سرنوشت سکه و دلار در نیمه دوم سال
مذاکرات برجامی را باید مهمترین عاملی دانست که از ماهها قبل بازارهایی چون طلا و دلار را تحت تاثیر خود قرار داده است و نه تنها در حال حاضر بازارهای مالی ما را با فرسایشی شدنش دچار نوعی سکته و بیتحرکی کرده بلکه این مذاکرات سرنوشت بسیاری از پارامترهای اقتصادی و بازارهای مالی مختلف ما را در ماههای آینده رقم خواهد زد. با این وجود با فرض ادامه روند فعلی در مذاکرات پیشبینی میشود در بلندمدت ارزش دلار بالای 40 هزار تومان و انس طلا به حدود 2000 دلار میرسد که ارزش سکه طلا را در بلند مدت به حدود 19 میلیون تومان خواهد رساند این در حالی است که در شرایط فعلی قیمت سکه تمام در بازار حدود 14 میلیون تومان، دلار بازار آزاد حدود 30 هزار تومان و انس جهانی طلا حدود 1750 دلار است.
سجاد بوربور کارشناس بازارهای مالی در پاسخ به این سوال که با در نظر گرفتن شرایط کنونی اقتصاد ایران و پارامترهای اثرگذار جهانی بر شرایط سیاسی و اقتصادی کشور به علاوه ادامه روند فرسایشی فعلی مذاکرات، وضعیت سکه طلا را تا پایان سال 1401 چطور ارزیابی میکنید گفت:« دو عامل بسیار مهم در تحلیل سکه طلا ایفای نقش میکند؛ یکی دلار بازار آزاد ایران و دیگری طلای جهانی. با این حساب برای بررسی وضعیت سکه طلا در نیمه دوم سال 1401 باید ابتدا به بررسی وضعیت دلار تا پایان سال پرداخت.»
این کارشناس در خصوص تحلیل دلار و بررسی کف و شاخص آینده دلار آمریکا سقف ارزش فاندامنتالی دلار در سال 1401 اعلام کرد:«لازم است دلار را از مسیر برابری قدرت خرید ارزشگذاری و سال پایه را سال 81 در نظر گرفت.تورم دیده شده در این تحلیل تورم اعلام شده از بانک مرکزی و مرکز آمار ایران نیست بلکه تورم واقعی با تفاوت رشد نقدینگی با رشد اقتصادی برابر است و برای تحلیل وضعیت دلار لازم است که این تورم را مورد نظر داشته باشیم. با این حساب کف نقدینگی برحسب دلار به صورت میانگین بعد از هر جهش ارزی (سال 91، 97 و 99) حدود 170 میلیارد دلار بوده است. در دهه 90 رشد اقتصادی حدود صفر درصد بوده است و باید توجه داشته باشیم که ارزش دلار با قیمت دلار متفاوت است. ارزش دلار روی کاغذ و در حقیقت قیمت ذاتی آن است و قیمت دلار، قیمت روز دلار در بازار است و از طریق عرضه و تقاضا مشخص میشود.»
کف و سقف ارزش دلار در سال 1401
او در پاسخ به این سوال که کف و سقف دلار را تا پایان سال چطور ارزیابی میکنید گفت:«اقتصاد ایران در سالهایی که با تحریم قابل توجهی روبه رو نبوده است به صورت میانگین سالانه حدود 27 درصد رشد نقدینگی را تجربه کرده با این حساب به نظر میرسد در خوشبینانهترین حالت در پایان سال 1401 نقدینگی به 6300 همت خواهد رسید و در این مقطع رشد اقتصادی و تورم جهانی نیز به ترتیب 4.5 درصد و 6 درصد پیشبینی میشود که این مفروضات ارزش دلار را روی شاخص آینده دلار آمریکا کاغذ در پایان سال 1401 به بالای 40 هزار تومان میرساند. در سال 96 که آرامش نسبتا خوبی در بازار حاکم بود، قیمت دلار به صورت میانگین 4000 تومان بوده است و از سال 96 تاکنون قیمت مسکن در تهران به صورت میانگین به گفته بانک مرکزی 7.3 برابر شده است (البته از سال 96 تا حالا قیمت مسکن از بازارهای سهام، خودرو، بیت کوین و غیره کمتر رشد کرده است) پس دلار 29300 تومانی خودش را با مسکن هماهنگ کرده است و در شرایط فعلی به دلایل زیادی مسکن نمیتواند افت یا رشد خاصی داشته باشد پس اگر دلار افت شدیدی کند و مسکن افت نکند، در میانمدت سرمایهگذاران در حوزه مسکن، دارایی خود را نقد کرده و دلار ارزان را میخرند و همین مساله خروج سرمایه را تشدید خواهد کرد و دلار به قیمت تعادلی خود برمیگردد البته این اتفاق در بازارهای دیگر هم رخ خواهد داد و خروج سرمایه را بیشتر میکند.
او گفت:«در سال 96 شاخص بورس 100.000 واحد بوده و تا امروز بیش از 14برابر رشد داشته است. با این حساب به نظر میآید قیمت دلار نمیتواند به صورت هیجانی تا حدود 27 هزار تومان افت کند البته در صورتی که شاهد چنین اتفاقی باشیم این افت قیمت، ماندگار نخواهد بود. تجربه مشابهی نشان میدهد در سال 99 دلار هیجانی تا 33 هزار و 500 تومان نیز رشد کرد و سپس تا 20 هزار و 700 تومان افت کرد و زمان زیادی در کانال 25 هزار تومان تثبیت شد. در شاخص آینده دلار آمریکا سال 97 نیز دلار هیجانی 19 هزار و 300 تومان شد و بعد حدود 10 هزار تومان شد و درکانال 11 هزار تومان مدتی تثبیت شد. قیمت دلار میتواند هیجانی از ارزش خود فاصله بگیرد و این اتفاق فرصت سودآوری برای فعال اقتصادی ایجاد میکند.»
