به حساب فرد واریز شده و برای دریافت و پرداخت وجه نیازی به مراجعه حضوری به بانک و یا کارگزاری نیست. همچنین سرمایه‌گذار می‌تواند در هر لحظه از آخرین وضعیت گردش مالی و موجودی حساب خود مطلع شود.
سامانه معاملات آنلاین به علت تسهیل فرآیند سرمایه‌گذاری در بورس، به رشد و توسعه مداوم بازار سرمایه و اقتصاد کشور کمک شایانی می‌کند.
علی‌رغم این که در این روش سرمایه‌گذار خود مستقیما اقدام به خرید و فروش سهام می‌کند و کارگزار در این معاملات دخالتی ندارد، اما از آن جا که فرایند تسویه معاملات و نقل و انتقال مالکیت سهام بین خریدار و فروشنده از طریق کارگزاران انجام می‌شود، دسترسی به سامانه معاملات نیز می‌بایست توسط کارگزاران فراهم شود. پس برای معامله سهام و انواع اوراق بهادار همواره یک نهاد واسط میان سرمایه‌گذار و سازمان بورس وجود دارد که به آن کارگزار میگویند. در حال حاضر هنگام مراجعه به کارگزار و دریافت کد بورسی، معمولا یک فرم برای دسترسی به سامانه معاملات نیز در اختیار سرمایه‌گذار قرار می‌گیرد.
کارگزاری موظف است حداکثر ظرف مدت یک هفته پس از مراجعه سرمایه‌گذار، نام کاربری و رمز عبور وی را برای استفاده از سامانه معاملات آنلاین صادر نموده و به صورت محرمانه به وی تحویل دهد. بنابراین، با استفاده از سامانه معاملات آنلاین، سرمایه‌گذار بدون نیاز به مراجعه حضوری و تلفنی به کارگزار می‌تواند به خرید و فروش سهام بپردازد.
کارمزد خرید و فروش سهام
در سایر بازارها از جمله بورس و بازار سرمایه نیز کارمزد معاملات که به عنوان حق کارگزاری است پرداخت خواهد شد.
نرخ کارمزد پرداختی باتوجه به حجم معامله و مبلغ تعیین می شود.
محاسبه کارمزد خرید و فروش سهام در بورس (کارمزد معاملاتی)
برای خرید و فروش سهام یا سایر اوراق بهادار قابل معامله در بورس باید از طریق کارگزاری های بورسی اقدام کرد.
کارگزاری ها محیطی را فراهم کردند تا معامله گران در یک بستر معاملاتی که دارای شفافیت اطلاعاتی و قیمت های توافقی است گرد هم آیند و معامله کنند.
کارگزاران در کارگزاری ها در ازای ارائه خدمات به مشتریان و بابت اتصالی که بین خریداران و فروشندگان برقرار می کند، مبلغی را به عنون کارمزد معاملاتی دریافت می کنند.
در هنگام فروش سهام، علاوه بر کارمزد، مبلغی به عنوان مالیات نیز پرداخت می شود که از حساب سرمایه گذار نزد کارگزار به صورت روش های انجام معاملات در بورس ایران مستقیم کسر می شود.
لازم به ذکراست مبلغی که تحت عنوان کارمزد پرداخت می شود، به حساب کارگزاری وارد می شود اما از مبلغ مالیات، بخشی مربوط به نهاده مربوطه (سازمان بورس، شرکت سپرده گذاری مرکزی و بورس مربوطه، شرکت مدیریت فناوری بورس) و بخشی مربوط به کارگزاری است.
مبلغ کارمزد پرداختی و نرخ های آن باتوجه به نوع سرمایه قابل معامله که سهام، اوراق بهادار، واحدهای صندوق سرمایه گذاری می باشد و اینکه در بازار بورس، فرابورس، بورس انرژی، بورس کالا معامله می شود، متفاوت خواهد بود.