قیمت دلار تا پایان سال 1401
این کارشناس بازارهای مالی در خصوص این مساله که آیا دولت تا پایان سال 1401 میتواند همانند دهه 80 نرخ ارز را سرکوب کند یا خیر توضیح داد:«پیشبینیها از ابتدای سال نشان میداد که اگر در سال جاری توافق محکمی ایجاد شود صادرات نفتی، صادرات غیرنفتی و صادرات خدمات حدود به 105 میلیارد دلار میرسد. حدود 90 میلیارد دلار هم برای واردات رسمی، قاچاق و واردات خدمات هزینه وجود دارد در نتیجه در بهترین حالت 15 میلیارد دلار مازاد است که با نگاه به خروج سرمایه در سال 1400 این عدد حدودا به 6 میلیارد دلار مازاد خواهد رسید. در سال 1400 دولت حدود 16 میلیارد دلار ارز 4200 تومانی برای کالاهای اساسی پرداخت کرد حال باید نزدیک به این رقم را به صورت ریالی یارانه نقدی بپردازد. در سال 1400 قیمت کالاهای اساسی وارداتی کمتر از سال 1401 بوده است و از این مسیر هزینههای دولت بالا میرود. با قطع شدن برق در تابستان و قطع شدن گاز در زمستان صادرات پتروشیمی و فلزات، افت با اهمیتی خواهند کرد. با افزایش قیمت گاز خوراک و تخفیفهای بالای روسیه بعضی از صنایع صادراتی ما زیانده شدهاند بنابریان باید در نظر داشت که حتی اگر توافق محکمی هم ایجاد شود توان سرکوب نرخ ارز وجود ندارد مگر اینکه منابع بلوکهشده ایران آزاد شود.به نظر فضایی که در این مذاکرات ایجاد میشود سیاهوسفید نیست و تحلیل را بر اساس فضای خاکستری یعنی مذاکرات فرسایشی و آزادی قطرهچکانی منابع بلوکهشده انجام میشود.»
این کارشناس ادامه داد:«با در نظر گرفتن تمامی مسائل مهم و تاثیرگذار، در حال حاضر ارزش دلار را روی کاغذ حدود 37 هزار تومان و قیمت دلار در بازار حدود 30 هزار تومان است یعنی حدود 19 درصد دلار حباب منفی وجود دارد.کف ارزش فاندامنتالی دلار بر اساس مسکن در حال حاضر حدود 29 هزار تومان است و نسبت به نقدینگی دلاری کشور بالای 30 هزار تومان است به همین دلیل به نظر نمیرسد قیمت دلار به کمتر از 29 هزار تومان برسد و اگر چنین افتی ایجاد شود در میانمدت ماندگار نیست و برای فعال اقتصادی فقط فرصت خرید ایجاد خواهد کرد.اگر دولت یا بانک مرکزی به هر دلیلی قیمت دلار را پایین نگه دارند فاصله ارزش و قیمت زیاد شده و دلار در سال بعد جهش قیمتی خواهد داشت(همان اتفاقی که در سال 91، 97 و99 رخ داد.»
پیشیبینی دلار بالای 30 هزار تومان، سکه 15.5 میلیون تومان
بوربور در نهایت با پیشبینی دلار بالای 30 هزار تومان تا پایان سال به بررسی وضعیت طلای جهانی و سکه طلا نیز پرداخت:«در اواخر سال 2011 قیمت هر انس طلا حدود 1900 دلار بوده است و در حال حاضر هر انس طلا حدود 1775 دلار شاخص آینده دلار آمریکا است یعنی در حدود 10 سال تمام کامودیتیها به غیر از نقره رشد کردند ولی طلا 7 درصد افت کرده است. اتحادیه اروپا به زودی نرخ بهره بین بانکی را چند مرحله افزایش خواهد داد که باعث افت شاخص دلار میشود و یک محرک خوب برای رشد طلا است. در حال حاضر تورم شهری آمریکا 8.5 درصد است و آمریکا با اینکه نرخ بهره بین بانکی خود را به 2.5 درصد رساند باز هم نتوانست تورم را کاهش دهد البته تا حدی شتاب رشد تورم در جولای کاهش یافته است و افزایش بیشتر نرخ بهره رکود را در آمریکا عمیقتر خواهد کرد.تولید ناخالص داخلی آمریکا سه فصل متوالی و شتاب رشد قیمت مسکن چهار فصل متوالی است که به شکل نزولی عمل کرده پس به هر دلیلی مانند آگوست 2019 فدرال رزرو تغییر نگرش دهد(سیاست انبساطی) این مساله به شدت محرک طلا خواهد بود. به نظر میرسد طلا در میانمدت افت خاصی نداشته باشد چرا که رشد خاصی نکرده است و به قیمت قبل کرونا بسیار نزدیک است.»
او ادامه داد:«شرایط اقتصادی در دنیا در میانمدت به نفع طلا است و مانع افت جدی آن میشود یعنی احتمال رشد قیمت از افت قیمت بیشتر است. در حال حاضر قیمت سکه تمام در بازار حدود 14 میلیون تومان، دلار بازار آزاد حدود 30 هزار تومان و انس طلا حدود 1750 دلار است با این اعداد روی کاغذ قیمت دلار حدود 12 درصد حباب دارد. در حال حاضر سکه طلا در بازار با دلار 33 هزار و 500 تومان قیمت گرفته است که نزدیک ارزش واقعی خود است. با در نظر گرفتن اینکه ارزش دلار روی کاغذ 37 هزار تومان است و انس طلا را هم بدبینانه 1775 دلار در نظر بگیریم ارزش سکه روی کاغذ حدود 15.5 میلیون تومان میشود که نشاندهنده این است که در حال حاضر قیمت سکه حدود 1.5 میلیون تومان زیر ارزش ذاتیاش است.به نظر میرسد در بلندمدت ارزش دلار بالای 40 هزارتومان و انس طلا حدود 2000 دلار است که ارزش سکه طلا را در بلند مدت به حدود 19 میلیون تومان میرساند.»