انواع معاملات در بورس
مقررات حاکم بر بورس ، انواع معاملات بورس را تعیین و در هر مورد تکالیف و تعهدات طرفین و کارگزاران آنها را مشخص کرده است. معاملات سهام در بورس به سه نوع عادی، عمده و بلوکی تقسیم و به شیوه حراج انجام می شود. خریدار و فروشنده ناگزیرند برای انجام این معاملات بورسی به کارگزار مراجعه نمایند.
۱-معاملات عادی (خرد)
معاملات عادی آن دسته از قراردادها هستند که در تمام روزهای کاری بورس به منظور خرید و فروش سهام منعقد می شوند. معامله خرد عنوانی است که معامله گران و فعالان بازار به این معاملات روزمره اطلاق می کنند و در مقررات چنین عنوانی به کار نرفته است. انجام معاملات عادی مشمول شرایط و مقررات مخصوص به خود می باشد.
الف. تعیین قیمت سهام در بورس
بر خلاف معامله سهام در خارج از بورس که بدون هیچ گونه محدودیتی انجام می شود، برای تعیین قیمت سهام در بورس قواعد محدود کننده ای وضع شده است. قیمت سهام در بورس بر اساس عرضه و تقاضا تعیین می شود اما دامنه تغییر قیمت، دامنه محدودی است که به پیشنهاد هیات مدیره بورس تعیین می شود و اصطلاحا دامنه نوسان روزانه قیمت نامیده می شود. به موجب بند ۱۸ ماده ۱ آئین نامه معاملات در بورس اوراق بهادار تهران مصوب 1385 شورای بورس، دامنه نوسان قیمت، پایین ترین روش های انجام معاملات در بورس ایران تا بالاترین قیمتی است که در آن دامنه، طی یک یا چند جلسه رسمی معاملاتی بورس، قیمت می تواند نوسان داشته باشد.
ب. محدودیت حجمی و حجم مبنا در خرید سهام بورس
معیار دیگری که در تعیین قیمت سهام موثر می باشد، حجم مبنا است. حجم مبنا تعداد اوراق بهادار از یک نوع است که هر روز باید مورد داد و ستد قرار گیرد تا کل درصد تغییر آن روز در تعیین قیمت روز بعد ملاک باشد . بورس بر اساس محاسبات ریاضی تعداد سهام هر شرکت که باید در هر روز کاری معامله شود تا قیمت سهام بر آن مبنا تعیین گردد را اعلام می کند. در تعیین حجم مبنا میزان سرمایه شرکت ها موثر است.
محدودیت حجمی محدودیت دیگری برای بر اصل آزادی قراردادها در معاملات بورس محسوب می شود به این معنی که هر شخص در زمان واحد حق خرید یا فروش بیش از درصد تعیین شده سهام در بورس را ندارد.
ج. پرداخت مبلغ و انتقال سهام در معاملات بورس
پس از وقوع معامله، بحث پرداخت ثمن و دریافت ثمن مطرح می شود.
ماده ۱۱ آیین نامه معاملات بدین منظور مدت سه روز کاری را تعیین کرده است. وجوه مربوط به سهام معامله شده در بورس همراه با وکالت نامه فروش سهام و اصل سهام باید حداکثر تا ۷۲ ساعت از تاریخ معامله بین کارگزاران خریدار و فروشنده رد و بدل گردد. کارگزار فروشنده موظف است تشریفات مربوط به انتقال سهام معامله شده را ظرف ۷۲ ساعت (سه جلسه معاملاتی) از تاریخ معامله انجام داده و سهام را تحویل خریدار نماید.
نقض تعهد روش های انجام معاملات در بورس ایران در معاملات خرد سهام بورس
اولین شرط مسئولیت قراردادی وجود پیمانی نافذ و الزام آور میان زیاندیده و خوانده دعوا است. هرجا که تعهد ناشی از قرارداد انجام نشود و اجرای مستقیم آن امکان نداشته باشد مسئولیت قراردادی مطرح است.
نقض تعهد در معاملات خرد سهام بورس در روابط خریدار و کارگزار قابل تصور است، به این صورت که ممکن است خریدار وجه را به موقع به کارگزار نپردازد یا اصلا پرداخت نکند.
در روابط بین فروشنده و کارگزار وضعیت بر عکس است یعنی ممکن است کارگزار وجه ناشی از معامله را به مشتری پرداخت نکند. در آراء صادره ملاحظه می شود هرگاه تقصیر کارگزار موجب ورود خسارت به مشتری شده باشد هیات داوری کارگزار را محکوم به جبران خسارت نموده و تعهدی یا تفریط وی مانند هر قرارداد نمایندگی دیگر موجب مسئولیت او شده است.
همچنین در روابط شرکت کارگزاری و سپرده گذاری نیز نقض تعهد و عدم پرداخت به موقع وجوه امکان پذیر است، موضوعی که تسویه معاملات را بسیار بیشتر با مشکل مواجه می کند. چرا که عدم ایفای تعهدات یک کارگزار بر کل پروسه تسویه در بازار اوراق بهادار تاثیر می گذارد و ضمانت اجراهای عادی برای پوشش خسارت ناشی از اقدام کارگزار کفایت نمی کند.
متاسفانه در روابط بین کارگزاران و مشتریان آنها در ایران، قرارداد جامعی که حدود حقوق و تعهدات طرفین را تبیین کند وجود ندارد. صرفا دستور خرید و فروش سهام و فرم هایی که بعضا ناقص و بسیار محدود هستند در روابط بین آنها حاکم است، موضوعی که نه منافع کارگزار را تامین می کند و نه منافع مشتری کارگزاری را، با این حال همین فرم های ناقص، نقش قرارداد را ایفا می کنند.
تنها قرارداد موجود قرارداد عضویت در صندوق تضمین است که در دستورالعمل صندوق تضمین تسویه معاملات بورس اوراق بهادار تهران پیش بینی شده است. هدف از تاسیس این صندوق جلوگیری از بروز بحران ناشی از نقض تعهدات یک عضو بوده است. در این دستورالعمل واژه نکول به جای نقض تعهد به کار رفته و اینگونه تعریف شده است: عدم پرداخت بدهی ناشی از معاملات اوراق بهادار در موعد مقرر در روز تسویه توسط اعضای پایاپای .اما از آنجا که هیچ محدودیت حجمی برای کارگزاران در معاملات سهام وجود ندارد لذا سقف تعهد آنها نامحدود است و صندوق توانایی جبران تمام این موارد را ندارد لذا در ماده ۴ دستورالعمل تضمین پیش بینی شده است که صندوق تضمین حداکثر تا سقف منابع قابل پرداخت خود و در چارچوب مفاد این دستورالعمل نسبت به پوشش نکول اعضا اقدام می نماید.
در صورت نکول عضو در شرایط زیر موضوع توسط شرکت سپرده گذاری مرکزی به مرجع رسیدگی به تخلفات ارجاع می شود:
- در صورتی که تامین بدهی نکول شده عضو، بر اساس دستورالعمل از محل منابع صندوق تضمین ممکن نباشد.
- در صورتی که بدهی نکول شده عضو بر اساس دستور روش های انجام معاملات در بورس ایران العمل از محل منابع صندوق پرداخت شده لکن عضو نکول کرده در مهلت های مقرر نسبت به باز پرداخت آن به همراه جریمه تاخیر مربوطه به صندوق تضمین خودداری نماید.
- در صورتی که عضو، در یک دوره سه ماهه مرتکب نکول بیش از یک روز کاری شود.
شرکت سپرده گذاری مرکزی جهت وصول مطالبات صندوق تضمین از هر عضو نسبت به طرح دعوی از مجرای کمیته سازش و هیات داوری اقدام می نماید.