قیمت لحظهای دلار و یورو در بازار | تصمیم مهم بانک مرکزی برای بازار ارز + پیش بینی قیمت دلار/ افت اندک دلار در بازار امروز/ یورو توافقی گران شد
نرخ دلار در بازار توافقی بین صراف و صادرکننده، امروز (سه شنبه 17 آبان 1401) بر خلاف روز قبل با نوسان کاهشی روبرو است. بر این اساس قیمت دلار توافقی درحال حاضر به رقم 34160 تومان رسید که نسبت به آخرین نرخ، کاهش دارد. این در حالی است که نرخ فروش دلار توافقی در صرافی های مجاز به رقم 34500 تومان رسیده است. همچنین قیمت دلار در بازار آزاد تهران امروز همچون روز قبل، در کانال 36 هزار تومان در حال معامله است و در حال حاضر به محدوده 36300 تومان کاهش یافته است.
به گزارش نبض بورس؛ فعالان بازار ارز در سومین روز هفته، شاهد تداوم نوسان افزایشی قیمت دلار و یورو در صرافی های بانکی بر اساس سامانه سنا هستند؛ ارزی که به عنوان مثال برای سرفصل مسافرتی یا دانشجویی مورد تقاضای مردم است.
نوسان افزایشی قیمت دلار و یورو در بازار توافقی
نرخ دلار در بازار توافقی بین صراف و صادرکننده، امروز (سه شنبه 17 آبان 1401) بر خلاف روز قبل با نوسان کاهشی روبرو است. بر این اساس قیمت دلار توافقی درحال حاضر به رقم 34160 تومان رسید که نسبت به آخرین نرخ، کاهش دارد. این در حالی است که نرخ فروش دلار توافقی در صرافی های مجاز به رقم 34500 تومان رسیده است. همچنین قیمت دلار در بازار آزاد تهران امروز همچون روز قبل، در کانال 36 هزار تومان در حال معامله است و در حال حاضر به محدوده 36300 تومان کاهش یافته است.
از سوی دیگر نرخ یورو توافقی (بین صراف و صادرکننده) امروز به رقم 34798 تومان رسیده است که نسبت به روز کاری قبل، رشد 1.57 درصدی دارد. این در حالی است که نرخ فروش یورو نیز در صرافی ها، به رقم 35145 تومان رسیده است.
همچنین امروز 100 دینار عراق در صرافی های مجاز و بازار متشکل ارزی به رقم 2891 تومان رسیده است.
پیش بینی قیمت دلار
برای پیش بینی قیمت دلار باید بدانیم که با توجه به آنکه مذاکرات برجام حداقل تا نیمه دوم ماه نوامبر (حدود دو هفته دیگر) از سر گرفته نخواهد شد، در این مدت انتظار میرود بازارساز همچنان سیاست افزایش عرضه را ادامه دهد و دلار را در کریدور مدنظر خود (احتمالا زیر کانال تاریخی 35 هزار تومان) حفظ کند. هر چند برای فعالان اقتصادی روشن است که هر گونه ارزپاشی بدون چشمانداز رفع تحریمها همچون فشرده کردن فنری است که رشد قیمتها با شتاب بیشتر در بلندمدت را به همراه خواهد داشت. خروج سرمایه از مهمترین پیامدهای کاهش دستوری نرخ ارز است. با این حال، با توجه به آغاز فرآیند واردات خودرو از هفته جاری انتظار میرود این مسأله نیز به تدریج بر قیمت دلار فشار آورد. البته سقف ارزی واردات خودرو به یک میلیارد یورو محدود شده است. این رقم شش برابر متوسط حجم معاملات سامانه نیما در یک روز است. به نظر می رسد در معاملات امروز شاهد افزایش عرضه از سوی بازارساز باشیم و می تواند بر جلوگیری از روند افزایشی شاخص ارزی تاثیرگذار باشد.
تصمیم مهم بانک مرکزی برای بازار ارز چیست؟
در شرایطی که این روزها دوباره شاهد افزایش صف خرید ارز در مقابل صرافی ها هستیم، روز گذشته صالح آبادی رئیس کل بانک مرکزی وعده داد از روز شنبه 14 آبان، مردم برای خرید ارز نیازی به حضور در مقابل صرافی ها ندارند. به گفته این مقام مسئول از شنبه ، سامانه برخط صرافی ها، با هدف تسهیل ارائه خدمات به متقاضیان عملیاتی شاخص آینده دلار آمریکا خواهد شد و افرادی که درصد هستند ارزی را خریداری کنند به جای مراجعه حضوری به صرافیها از طریق سامانه برخطی که راه اندازی شده است، میتوانند درخواستهای خود را به صورت برخط به صرافی مدنظر خود ارسال کنند و پس از احراز هویت، به صورت حضوری مراجعه کرده و ارز خود را دریافت میکنند و اینگونه سهولت دسترسی که یکی از محورهای مدنظر ماست نیز میسر میشود.
سازوکار خرید اسکناس ارز از بانکها چیست؟
بانک مرکزی در راستای تسهیل در تأمین تقاضای ارز بهصورت اسکناس در سرفصل مصارف خدماتی سایر (سرفصل ۲۴)، ترتیبات تأمین و پرداخت ارز به متقاضیان سرفصل مذکور را به شرح زیر جهت اجرا به بانکهای ملی، سپه، تجارت، ملت و صادرات ابلاغ کرد:
۱- فروش ارز (اسکناس) به متقاضیان، حداکثر به مبلغ ۲۰۰۰ یورو یا معادل آن به دلار و به نرخ اعلامی توسط اداره صادرات این بانک خواهد بود.
۲- فروش ارز بهصورت اسکناس در سرفصل خدماتی سایر صرفاً به اشخاص حقیقی بالای ۱۸ سال امکانپذیر است.
۳- تأمین ارز از محل منابع داخلی آن بانک، بازار متشکل معاملات ارزی و اسکناس خریداری شده بابت ارز حاصل از صادرات مجاز است.
تبصره: درصورت نیاز، تأمین ارز مربوطه توسط این بانک نیز انجام خواهد شد. در این ارتباط مقتضی است هماهنگی لازم را با اداره صادرات این بانک بهعمل آورند.
۴- فروش ارز از تاریخ ۱۴۰۱.۰۸.۱۵ تا اطلاع ثانوی با ارائه کارت ملی متقاضی امکانپذیر میباشد. همچنین شناسایی مشتری باید حسب ضوابط ابلاغی این بانک صورت پذیرد و علاوه بر ضوابط مذکور، فروش ارز صرفاً از طریق پرداخت معادل ریالی با کارت بانکی به نام متقاضی و استعلام شماره تلفن همراه به نام متقاضی از سامانه شاهکار امکانپذیر است.