۲-معاملات عمده
در بورس تهران معاملات عمده بر اساس تعداد سهام موضوع معامله و سرمایه شرکت تعیین می شوند. مطابق بند ۱۹ ماده ۱ دستورالعمل اجرایی نحوه انجام معاملات در بورس اوراق بهادار تهران :(( معامله عمده ، معامله ای است که تعداد سهام یا حق تقدم قابل معامله در آن، در شرکت هایی که سهام پایه آنها بیش از سه میلیارد عدد است، بزرگتر یا مساوی ۵ درصد باشد.)) به عبارتی با توجه به مبلغ اسمی سهام که صد تومان است در شرکت هایی با سرمایه بیش از سیصد میلیارد تومان، معامله بیشتر از یک درصد سهام و در شرکت هایی با سرمایه مساوی یا کمتر از سیصد میلیارد تومان، معامله بیش از ۵ درصد سهام شرکت در زمره معاملات عمده تلقی می شود. در معاملات عمده دامنه نوسان قیمت و محدودیت حجمی اعمال نمی شود.
بنابراین در معاملات عمده باید حداقل یکی از شرایط زیر وجود داشته باشد:
- تعداد سهام مورد معامله، از کل سهام آن شرکت به میزان معینی بیشتر باشد؛
- حجم معاملات آن، طی یک دوره معین از کل حجم معاملات بازار بیشتر باشد.
دلیل وضع مقررات خاص برای معاملات عمده، اهمیتی است که عمدتا معامله این تعداد سهام در برنامه کسب و کار شرکت و در نتیجه تصمیم سرمایه گذاران و قیمت سهام دارد. نوعا معاملات این میزان سهام توسط اشخاصی صورت می گیرد که قصد مدیریت شرکت را داشته باشند.
بنابراین با توجه به تاثیر این معاملات نه تنها همه سهامداران باید از چنین معاملاتی مطلع باشند بلکه شرایط رقابت برای تصاحب آن و قیمت معامله با معاملات عادی نیز بایستی تفاوت داشته باشد.
معاملات عمده به دو نوع معاملات عمده ی عادی و معاملات شرایطی تقسیم می شوند؛ در نوع معاملات عادی، نقل و انتقال ثمن و سهام در مدت ۳ روز کاری انجام می شود، اما در معاملات عمده شرایطی، خارج از ساز و کار بورس و یا فرابورس، پرداخت بخشی از وجه به صورت مدت دار انجام می شود.
عدم ایفای تعهدات در معاملات عمده سهام بورس
نحوه ورود خسارت و جبران آن در معاملات عمده با معاملات خرد متفاوت است. این خسارت در سه مرحله قابل تصور است:
۱- نقض تعهد فروشنده پس از انتشار اطلاعیه معامله عمده و قبل از تعیین برنده معامله؛
۲- نقض تعهد خریدار پس از برنده شدن در رقابت و پیش از قطعیت معامله؛
۳- نقض تعهد فروشنده پس از تعیین برنده رقابت و پیش از قطعیت معامله.
نقض تعهد در معاملات بورسی علاوه بر ضمانت اجراهای حقوقی دارای ضمانت اجرای انضباطی نیز می باشد.
۳. معاملات بلوکی
سفارشی که برای خرید یا فروش بخش بزرگی از یک نوع اوراق بهادار ثبت می گردد، معامله ی بلوکی نامیده می شود. در معاملات بلوکی نیز درست مانند معاملات عمده، قواعد مربوط به محدودیت حجمی و محدودیت قیمتی رعایت نمی شود.