۵- حسب فراهم بودن دسترسی آن بانک به "سامانه نظارت ارز (سنا) " جهت ثبت تراکنشهای مربوط به فروش ارز سرفصل سایر در شعب منتخب، در صورت بروز هرگونه سوال در ارتباط با نحوه اتصال به سامانه مذکور، مقتضی است هماهنگیهای لازم را با اداره مهندسی نرمافزار این بانک بهعمل آورند.
۶- آن بانک مکلف است قبل از فروش ارز، نسبت به ثبت مشخصات متقاضی (شماره ملی) در "سامانه نظارت ارز (سنا) " تحت عنوان «سرفصل خدماتی- سایر» (کد سرفصل ۲۴) اقدام نموده و پس از اخذ تأییدیه از سامانه سنا، نسبت به فروش ارز به متقاضی اقدام نماید.
بانک مرکزی، در پایان این بخشنامه ضمن تاکید بر ابلاغ مراتب به شعب منتخب و واحدهای ارزی بانکهای ملی، سپه، تجارت، ملت و صادرات بر حسن اجرای آن تاکید کرده است.
توصیه تحلیلگران به معاملهگران چیست؟
با وجود، توصیه تحلیل گران این است که معاملهگران باید از خرید و فروشهای هیجانی خودداری کنند. وضعیت بازار به گونهای است که هر لحظه امکان تغییر مسیر وجود دارد. تحلیلگران به معاملهگران توصیه میکنند که به صورت پلهای اقدام به خریدوفروش کنند. زیرا ریسک بازار این روزها در بالاترین سطح قرار دارد.
آخرین نرخ های دلار و یورو در صرافی های بانکی
در معاملات چهارمین روز هفته (سه شنبه 17 آبان 1401) بازار ارز و بر اساس اطلاعات سامانه سنا بانک مرکزی، هر اسکناس دلار آمریکا در صرافیهای بانکی همچون ملی و مجاز سطح کشور به نرخ 28765 تومان از مردم خریداری و در مقابل به قیمت 29054 تومان به متقاضی دریافت دلار فروخته می شود.
همچنین امروز هر اسکناس یورو در این صرافیها به قیمت 28765 تومان از مردم خریداری و در مقابل به نرخ 29054 تومان به متقاضی دریافت یورو فروخته می شود.
واکنش وزیر اقتصاد به وضعیت بازار ارز ؛ دلار ارزان میشود؟ | وعده مهم بانک مرکزی برای چند روز آینده
وزیر اقتصاد درباره تلاطمهای اخیر نرخ ارز گفت: به شدت پیگیر این موضوع هستیم که هر چه سریعتر به نرخهایی برگردیم که به لحاظ تعادل اقتصادی، نرخهای سالم و واقعی تری هستند.
به گزارش همشهری آنلاین، سید احسان خاندوزی طی سخنانی در نشست مشترک اعضای کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی با مسئولان سازمان امور مالیاتی در پاسخ به سؤال نمایندگان عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس درباره تلاطمهای اخیر نرخ ارز اظهار کرد: از روز چهارشنبه هفته گذشته تاکنون، جلسات متعددی در دولت و بانک مرکزی با حضور مسئولان این بانک و وزرای مرتبط با حوزه واردات و صادرات برگزار شده و به شدت پیگیر این موضوع هستیم که هر چه سریعتر به نرخهایی برگردیم که به لحاظ تعادل اقتصادی، نرخهای سالم و واقعی تری هستند.
وی اضافه کرد: برخی التهابات کشور و نیز فضای رسانهای که با ایجاد جو روانی، صاحبان سرمایه را ترغیب به تبدیل پولهای خود به دلار میکنند در افزایش قیمت ارز تأثیر گذار هستند.
خاندوزی یادآور شد: درست است که کلا ممکن است چند هزار نفر بیشتر تحت تأثیر این فضا قرار نگیرند، اما بخاطر کم عمقی بازارها، ورود و خروج روزانه چند صد میلیارد تومان نیز میتواند آنها را تحت تأثیر قرار دهد.
وزیر اقتصاد تأکید کرد: به نظر من مسئله مهم این است که بتوانیم بر این نا آرامیها و نا اطمینانیهای ذهنی نسبت به آینده اقتصاد غلبه کنیم.
خاندوزی با اعلام اینکه اتفاقات اخیر منجر به نوعی نا اطمینانی و موج تبدیل داراییها به ارز و خروج از کشور شد، تأکید کرد: این در حالی است که اقتصاد ایران کاملا پایدار بوده و در مسیر مهار تورم حرکت میکند و ما باید تلاش مان را صرف پاک کردن هراسی کنیم که بیهوده در ذهن فعالان اقتصادی پیدا شده است؛ ضمن اینکه بانک مرکزی هم وعده داده ظرف حداکثر چند روز آینده، شرایط ارز را به قبل برگرداند.
وی اضافه کرد: اقتصاد کشور تا پایان فعالیت دولت سیزدهم، وارد فصلی جدید از دوران مالیات ستانی و رهایی از بودجه مبتنی بر نفت خواهد شد.
وزیر اقتصاد با بیان اینکه مالیات ستانی از شیوههای سنتی، ناکارآمد و پرفساد عبور کرده گفت: اقتصاد کشور تا پایان دولت سیزدهم، وارد فصلی جدید از مالیات ستانی و رهایی از بودجه نفتی می شود.
وی با طرح درخواست از نمایندگان عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس برای کمک به پیشبرد و تداوم تحولی که از سال گذشته در بودجه نویسی شروع شده است، گفت: ما تلاش کرده ایم، مبتنی بر اعداد و ارقام و مستندات، نشان دهیم، سازمان امور مالیاتی به شاخص آینده دلار آمریکا معنای واقعی کلمه، در مسیر تحول نظام مالیاتی و رهایی از اقتصاد نفتی، به عنوان خواسته سالهای طولانی همه شما، در حال حرکت است.
خاندوزی با بیان اینکه این مسیر در گذشته خیلی کند طی میشد، عنوان کرد: خوشبختانه وقتی ما عملکرد سال اول فعالیت دولت سیزدهم را با سال پیش از آن و حتی سه یا چهار سال قبلتر مقایسه میکنیم، نشان دهنده این است که با سرعت خیلی زیادی در حوزه تامین درآمدهای بودجه از مالیات در حال حرکت هستیم.
خاندوزی با بیان اینکه جماعتی هستند که خوش ندارند، دولت به درآمدهای مالیاتی اتکاء داشته باشد، افزود: همچنین، متأسفانه یک فرهنگ دیرپا و مزمن هم در کشور وجود دارد که برخی فعالان اقتصادی، همواره سعی داشته اند، از پرداخت مالیات فرار کنند.
وی یادآور شد: البته این سخن به این معنا نیست که فقط درآمد بیشتری وصول کنیم؛ بلکه اساسا شیوههای شناسایی و اخذ مالیات را از روشهای سنتی مبتنی بر مواجهههای پر فساد و ناکارآمد و کاملا ممیز محور گذشته را به نوع دیگری از مالیات ستانی تبدیل خواهیم کرد.
قیمت جهانی طلا امروز ۱۴۰۱/۰۶/۰۱
بهگزارش خبرگزاری تسنیم، احتمال افزایش 75 واحدی نرخ بهره شاخص آینده دلار آمریکا در آمریکا در ماه آینده میلادی ارزش دلار را برای چهارمین روز پیاپی بالا برد و به بالاترین رقم طی 6 هفته گذشته رساند. بدینترتیب قیمت طلا بازهم کاهش یافت.
قیمت طلا در آخرین ساعات معاملات در روز دوشنبه به 1735 دلار و 55 سنت رسیده بود. طلا از دوازدهم ماه اوت که یک افزایش قابلتوجه قیمت را تجربه کرده بود، 67 دلار معادل 3.7 درصد از ارزش خود را از دست دادهاست.
قیمت هر اونس طلا امروز با 0.17 درصد افزایش به 1739 دلار و 32 سنت رسید.
شاخص دلار آمریکا در برابر شش ارز برتر دنیا از جمله یورو به بالاترین رقم یعنی 109.02 رسیدهاست.
سرمایهگذاران منتظر اظهارات جروم پاول، رییس فدرالرزرو آمریکا در کنفرانس سالانه بانک مرکزی در جکسون هول هستند تا مسیر افزایش نرخ بهره مشخص شود. بالا رفتن نرخ بهره هزینه نگهداری طلا را افزایش داده و تمایل برای آن را پایین میآورد.
تحلیلگران عقیده دارند قیمت بالای انرژی و مواد غذایی بانک مرکزی آمریکا را تشویق به ادامه سیاستهای پولی سختگیرانه خود در سال آینده میلادی کرده و قیمت طلا را پایینتر میآورد. فدرالرزرو آمریکا نرخ بهره را 225 واحد از ماه مارس افزایش داده تا با تورم مقابله کند.
پاول احتمالاً در سخنرانی خود به سرمایهگذاران یادآور میشود که قبلاز اجلاس ماه سپتامبر، باید منتظر گزارش جدید نرخ تورم و اشتغال در آمریکا بود تا در مورد سیاستهای پولی تصمیمگیری شود.
شاخص قیمت مصرفکننده در آمریکا طی یکسال گذشته 6.8 درصد افزایشیافته که بیشترین افزایش از ژانویه 1982 را نشان میدهد.
قیمت نقره با 0.08 درصد کاهش به 18 دلار و 97 سنت رسید و پلاتین با 0.12 درصد افزایش 879 دلار و 51 سنت معامله میشود.
فنر دلار در فدرال رزرو در رفت
به گزارش «فرهیختگان»، دلار آمریکا دارایی امن در بازارهای مالی محسوب میشود و بههمین دلیل محرک اصلی آن در جریانات اقتصادی است. اما همزمان با از سرگیری تنشهای آمریکا و چین و همچنین اختلافات تجاری با اروپا تقاضا برای این ارز کاهش پیدا کرده و دلار روند کاهشی را در ارزش خود آغاز کرده است. علاوهبر اینها، کسری حساب تجاری آمریکا مجددا درحال نزدیک شدن به ۱۰۰ میلیارد دلار است. از طرفی سرعت بالای شیوع ویروس کرونا در برخی مناطق نگرانیها را بیشتر کرده و با وجود اخبار امیدوارکننده از ساخت واکسن همچنان خبری از توزیع آن در داخل این کشور نیست. درحالحاضر بهنظر میرسد برآیند همه متغیرهای اقتصادی به ضرر دلار باشد و ارزش این پول دربرابر رقبای ارزی خود درحال کاهش است. بررسیها نشان میدهد نوسان شاخص دلار (DXY) در محدوده 90 ادامه دارد و این پایینترین رقم در دو سال و نیم گذشته است. البته نگاهی بلندمدت به شاخص دلار، وضعیت بهتری را نسبت به قبل از 2010 نشان میدهد اما روند کاهشی این شاخص در دو سال اخیر و همچنین افت 10درصدی آن از ابتدای فروردین سال جاری حاکی از روند ادامهدار کاهش ارزش دلار در برابر دیگر ارزهاست. ارزش شاخص دلار و نوسانات آن معمولا تحتتاثیر تولید ناخالص داخلی آمریکا، نرخ بهره و میزان عرضه پول و همچنین وضعیت اقتصادی کشورهایی است که ارز آنها در محاسبه شاخص دلار وجود دارد. بررسیها نشان میدهد که دلایل کاهش ارزش دلار را میتوان اینگونه برشمرد: 1-میزان پول (اسکناس+ سپردههای جاری) در اقتصاد آمریکا تنها در 10 ماه با رشد 60درصدی به حدود 6231 میلیارد دلار رسیده است. 2- میزان نقدینگی یا m2 (اسکناس و مسکوک+سپردههای جاری+سپردههای غیردیداری) نیز از ابتدای فوریه تا بهحال رشد 23 درصد را تجربه کرده و به حدود 19120 میلیارد دلار رسیده. 3- افزایش روزافزون پایه پول. 4- فاصله 400 میلیارد دلاری تا میزان تولید ناخالص داخلی در آستانه کرونا. 5- رسیدن نسبت پول به شبهپول در این کشور به رقم 48درصد.