در ایران یک بازار مجزا برای انجام معاملات بلوکی ایجاد شده که به آن بازار بلوک گفته می شود و ساعت شروع و پایان و طول هر جلسه معاملاتی در آن مانند بازار عادی می باشد. به طور معمول، سرمایه گذاران حقوقی وارد معاملات بلوکی می شوند. در معاملات بلوکی، سرمایه گذاران می توانند سهام و حق تقدم قابل معامله ی بورسی را در شرایطی که حجم آن حداقل ۵۰ برابر محدودیت حجم سفارش در بازار عادی و یا ارزش معامله ای آن معادل ۲۰ میلیارد باشد را در این بازار معامله کنند؛ البته در شرایطی که این پیشنهاد مشمول نصاب های معامله عمده نباشد.
خرید و فروش سهام در بورس اوراق بهادار (آموزش نحوه معامله در بورس)
اصول اولیه خرید و فروش سهام در بورس اوراق بهادار:
معامله گرانی که به تازگی فعالیت خود را در بازار سرمایه آغاز می کنند ، به دنبال یادگیری روش های مختلف معامله سهام از قبیل خرید و فروش آنلاین سهام و دانستن موضوعات پیرامون این روش ها هستند. تصمیم داریم مقاله ای درباره نحوه خرید و فروش آنلاین و اینترنتی سهام در بازار بورس اوراق بهادار برای شما بنویسیم. در این اینجا افراد تازه وارد به بورس می توانند اطلاعاتی درباره روش های معامله در این بازار و همچنین نحوه خریدوفروش سهام در بازار سرمایه را بدست بیاورند و از آن استفاده نمایند.
نحوه معامله در بازار سرمایه:
افرادی که قصد خرید و فروش سهام در بازار سرمایه را دارند نمی توانند به صورت مستقیم این کار را انجام بدهند. خرید و فروش سهام در این بازار همیشه باید توسط یک واسط که به آنها کارگزاری گفته می‌شود انجام می پذیرد. در واقع کارگزاری ها واسط بین شما و بازار بورس اوراق بهادار یا همان بورس هستند. به طور کلی و همیشه خرید و فروش بین شما و سایر سرمایه گذاران در این بازار توسط کارگزاری انجام می پذیرد. بنابراین شما برای خرید و فروش اوراق بهادار (سهام) در بورس باید به یک کارگزاری مراجعه نمایید و افتتاح حساب معاملاتی در آن کارگزاری را به صورت حضوری جهت احراز هویت انجام دهید.
لازمه انجام معامله در بازار سرمایه داشتن کد معاملاتی یا به اصطلاح کد بورسی است. این کد یک شناسه منحصر به فرد برای شما می‌باشد . کد معاملاتی شما یکبار صادر می‌شود و برای همیشه شما صاحب آن خواهید بود ، مانند شماره شناسنامه یا کد ملی شما. پس از دریافت کد بورسی شما می‌توانید شروع روش های انجام معاملات در بورس ایران به انجام معامله نمایید. البته به تازگی سامانه ای برای احراز هویت سهامداران و معامله گران راه اندازی گردیده است به نام سامانه سجام (سامانه جامع اطلاعات مشتریان) که هر سرمایه گذاری قبل از دریافت کد معاملاتی باید در این سامانه ثبت نام و احراز هویت خود را انجام دهد.
روش های معامله در بازار سرمایه:
روش های معامله در بازار سرمایه عبارتند از:
مراجعه حضوری به کارگزاری ها و ارائه سفارش خرید یا فروش به مسئول معاملاتی
سفارش تلفنی خرید و فروش سهام به کارگزار خود
سفارش اینترنتی به کارگزاری به صورت آفلاین
خرید و فروش یا معامله سهام به صورت آنلاین
امروزه روش های حضوری و تلفنی با گسترش و استفاده روز افزون از اینترنت تقریبا کاربردی ندارد ، چرا که پروسه ای وقت گیر و زمانبر است و سهولت معامله آنلاین با استفاده از اینترنت نیز کارایی این روشها را از بین برده است.