بسیاری از کارشناسان معتقدند که چنین اتفاقاتی در 2008 نیز در اقتصاد آمریکا افتاده بود اما این کشور بهراحتی به مسیر اصلی بازگشته است. بحران جاری تفاوتهای عمیقی با بحران 2008 دارد، چراکه اولا رشد متغیرهای پولی بیش از حد معمول و انتظار بوده و از همه مهمتر در چنین شرایطی که دولت آمریکا درگیر کسری بودجه بوده، هر افزایشی در پایه پولی میتواند به تورم منتهی شود. اما درمورد نزولی بودن شاخص دلار باید دو نکته را موردتوجه قرار داد: 1- افت شاخص دلار بهمعنی کاهش قدرت خرید این ارز نسبت به ارزهای دیگر (6 ارز موجود در سبد شاخص) است. حال به فرض ثابت بودن دلار در ایران، درواقع ما درحال پرداخت هزینه تضعیف دلار هستیم (چراکه قدرت خرید دلار در کشور ما در حدود رقم 25 هزار ثابت مانده و در کشورهای دیگر خیر)، این موضوع مانند پرداخت مالیات به دولت آمریکاست. بهطور کلی همه کسانی که داراییهای دلاری در دنیا دارند با افت شاخص دلار بخشی از قدرت خرید خود را از دست میدهند. 2- نکته بسیار مهم سلطه مالی دلار آمریکاست که هر زمانی این کشور با افت شدید شاخص دلار مواجه بوده، سعی کرده با چاپ بیرویه دلار و افزایش عرضه آن تورم را به دیگر کشورهای جهان نیز صادر کند. عملیاتی که به نظر درحال انجام است.
شاخص دلار چیست و چرا اهمیت دارد؟
شاخص دلار یا US Dollar Index / Dollar Index به معنی نسبت دلار آمریکا به ارز دیگر کشورهاست. این شاخص معیاری برای سنجش ارزش دلار در برابر سبدی متشکل از 6 ارز اصلی شامل؛ یورو، ین ژاپن، پوند انگلیس، دلار کانادا، کرون سوئد و فرانک سوئیس است. هرکدام از ارزها سهم متفاوتی در این سبد دارند، به همین دلیل شاخص دلار بهعنوان میانگین تمام 6 ارز محاسبه میشود. بیشترین سطح ازآن یورو با 57 درصد است. سهم ارزهای دیگر نیز به ترتیب؛ ین ژاپن 14 درصد، پوند انگلستان 12 درصد، دلار کانادا 9 درصد، کرون سوئد 4 درصد و فرانک سوئیس 3 درصد است. شاخص دلار تحت تاثیر عوامل معمولی که بر ارزها تاثیر میگذارند مانند موضوعات مالی و پولی، انتظارات نرخهای بهره، تورم و تجارت خارجی قرار دارد و بهدلیل پوشش جهانی مولفههای آن، حائز اهمیت است. مشهورترین شاخص دلار USDX است که توسط اتاق بازرگانی نیویورک تشکیل میشود و نسبت دلار را به همان 6 ارز؛ یورو، ین ژاپن، فرانک سوئیس، دلار کانادا، کرون سوئد و پوند نشان میدهد. وقتی شاخص به عدد ۱۰۰ میرسد یعنی دلار با همه ارزهای جهان برابری میکند و این بهمعنای قوی بودن دلار آمریکا در مقابل همه ارزهای جهانی است. با توجه به اهمیت رویدادهای اقتصادی آمریکا و عملکرد اقتصادی این کشور و انتظار بازارها درخصوص اقدامات سران این کشور، معاملهگران بازارهای جهانی و فعالان اقتصادی دیگر کشورها باید عملکرد شاخص دلار در بازارهای جهانی را بهطور مرتب رصد کنند. دلار متعلق به بزرگترین اقتصاد دنیاست و نقش اصلی را در روند قیمتگذاری داراییهای فیزیکی و مالی در مقیاس جهانی دارد و بهطور پیشفرض ارزش هر ارز یا کالایی در مقابل دلار بیان میشود، این مساله ناگزیر بر بسیاری از بازارهای کشورها تاثیر خواهد گذاشت. با این حدود 6 ماه است که شاخص دلار در مسیر سقوط قرار گرفته و بسیاری از رکوردهای منفی را جابهجا کرده است.
وضعیت قرمز دلار در بازارهای جهانی
با وجود اخبار امیدوارکننده از واکسن کرونا و موفقیتهای اخیر در ساخت آن، دنیا به آیندهای بدون کرونا امیدوار شده است، اما همچنان ضرباتی که این ویروس به ایمنی اقتصادی کشورهای مختلف علیالخصوص آمریکا وارد کرده ادامهدار است و تا زمانی که از واکسیناسیون همگانی خبری نباشد، نگرانی و نااطمینانی به آینده اقتصاد بدیهی است. در این میان آمریکا علاوهبر درجه شیوع بالا و افت شدید رشد اقتصادی با چالشهای خارجی مثل چین و داخلی مانند انتخاب رئیسجمهور جدید خود روبهرو است. همین موضوعات باعث شده فضای ریسک بر سر بازارهای ارز بیش از پیش تشدید شود و سقوط دلار بهحدی ادامه پیدا کند که روز گذشته با لمس رقم 08/90 (در لحظه نگارش گزارش) پایینترین میزان شاخص دلار در دوسالونیم گذشته بهثبت برسد. البته هرچند نگاهی بلندمدت به شاخص دلار، وضعیت بهتری را نسبت به قبل از 2010 نشان میدهد اما روند کاهشی این شاخص در دو سال اخیر و همچنین افت 10 درصدی آن از ابتدای فروردین سالجاری حاکی از روند ادامهدار کاهش ارزش دلار در برابر دیگر ارزهاست. این مساله مستقیما کاهش قدرت اقتصادی آمریکا را نشان میدهد. این شاخص که اسفندماه 98 و به هنگام بستن قراردادهای تجاری چین و آمریکا و کاهش ریسکهای تجاری بعد از دو سال به عدد 100 نزدیک شده بود با همهگیری ویروس کرونا و زمزمههای ورود این ویروس به آمریکا و رفتارهای متناقض دولت ترامپ با روند کاهشی روبهرو شد. در ادامه به متغیرهای اصلی تاثیرگذار بر این شاخص و رفتار آینده آن نیز اشاره خواهد شد.
آینده تاریک در انتظار دلار است؟
دلار آمریکا بر حسب نرخ واقعی موثر آن در مقابل سایر ارزهای معتبر از اوایل سال 2002 تا پایان سال 2009 چیزی در حدود 25 درصد کاهش ارزش را تجربه کرده بود که بیشترین افت در طول تاریخ این ارز محسوب میشود. سقوط 6 ماهه اخیر شاخص دلار آمریکا نیز هرچند بهاندازه قبل نبوده اما برای ادامهدار بودن و یا نبودن آن باید تمامی متغیرهای تاثیرگذار را بررسی کرد. نرخ بهره یکی از مهمترین عوامل تاثیرگذاری بر شاخص دلار بوده که درحقیقت هزینه وامگیری را مشخص میکند، درواقع با افزایش نرخ بهره هزینه دریافت وام بیشتر و سرعت گردش پول پایینتر میآید و از سوی دیگر با افزایش پول در سطح اقتصاد، نرخ بهره کاهش و ارزش پول نیز افت خواهد کرد. بررسی روند پول و اسکناس (m1) موجود در اقتصاد آمریکا نشان میدهد که حجم پول در این کشور به بالاترین میزان تاریخی خود یعنی 6 هزار میلیارد دلار رسیده است درحالی که این رقم در آستانه شاخص آینده دلار آمریکا شروع کرونا در حدود 4 هزار میلیارد دلار بوده است. این رقم مستقلا ناشی از کاهش نرخ بهره از سوی فدرال رزرو بوده است. بهطور کلی کاهش نرخ بهره یعنی سیاست انبساطی و گردش زیاد پول در جامعه و افزایش نقدینگی که موجب افزایش قیمتها میشود. تولید ناخالص داخلی دومین مورد تاثیرگذار بر ارزش دلار بوده بهطوری که این شاخص خود نشاندهنده متغیرهایی مانند صادرات، تراز تجاری، بیکاری و. است.
براساس آمار، رشد اقتصادی آمریکا در سه ماهه منتهی به ژانویه 2020 با کاهش 5 درصدی به رقم 21561 میلیارد دلار رسیده و در سه ماهه دوم منتهی به آوریل 2020 نیز با کاهش بسیار عجیب 33 درصدی رقم 19408 میلیارد دلار را به ثبت رسانده است. این به معنای کوچکتر شدن کیک اقتصاد آمریکا و رکود بهمراتب گستردهتر از رکودهای 1930 و 2008 است. از سوی دیگر و با توجه به کاهش نرخ بهره به محدوده صفر برای ترغیب اقتصاد و همچنین اجرای سیاستهای انبساطی مالی و پولی بسیار گسترده از سوی دولت و فدرال رزرو 9 درصد از این سقوط جبران شد و تولید ناخالص داخلی این کشور در سه ماهه سوم سالجاری با رشد 9 درصد به حدود 21157 میلیارد دلار رسیده است که همچنان 22 درصد با رقم خود در آستانه شروع کرونا فاصله دارد. در بحث صادرات نیز این کشور به جایگاه خود در قبل از کرونا فاصله زیادی دارد و رقبایی مثل چین توانستهاند در این مدت توان صادراتی خود را افزایش دهند. سومین مورد تاثیرگذار بر ارزش دلار و شاخص آن ارزهای دیگر موجود در سبد است. مثلا اگر گزارشهای اقتصادی حاکی از این باشد که اقتصاد بریتانیا ضعیف شده است قطعا روی ارزش پوند تاثیر خواهد گذاشت. یا هر زمان که میزان بدهیهای جدید اتحادیه اروپا و کشورهای عضو آن منتشر شود و حالت افزایشی داشته باشد روی ارزش یورو تاثیر میگذارد. پس کاهش یا افزایش ارزش ارزهای موجود در سبد شاخص دلار هم میتواند منجر به افزایش یا کاهش شاخص دلار شود. در این مورد بهنظر میرسد با دو بسته محرک اقتصادی اتحادیه اروپا و همچنین در راه بودن بسته نیمتریلیون دلاری بهعنوان محرک سوم، اوضاع اقتصادی اروپا بهتر از آمریکا باشد و دولتهای اروپایی کنترل بیشتری بر اقتصاد دارند. درمجموع بهنظر میرسد که جز مورد آخری، دیگر متغیرهای تاثیرگذار بر ارزش دلار سیگنالهایی منفی را از آینده آن مخابره میکنند. دولت آمریکا علاوهبر معضلات بهطور همزمانی با کسری بودجه تاریخی خود روبهرو است که دولت را مجبور به چاپ اوراق و فدرال رزرو را مجبور به خرید آن کرده است که بهمعنی افزایش بیش از پیش پایه پولی است. اگرچه افزایش پایه پولی در سالهایی مانند بحران 2007 منجر به افزایش تورم نشده است اما بهنظر میرسد در بحران جاری هر میزان افزایش در پایه پولی به نقدینگی و درنهایت تورم تبدیل شده که ادامه وضعیت موجود تضعیف روزافزون دلار خواهد بود.