در روش معامله اینترنتی ، شما یک قرارداد خرید و فروش برخط با کارگزار خود را امضاء می کنید و پس از آن کارگزار به شما یک کلمه کاربری و کد عبور ارائه می‌دهد . بنابراین شما ثبت خرید و فروش خود را در سامانه معاملاتی کارگزاری انجام می دهید و کارگزار از طرف شما معاملات ثبت شده را انجام می‌دهد. البته کارگزاران بورس اوراق بهادار برای هر خرید و فروش مبالغی را به عنوان کارمزد از ما دریافت خواهند نمود که مبلغ مشخص شده ای است که از طرف سازمان بورس اوراق بهادار برای هر برگ از سهام مصوب شده است.
کارمزد معاملات:
به طور کلی کارمزد به مبالغی که ما به عنوان روش های انجام معاملات در بورس ایران سرمایه گذار برای خرید و فروش اوراق بهادار به کارگزار بابت خدمتی که به وسیله مشاوره در سرمایه گذاری یا مدیریت خرید یا فروش اوراق بهادار باید بپردازیم میگویند. همانطور که گفتیم این مقدار به نسبت هر مبلغ سرمایه گذاری و انواع آن می تواند متفاوت باشد.
در بازار بورس اوراق بهادار دو نوع کارمزد داریم که شامل کارمزد خرید سهام به میزان 0/464 درصد به ازای خرید هر برگه سهم می‌باشد. کارمزد فروش سهام به میزان 0/575 درصد به ازای فروش هر برگ سهم می‌باشد. البته فروش سهام شامل 0/1 درصد مالیات نیز می‌باشد که در مبلغ کارمزد فروش محاسبه می‌گردد. یعنی فقط در زمان فروش است که هر سهم مشمول مالیات می‌باشد و در زمان خرید این مالیات به سهام تعلق نمی گیرد . کارمزد و مالیات سهام هایی که در در بازارهای مختلف معامله می‌شوند از قبیل بورس، فرابورس، اوراق تسهیلات مسکن، اوراق اختیار خرید و فروش معامله ، اوراق مشارکت یکسان نمی‌باشد و هر اوراق بهادار نرخ مشخص شده خود را دارد. همچنین این کارمزد ها در هنگام انجام معاملات خرید و فروش محاسبه و از حساب مشتری نزد کارگزاری کسر می‌گردد.
آموزش نحوه خرید و فروش سهام: 
در ابتدای این مطلب نحوه باز کردن حساب معاملاتی را برای شما شرح دادیم. حال بعد از دریافت کد معاملاتی با همان کد بورسی و دریافت شناسه کاربری و کلمه عبور از کارگزاری خود ، می‌توانید شروع به خرید و فروش و معامله سهام نمایید. در آغاز باید وارد درگاه (پلتفرم) معاملاتی کارگزاری خود شوید. هر کارگزاری برای انجام معاملات و دسترسی شما به حساب و کد بورسی تان یک درگاه معاملاتی اختصاصی دارد که این بسترهای معاملاتی معمولا در سایت های کارگزاری ها در دسترس است. (در حال حاضر دو پلتفرم معاملاتی رایان هم افزا و تدبیرپرداز جزء پرکاربرترین نرم افزارهای قابل استفاده برای معامله گران در اکثر کارگزاری های بورس اوراق بهادار می‌باشد.) زمانیکه برای اولین بار وارد بستر معاملاتی خود شوید تنها می‌توانید اطلاعات کلی بازار و همچنین اطلاعات معاملاتی خود را در این درگاه مشاهده نمایید ، چراکه تاکنون هیچگونه معامله و خرید و فروشی انجام نداده اید. بنابراین شرح کلی خرید سهام و در انتها فروش آن را برای شما خواهیم داد.
- واریز وجه : برای شروع معامله (خرید) ابتدا باید حساب خود نزد کارگزاری را شارژ نمایید. شما برای واریز مبلغ اولیه هیچ محدودیتی ندارید و معمولا بعد از انجام عملیات مبلغ مورد نظر به حساب شما نزد کارگزاری اضافه خواهد شد. شما در هر ساعت از شبانه روز می‌توانید این مبلغ را به حساب خود نزد کارگزاری واریز نمایید.