کار از دست فدرال رزرو در رفته است؟
فدرال رزرو که در ابتدای شروع کرونا بسته محرک اقتصادی خود را با کاهش نرخبهره به حدود صفر (افزایش سرعت و عرضه پول) رساند و با اجرای سیاستهای انبساطی (تزریق پول) درصدد کنترل آسیبهای پاندمی بود، به نظر موفق عمل نکرده است. براساس دادههای فدرال رزرو میزان پول (اسکناس + سپردههای جاری) در اقتصاد آمریکا تنها در 10 ماه با رشد 60 درصدی به حدود 6231 میلیارد دلار رسیده است. نکته جالب آن است که میزان پول در اقتصاد آمریکا در 10 سال اخیر و در حد فاصل سالهای 2010 تا فوریه 2020 چنین رشدی داشته است. میزان نقدینگی یا m2 (اسکناس و مسکوک + سپردههای جاری + سپردههای غیردیداری) نیز از ابتدای فوریه تا بهحال رشد 23 درصد را تجربه کرده و به حدود 19120 میلیارد دلار رسیده است. براساس جدول نیز مشخص است که نسبت پول به شبهپول در بالاترین رقم تاریخی خود حدود 48 درصد قرار دارد، درحالی که این نسبت در بحران 2008 تقریبا 23 درصد و در آستانه شروع کرونا 35 درصد بوده است. رشد 13درصدی این نسبت در 10 ماه در مقابل رشد 12درصدی آن از سال 2008 تا فوریه 2020 حاکی از تاثیرات عمیق کرونا بر کلهای پولی آمریکاست. البته هرچند بسیاری معتقدند استقراض دولت از فدرال رزرو چندان خطرناک نخواهد بود و افزایش پایه پولی تمام و کمال به نقدینگی و درنهایت تورم منتهی نخواهد شد اما باید به این نکته توجه داشت که اولا در بحران 2007 پولپاشیهای فدرالرزور به قصد حفظ بانکها بوده است و برای همین منطقی به نظر میرسد که افزایش پایه پولی منجر به افزایش نقدینگی نشود اما در بحران کرونا هر میزان افزایش در پایه پولی فدرال رزرو به قصد حمایت و جبران کسری بودجه دولت بوده و به همین دلیل هر میزان پولپاشی میتواند به نقدینگی و درنهایت تورم منجر شود. از طرف دیگر چاپ پول زمانی بدون خطر خواهد بود که التهابی رخ نداده باشد اما در بحران جاری با توجه به کاهش اوراق مصون از تورم در این کشور (در واقع افزایش انتظارات تورمی در آمریکا را نشان میدهد) وقوع تورم میتواند فدرال رزرو را خلعسلاح و ابزار نرخ بهره را نیز ناکارآمد کند.
رابطه بین تغییر شاخص دلار و ایجاد بحران در مناطق جهان
درخصوص سوءاستفاده آمریکا از دلار جهت استیلا بر کشورهای جهان تا بهحال مطالب زیادی عنوان شده است. بهطور کلی آمریکا نشان داده است هر کاری را که برای تداوم حاکمیت دلار در عرصه مبادلات تجاری جهان لازم باشد، ازجمله راهاندازی جنگ و اعمال تحریمهای اقتصادی انجام میدهد. یکی از اهرمهای اصلی آمریکا در اعمال همین تحریمها و. بهواسطه نقش مسلط دلار در بازارهای مالی دنیاست که آمریکا از گذشته دور تاکنون برای حفظ سلطه خود و اعمال فشار بر سایر کشورها حتی بلوکهای اقتصادی قوی جهان مثل منطقه یورو استفاده میکند. بد نیست که در این مورد پنج نکته زیر را مرور کنیم.
1- آمریکا با بینالمللی کردن دلار و وارد کردن آن در گردش اقتصاد جهانی توانسته است تورم را از خود دور کند. از طرف دیگر، در چاپ اسکناس مواظب بوده است که نگذارد ارزش دلار در بازار جهانی ارز کاهش یابد؛ لذا ممکن است این پرسش پیش آید که آمریکا در مواقع کمبود دلار در اقتصاد داخلی چه میکند؟
2- روند استیلای دلار آمریکا بر اقتصاد جهان را میتوان طی 41سال گذشته بهخوبی مشاهده کرد. از سال 1991وقتی آمریکا بدون دغدغه شروع به چاپ دلار کرد، شاخص ارزش دلار روند نزولی پیدا کرد و از ارزش دلار در بازار ارز جهانی کاسته شد. به مدت 10سال این شاخص سیر نزولی داشته که بیانگر این است آمریکا بیش از اندازه مبادرت به چاپ دلار کرده است.
3- اما چاپ بیاندازه و بدون دغدغه دلار برای آمریکا زیاد هم بد نبوده است، بهخصوص وقتی شاهد نزول شاخص ارزش دلار بودهایم. چاپ زیاد دلار بهمعنای افزایش عرضه دلار بوده که بخش اعظم آن به خارج از آمریکا وارد میشده است. بهعنوان مثال بخش قابلتوجهی از دلارهای آمریکا درآمریکای لاتین سردرآورد. این سرمایهگذاری دلاری آمریکا در آمریکای لاتین موجب شکوفایی اقتصادی در این منطقه از جهان طی دهه 1991شد.
4- در سال 1999 بعد از اینکه آمریکا بهمدت 10سال دنیا را پر از دلارهای خود کرد، مقامات آمریکا تصمیم گرفتند این روند را برعکس کنند؛ لذا شاخص ارزش دلار از سال 1999 روند صعودی به خود گرفت. دلارهای آمریکا دوباره از سایر کشورها بهسمت آمریکا برگشت و از میزان دلار شاخص آینده دلار آمریکا قابلدسترسی برای سایر کشورها کاسته شد. آمریکای لاتین که با ورود دلارهای آمریکایی رونق اقتصادی را تجربه کرده بود، ناگهان با خروج سرمایهگذارها، سرمایهگذاری در این کشور شدیدا کاهش یافت. آمریکا چگونه این کار را میکند؟
5- آمریکا با انتشار اوراق بدهی توانسته است دلارهای هنگفتی را از دنیای خارج وارد سه بازار بزرگ آمریکا کند: بازار کالا، بازار اوراق خزانه آمریکا و بازار سهام. آمریکا با تکرار این سیاستها و ابزارها، برای خود ثروت جمع کرده است؛ چاپ اسکناس دلار، صادر کردن دلار به سایر کشورها و برگشت دادن دلار به اقتصاد داخلی در مواقع نیاز. براساس این کارکردهای ماهرانه نظام اقتصادی آمریکاست که گفته میشود آمریکا یک امپراتوری مالی ایجاد کرده است و در این امپراتوری هر که را بخواهد بهراحتی به دام میاندازد.
دیدگاه شما