- خرید : بعد از شارژ کردن حساب خود نوبت به انجام معامله است. ممکن است شما سهمی را در نظر داشته باشید ولی باید به این نکته توجه کنید که فقط در زمان به اصطلاح تایم معاملاتی می‌توانید این خرید را انجام دهید. زمان روش های انجام معاملات در بورس ایران معاملات در بازار بورس اوراق بهادار ایران از روز شنبه تا چهارشنبه ساعت 8:30 الی 12:30 یعنی حدود 4 ساعت می‌باشد. البته از ساعت 8:30 الی 9 صبح تنها زمانی است که شما می‌توانید سفارش خرید خود را ثبت نمایید ولی معامله ای در این بازه انجام نخواهد شد. ذکر این نکته الزامی است که حداقل میزان سفارش برای خرید هر سهم در بازار بورس اوراق بهادار ایران 5,000,000 ریال می‌باشد و شما نمی‌توانید مبالغی کمتر از این مبلغ را برای سفارش خود انتخاب نمایید. معمولا پلتفرم های معاملاتی مبالغ سفارش را به نسبت حجم و مبلغ محاسبه می‌نمایند ولی شما می‌توانید برای محاسبه حداقل مبلغ سفارش خود تعداد هر برگ سهم را در مبلغ آن ضرب نمایید و در انتها کارمزد آن را نیز محاسبه نمایید تا بتوانید مبلغ خالص خرید خود را مشخص نمایید. البته مبلغ حداقل سفارش در مورد سفارشات عرضه اولیه صدق نمی کند ، چرا که این عرضه ها می‌تواند کمتر از مبلغ حداقل سفارش یعنی 5,000,000 ریال باشد که بسته به مقدار و مبلغ عرضه شده از طرف شرکت عرضه شده در بورس اوراق بهادار متغیر است.
- فروش : بعد از اینکه خرید خود را انجام دادید ، بسته به نوع استراتژی معاملاتی خود و میزان دریافت سود یا زیان خود از یک معامله خرید می‌توانید سهام مورد نظر خود را به فروش برسانید. همانطور که گفته شد تنها در زمان تایم معاملاتی می‌توانید خرید یا فروش انجام دهید. برخلاف معاملات خرید برای معاملات فروش کف و سقفی مشخص نشده است و شما به هر میزان که بخواهید تا سقف دارایی سهام خود می‌توانید آن را به فروش رسانید. به مانند خرید در معامله فروش نیز مقدار مورد نظر خود را به همراه مبلغ به اضافه کارمزد را محاسبه نمایید و سفارش فروش خود را در سامانه معاملاتی کارگزاری ثبت نمایید. بعد از فروش سهام مورد نظر مبلغ فروش به حساب شما نزد کارگزاری اضافه خواهد شد و به همان میزان شما قادر خواهید بود از آن برداشت نمایید.
- برداشت: زمانی که معاملات خرید فروش شما انجام پذیرفت و به هر دلیل شما نیاز به برداشت از حساب خود نزد کارگزاری داشته باشید ، می‌توانید به میزان اعتباری که از فروش سهام خود در حساب معاملاتی دارید برداشت نمایید. البته این مبالغ معمولا با فاصله زمانی از یک روز تا چند روز به حساب بانکی شما واریز خواهد شد ، بسته به نوع کارگزاری که در آن حساب دارید.
در این مطلب سعی شد مراحل و مبانی اولیه خرید و فروش و باز کردن حساب معاملاتی شرح داده شود. ولی برای شروع معامله شما نیاز به آموزش و مطالب کاملتری خواهید داشت. پس توصیه می‌کنیم قبل از شروع معاملات خود مطالب دیگر آکادمی بورس پشوتن را نیز دنبال نمایید تا بتوانید معاملاتی پرسود داشته باشید.
دیدگاه شما